Hebban interviewt Emma Kustermans over Hebban in de Klas
Hebban in de Klas is gelanceerd! Hoe werkt het?
Hebban in de Klas is een speciale editie van Hebban, waarin docenten Nederlands een digitale klas kunnen maken. Leerlingen krijgen een uitnodiging om een account aan te maken. Zo komen ze bij hun docent in die digitale klas. Hier kunnen de leerlingen aanvinken wat ze gelezen hebben, opschrijven wat ze ervan vonden en lijstjes maken van de boeken die ze nog willen lezen. De docent kan speciale challenges aanmaken om leerlingen te motiveren. En de docent en de leerlingen kunnen topics aanmaken, reageren op een vraag of je kan samen lezen.
Het lijkt op de gewone Hebban. Waarom is er toch een speciale versie voor nodig?
Hebban in de Klas is in eerste instantie een inspiratieplatform voor leerlingen en docenten. Maar voor docenten is het ook een handig hulpmiddel. Je kan zien welke leerling al vier boeken gelezen heeft. Je kan ook zien wie dezelfde boeken gelezen hebben en welke boeken ze het leukste vinden. Kortom, je kan van je leerlingen het leesproces volgen. En dat gebeurt allemaal in een veilige omgeving, waar alleen jij als docent en je leerlingen toegang tot hebben.
'Er moet iets zijn als Hebban, maar dat je een klas kan aanmaken waarin je als docent berichten over boeken kan delen.'
Aanvankelijk had je beroepsmatig niets met Hebban van doen. Hoe kwam je dan toch op dit idee?
Eigenlijk is het idee voortgekomen uit een studieopdracht. Voorheen werkte ik in het boekenvak, maar ik besloot een aantal jaar geleden om het roer om te gooien en docent te worden. Ik volgde een traineeship in het onderwijs. Ik moest daarvoor een project opzetten; groot of klein, dat maakte niet zoveel uit. Ik had nog niet veel ervaring als docent, maar ging toch nadenken over wat ik nog miste. Tijdens de kerstvakantie kwam ik daar achter. Ik had Alles wat er was van Hanna Bervoets gelezen. Ik vond het heel goed en wilde dat graag delen met mijn leerlingen! Ik wilde ze alleen niet lastigvallen tijdens de kerstvakantie en daarna zou ik het misschien vergeten. Toen dacht ik: 'Als dit geautomatiseerd zou zijn, dan was het een stuk laagdrempeliger om boeken aan te raden.'
Ik had natuurlijk al een account op Hebban.nl. Ik vind het leuk om bij te houden wat ik lees, dat past heel erg bij mij. Het duurde dus niet lang voordat die twee dingen samenvielen en ik dacht: 'Er moet iets zijn als Hebban, maar dat je een klas kan aanmaken waarin je als docent berichten over boeken kan delen.'
Het interview gaat verder onder dit kader
Hebban in de Klas
Lezen op school is nog veelal een individuele bezigheid, terwijl de jeugd van tegenwoordig haast alles met elkaar deelt. Dat kan anders. Hebban in de Klas wil van lezen een meer sociale activiteit maken met een online leesplatform speciaal voor de middelbare school, waarin leerlingen en docenten met elkaar als lezers zijn verbonden.
Hebban in de Klas is een initiatief van Stichting CPNB en Stichting Lezen, naar een idee van docent Emma Kustermans. Het platform is ontwikkeld in samenwerking met docenten en maakt gebruik van de techniek achter de populaire lezerscommunity Hebban.nl.
Toen was het nog maar een idee. Hoe ging je daarna te werk om het in de praktijk te brengen?
Ik vertelde een van mijn docenten over het idee, dat was begin 2021. Hij had contacten bij Stichting Lezen, de organisatie die zich inzet voor leesbevordering. Er werd heel wat overlegd, maar ook zij waren enthousiast en we zochten contact met Hebban. We konden elkaar snel vinden, want iedereen vond het een goed idee. Daarna werd het lastiger, want dan moet alles geregeld worden. Wie gaat wat doen, hoe financieren we dit allemaal, hoe zorgen we voor de juiste techniek en privacy? Hier had ik geen verstand van, maar gelukkig waren we bij de juiste mensen terechtgekomen.
