Hebban interviewt oud-Debuutprijswinnaar Koen Caris
Stenen eten
Koen Caris
Het dorp van de 17-jarige Ben en zijn moeder wordt opgeschrikt door een reeks zelfmoorden onder jongeren. Drie jaar eerder maakte Kim, Bens oudere zus, een einde aan haar leven. De zelfmoorden blazen het smeulende verdriet van Ben en zijn moeder opnieuw aan en zetten hen in het middelpunt van een mysterie waarmee ze niets te maken willen hebben. Tijdens een hittegolf die iedereen in het dorp van binnenuit droogkookt, wordt Ben gedwongen om zijn gevoelens van schuld en schaamte omtrent Kims dood onder ogen te zien. Stenen eten is een broeierige en beklemmende roman over hoe verdriet en verveling een groep jongeren kunnen laten ontsporen. En over waarom mensen met dezelfde pijn elkaar toch niet altijd goed kunnen helpen.
Jij won de Hebban Debuutprijs 2022 met je debuutroman Stenen eten. Inmiddels zijn we een jaar verder. Wat is er met je gebeurd na en door het winnen van de Hebban Debuutprijs?
Meteen na de prijsuitreiking schoten de verkoopaantallen omhoog. In februari is de vijfde druk verschenen: een speciale midprice-editie. Met de woorden 'Winnaar Hebban Debuutprijs' pontificaal op de voorkant, natuurlijk. Het contact met de Hebban-organisatie en -community is tot mijn vreugde nog steeds hecht. Zo zit ik nu zelf in de jury van de eerste Renate Dorrestein Prijs.
LEES MEER / Een nieuwe schrijfwedstrijd voor literaire verhalen: de Renate Dorrestein Prijs!
Maar wat voor mij misschien wel het hoogtepunt was van het afgelopen jaar: ik mocht optreden op het Boekenbal. Voordragen uit mijn werk, ten overstaan van zoveel mensen waar ik zo tegen opkijk, was toch wel een van de meest surreële momenten uit mijn leven.
Hoe heeft het gevoeld om als debuut boven de tientallen andere literaire debuutromans te worden uitgetild als 'de beste'?
Het zal niemand verbazen dat dat natuurlijk fantastisch voelt! Het blijft subjectief: een ander debuut had ook met recht kunnen winnen. Maar die waardering heeft wel veel goeds gedaan voor mijn zelfvertrouwen als schrijver. Ik was al trots op het boek, en op de ontvangst, maar het blíjft altijd kwetsbaar om je werk de wereld in te sturen. Wordt het opgepikt, of gaat het geruisloos ten onder in de zee van mooie boeken? Deze prijs heeft ervoor gezorgd dat dit verhaal is gezien, en dat gun ik elke auteur.
Wat zijn, op of buiten Hebban, de mooiste reacties geweest op je debuut?
Flo de Goede, een striptekenaar die ik al jaren bewonder, heeft een prachtige illustratie gemaakt bij Stenen eten. Ik wist niet dat hij daarmee bezig was tot ik het eindresultaat zag. Dat was voor mij wel een bijzonder en emotioneel moment. Verder komen mijn lievelingsreacties vooral van tieners, die het boek bijvoorbeeld lezen voor hun lijst. Dan krijg ik berichtjes op Instagram, dat ze er van tevoren geen klap zin in hadden, maar het uiteindelijk toch wel mooi vonden, haha. De boeken die ik zelf als tiener las, hebben mijn leessmaak sterk beïnvloed. Ik hoop dat ik daarin voor anderen nu zelf weer een positief rolletje kan spelen.
'Dit nieuwe boek gaat juist over een voor mij heel actueel thema: de vraag of ik kinderen op deze wereld durf te zetten.'
Je bent druk in allerlei disciplines, maar hebt ook een beurs ontvangen van het Letterenfonds voor je tweede roman. Hoe is de stand van zaken, kun je een tipje van de sluier oplichten?
Zoals de meeste schrijvers is het vooral een uitdaging om genoeg tijd te vinden! Ik ben vooral druk geweest met schrijven voor theater; afgelopen seizoen toerde mijn bewerking van Komt een vrouw bij de dokter door het land, en ik werk aan twee nieuwe stukken. Maar vanaf de herfst kan ik me ein-de-lijk weer fulltime op mijn tweede roman storten. Daar heb ik ontzettend veel zin in. Het wordt iets totaal anders dan Stenen eten (anders zou het ook maar saai worden, toch?). Dat vertrok vanuit thema’s die mijn puberteit vormden (de zelfdoding van mijn halfzus en mijn eigen seksualiteit), dit nieuwe boek gaat juist over een voor mij heel actueel thema: de vraag of ik kinderen op deze wereld durf te zetten. Totaal anders dus, maar qua stijl, sfeer en taal zal het zeker voortborduren op Stenen eten.
We staan op het punt de winnaar van de Hebban Debuutprijs 2023 bekend te maken. Wat zou jij je opvolger willen zeggen?
Allereerst natuurlijk gefeliciteerd! Ik hoop dat we er op het Debutantenbal op kunnen proosten. En verder: geniet ervan. De Hebban-community is zo onwijs betrokken. Dat heb ik in de aanloop naar de uitreiking, maar zeker ook daarna nog, als erg bijzonder ervaren.
Welke tip zou jij aankomende of ambiërende debutanten willen geven?
Voor ambiërende debutanten zou ik zeggen: probeer al vroeg in je proces goede (professionele) feedback te verzamelen. Misschien kun je meedoen met korteverhalenwedstrijden en zo, via juryrapporten, je inzicht vergroten in hoe jouw werk gezien wordt. Of kun je aan de hand van wat teksten eens met een aantal redacteuren gaan praten. Zij kunnen je wijzen op de zwakke plekken en – misschien wel nóg belangrijker! – de kracht van je werk. Deze inzichten zullen je, wanneer dan het moment daar is om dat boek te schrijven, ontzettend helpen. Dat was bij mij althans het geval.
LEES VERDER / Kom ook naar het Debutantenbal 2023 op 1 september
Voor aankomende debutanten: probeer ervan te genieten, door te vertragen. In de laatste fase van het uitgeefproces gaat alles ineens razendsnel: laatste herschrijf- en correctierondes, persklaarmaker, vormgeving, omslagtekst en (hopelijk) PR-machine komen in sneltreinvaart op je af. Probeer waar mogelijk stil te staan bij elke volgende stap die jou weer wat dichter bij jouw boek brengt. Markeer de mijlpaaltjes.
Welke vier boeken vind jij geweldig en waarom?
Hebban Debuutprijs 2023
De Hebban Debuutprijs is een aanmoedigingsprijs voor debutanten en richt zich op Nederlandstalige literaire fictie. Het is samen met de Hebban Thrillerprijs de enige juryprijs van Nederland en Vlaanderen met een grote invloed van lezers. In 2023 wordt de prijs voor de achtste keer uitgereikt. Nieuw dit jaar is de wildcard; de vijftiende nominatie op de longlist werd bepaald door Hebban-leden. De winnaar wordt op 1 september bekendgemaakt tijdens het Debutantenbal.
Looplabb is hoofdsponsor van de Hebban Debuutprijs.
Auteursafbeelding: Stichting CPNB
