Hebban interviewt Boek van de Maand-auteur Matthew Blake
Hebban Boek van de Maand ~ Februari
Anna O.
Matthew Blake, vertaald door Arthur Wevers
Anna Ogilvy was een vijfentwintigjarige schrijver met een mooie toekomst. Tot ze vier jaar geleden zonder duidelijk motief haar twee beste vrienden doodstak. De tabloids noemen haar 'Schone slaapster', omdat ze vanwege een zeldzame aandoening sinds die fatale nacht in diepe slaap verkeert. Dr. Benedict Prince is forensisch psycholoog en de laatste hoop van het OM om de zaak-Anna O. op te lossen. Als het hem lukt haar wakker te krijgen, kan ze eindelijk terechtstaan. Hij moet echter voorzichtig zijn in de behandeling van de spraakmakende verdachte, want hij leidt een leven vol geheimen.
Als Anna eindelijk tekenen van leven vertoont, moet hij zien te ontdekken wat er destijds is gebeurd. Anna is de enige die de waarheid kent over die nacht, en Ben de enige die haar naar boven kan halen. En door wat er aan het licht komt, komen beiden in groot gevaar.
Slaapstoornissen zijn vrij algemeen bekend, maar de specifieke slaapstoornis die je gebruikt in Anna O. niet. Een vrouw slaapt vier jaar lang zonder wakker te worden en wat nog verontrustender is: ze vermoordde twee mensen net voor ze in slaap viel. Of niet? Hoe kwam je op het idee om over slaap te schrijven? En hoe deed je je onderzoek?
Ik wilde een thriller schrijven over een universele angst die we allemaal hebben. En er is niets universeler dan slaap. Het is het enige dat alle acht miljard mensen op deze planeet met elkaar verbindt. Mijn grote moment van inspiratie kwam toen ik waargebeurde gevallen ontdekte van mensen die een moord pleegden terwijl ze slaapwandelden, en de echt bestaande mysterieuze ziekte die het 'berustingssyndroom' wordt genoemd, waarbij mensen in een diepe slaap vallen en niet meer wakker worden. Ik heb ongeveer twee jaar onderzoek gedaan om er zeker van te zijn dat alles wat in het boek genoemd wordt absoluut accuraat is en zou kunnen gebeuren. En alle slaapgerelateerde aandoeningen in dit boek bestaan echt.
Anna O. is je debuut, het is verschenen in dertig landen met lovende woorden van David Baldacci, Lee Child, Jeffrey Deaver, A.J. Finn enzovoorts. Hoe voelt het om je debuut zo door de wereld ontvangen te zien worden?
Het is geweldig! Het hele proces is een wervelwind geweest sinds ik het idee voor het eerst aan literair agenten voorlegde. Toen het boek naar uitgevers ging, kregen we zestien internationale aanbiedingen binnen in 48 uur tijd. Het waren de meest ongelofelijke twee weken van mijn leven en het is sindsdien alleen maar opwindender geworden.
Het boek wordt vergeleken met Gone girl van Gillian Flynn en Het meisje in de trein van Paula Hawkins. Wie is jouw inspiratiebron als thrillerauteur?
Ik hou van beide boeken, maar ook van verhalen als De stille patiënt van Alex Michaelides en Voor ik ga slapen van SJ Watson. Mijn eerste inspiratiebron voor het schrijven van een psychologische thriller was het werk van Agatha Christie. Ik las haar boek De moord op Roger Ackroyd toen ik een tiener was en wilde altijd al een mysterie schrijven met een enorme twist zoals in dat boek. Dat is wat ik probeerde te bereiken met Anna O., met een wending aan het einde die niemand zal zien aankomen.
'Ik geniet het meest van thrillers waarbij je geschokt, verrast, boos en opgewonden bent door de twist en je je realiseert dat alle aanwijzingen voor je neus lagen.'
Het verhaal is een complexe puzzel van verschillende perspectieven en tijdlijnen en een heleboel kleine stukjes informatie. Hoe heb je je eigen puzzel 'opgelost', hoe heb je deze ingewikkelde verzameling aan informatie opgebouwd? Wat was je aanpak voor dit alles?
Er was veel planning voor nodig. Ik ben ongeveer twee jaar bezig geweest met het plannen van het boek en het onderzoeken van al het materiaal. Ik denk dat lezers in 2024 zoveel misdaaddrama’s en documentaires op tv hebben gezien, en zoveel thrillers hebben gelezen, dat er iets speciaals nodig is om mensen nog te kunnen verrassen en het verhaal echt een wending te geven die ze niet zien aankomen. Dus heb ik een puzzel gemaakt die lezers hopelijk verrast en schokt. We houden er allemaal van om te proberen puzzels op te lossen en het antwoord te vinden, en ik hoop dat dit een mysterie is dat iedereen vanaf de eerste pagina meesleept.
Het boek lijkt tientallen aanwijzingen te hebben, grote en kleine. Het is makkelijk om er een aantal te missen. Misschien begrijp je meer van het verhaal, van de puzzel, als je het boek een tweede keer leest. Was je bang dat lezers aanwijzingen zouden missen?