En dan gaat de pilot live, ongeveer een jaar later. Hoe was het om je eigen idee verwezenlijkt te zien en het ook daadwerkelijk te gebruiken?
Echt heel tof natuurlijk! Het is precies zo geworden als dat ik hoopte dat het zou worden. Het nieuwe schooljaar is net gestart en we gingen met de hele klas inloggen. Het is heel erg leuk dat ik dan aan de leerlingen kan vertellen dat ik het heb bedacht.
LEES OOK / Eveline Aendekerk: 'Iedere Nederlander een boek per maand'
Wat vinden de leerlingen ervan?
De leerlingen uit deze nieuwe klas zijn al lekker aan het kijken en naar boeken aan het zoeken. Ze zijn actiever en bewuster bezig met lezen. Aan het begin van het schooljaar blik ik altijd terug op boeken die de leerlingen vorig jaar gelezen hebben. Veel leerlingen weten dat dan niet meer, maar nu kunnen ze het makkelijk en snel terugvinden in hun account.
Ik heb het idee dat veel leerlingen het ook leuker vinden om samen op zoek te gaan naar boeken. Als de ene leerling ziet dat de andere een bepaald boek leuk vond, of 'wel oké', dan is die leerling sneller geneigd om dat ook te lezen. Zonder dat ze het zelf eigenlijk door hebben, is er veel meer interactie over boeken. Het gaat heel ongedwongen. Als docent is dat heel leuk om te zien.
'Als je aan het begin van het schooljaar al begint met een boek dat je niet leuk vindt, dan komt het de rest van het jaar niet meer goed.'
Dat klinkt heel positief! Vaak hoor je alleen maar over hoe weinig er gelezen wordt…
Klopt. Ik geef nog niet zo lang les en ik zie wel dat het bij veel leerlingen moeilijk is om ze aan het lezen te krijgen. Ze hebben allemaal al zulke drukke levens. Veel scholieren hebben een bijbaan, dus ze hebben geen tijd of zijn moe. En in hun vrije tijd zitten ze ook veel op hun telefoon of kijken series of gamen. Het is dus echt de kunst om boeken te vinden die aansluiten bij hun interesses. De drempel van niets lezen naar iets lezen is heel erg hoog. Daarom is het eerste boek van het jaar zo belangrijk. Als je aan het begin van het schooljaar al begint met een boek dat je niet leuk vindt, dan komt het de rest van het jaar niet meer goed.
En dat werkt volgens jou?
Als leerlingen aan het begin van het schooljaar de klas in komen, dan hebben de meesten niet zoveel zin om boeken te lezen voor Nederlands. Maar als je met ze in gesprek gaat en kijkt op hun leeslijst in Hebban in de klas, dan zie je dat er wel degelijk gelezen wordt. Onder jongeren is Engelstalige fantasy bijvoorbeeld heel populair. Soms blijkt een leerling een onwijze lezer te zijn, zonder dat je dat verwacht had. Dat is ook een voordeel van Hebban in de Klas: je krijgt inzicht in leesgedrag van een leerling buiten het vak Nederlands. En dat is voor mij ook weer leerzaam en interessant. Soms raden leerlingen mij boeken aan van buitenlandse auteurs, die ik zelf niet zo snel gelezen zou hebben.
Welk boek is door je leerlingen aangeraden en wil je nu aan ons aanraden?
Daar waar de rivierkreeften zingen van Delia Owens is mij door een leerling aangeraden. Ik vond het een fantastisch boek! Ook Confrontaties van Simone Atangana Bekono krijg ik vaak terug van leerlingen. Dus dat zouden mijn leestips zijn.
Waar hoop je dat Hebban in de Klas heengaat?
Ik hoop dat het op heel veel scholen een standaard hulpmiddel wordt. Ook op mijn school, want nog niet alle collega’s gebruiken het. En natuurlijk hoop ik dat het voor veel meer leerlingen hun leesplezier bevordert. Dat ze actief worden in Hebban in de Klas en na het behalen van hun diploma overstappen naar het reguliere Hebban.