Ik vertrouw het publiek. Het boek heeft heel korte hoofdstukken en cliffhangers aan het einde van elk hoofdstuk. Lezers kunnen het dus vooral snel lezen en er helemaal in opgaan. Maar de puzzel werkt wel en elk klein detail is onderdeel van het grotere geheel. Dus mensen kunnen het op het strand lezen of thuis herlezen en alle puzzelelementen ontdekken, maar ik hoop dat ze vooral verliefd worden op de personages, Anna en Ben, en meegesleept worden in hun verhaal, hun relatie en de reis die beide personages in ondernemen.
Ben heeft een gecompliceerd gezinsleven en de jonge Anna, voor haar grote dutje, had dat ook. Ze zijn beiden niet perfect, zoals niemand in hun omgeving dat is. Hoe heb je hun levens, persoonlijkheden en psychologie opgebouwd?
Wat betreft Ben ben ik altijd geïnteresseerd geweest in psychologen die duidelijk de problemen van anderen kunnen diagnosticeren, maar niet zo goed zijn in het zien van de problemen in hun eigen leven. Die tegenstrijdigheid staat centraal in zijn personage. Anna is gebaseerd op veel schrijvers en journalisten die ik ken en ze moet omgaan met het feit dat ze de dochter is van een beroemde moeder, en deel uitmaakt van een gecompliceerde familie met veel spanning en geheimen net onder de oppervlakte.
Je brengt de lezer vaak op een dwaalspoor. Was je bezorgd in hoeverre je je lezers voor de gek kon houden zonder dat ze boos zouden worden op het boek?
Ik denk dat elke thrillerschrijver vooral een reactie van de lezer wil. Ik hoop dat Anna O. altijd een reactie krijgt. De boeken waarvan je niet kunt wachten om er de volgende dag op werk met anderen over te praten, zijn de beste. Ik hou ook van misdaadverhalen die een spel zijn tussen de schrijver en de lezer en die bijna interactief zijn, zoals een spelshow op tv, waarbij de lezer altijd volledig deel uitmaakt van het verhaal. Ik geniet het meest van thrillers waarbij je geschokt, verrast, boos en opgewonden bent door de twist en je je realiseert dat alle aanwijzingen voor je neus lagen, maar dat je ze niet allemaal hebt samengevoegd.
'Hoe kun je ooit weten of iemand aan het slaapwandelen was toen ze een misdaad pleegden? Dat is bijna onmogelijk.'
De lezer leeft mee met zowel Ben als Anna (en veel van de nevenpersonages). Heb je medelijden met je personages, met één van hen misschien? Is er iemand waar een beetje van jezelf in zit?
Ik denk dat er zeker iets van mij in zowel Anna las Ben zit. Ik leef met alle personages mee. Ik vond het vooral heerlijk om het personage van professor Bloom te schrijven, Bens mentor bij slaapkliniek The Abbey. Er zit een deel van mij in elk personage dat ik schrijf, maar ze zijn ook gebaseerd op verschillende mensen uit het echte leven en mensen die ik heb ontmoet tijdens het onderzoek voor het boek. Ik heb niet echt medelijden met iemand van hen, maar ze krijgen allemaal wel met veel uitdagingen te maken in de loop van het boek.
Het is bijna de perfecte manier om weg te komen met moord. Ben je bang dat mensen nu jarenlang in slaap zullen vallen nadat ze iets misdadigs hebben gedaan?
Mensen hebben geprobeerd te beweren dat ze aan het slaapwandelen waren toen ze iemand vermoordden en sommigen zijn daardoor onschuldig bevonden. Al die voorbeelden zijn waar. Hoe kun je ooit weten of iemand aan het slaapwandelen was toen ze een misdaad pleegden? Dat is bijna onmogelijk. Maar het berustingssyndroom is de volgende stap. Het is de perfecte manier om weg te komen met een misdaad. Alles in het boek is gebaseerd op feiten en is ofwel gebeurd of zou kunnen gebeuren.
Dit is de tijd om te genieten van je debuut en de ontvangst ervan in de wereld, maar toch willen we graag weten: wat komt hierna? Een nieuw boek, filmrechten voor Anna O.?
Ik ben net klaar met de redactie van boek twee, dus hopelijk verschijnt dat begin 2025. Het gaat over valse herinneringen en speelt zich af in Parijs. We zijn ook net de laatste hand aan het leggen aan de verkoop van de filmrechten voor Anna O., wat erg spannend is. De aankondiging zou binnenkort moeten komen.
Mijn dank aan alle Nederlandse lezers die een exemplaar van Anna O. hebben gekocht, ik kan niet wachten tot jullie Ben en Anna ontmoeten!
Hebban Boek van de Maand Challenge en leesclub
Het Hebban Boek van de Maand staat de hele maand in de schijnwerpers. Zo kun je meedoen aan de Boek van de Maand Challenge, waarbij je tot eind 2024 alle zestien gekozen boeken met ons meeleest in je eigen tempo. Ook organiseren we een leesclub met de roman: sluit aan met je eigen exemplaar uit de bibliotheek of lokale boekhandel! Meld je in het Leescafé en discussieer met je medelezers over dit prachtige Boek van de Maand.
Naar de challenge Naar de leesclub Download de leesclubvragen
Auteursafbeelding: © Pete Bartlett via uitgeverij HarperCollins