Hebbans Literaire Jaarhoroscoop 2016

Ram (21 maart t/m 20 april)

2016 zal voor jou met een knal beginnen, Ram. Je energielevel is op zijn hoogst in januari, waarna het geleidelijk aan weer zal afnemen tot aan het ‘normale’ niveau, en in september zelfs een beetje daaronder. Pluk de vruchten van die eerste maanden, en lees boeken waar je je tanden in moet zetten: een boek als Ruw van Marie Kessels bijvoorbeeld, waarin een vrouw door een ongeluk blind wordt en nachtelijke stadswandelingen maakt om te wennen aan een leven zonder zicht, of het pas verschenen Judas van Amos Oz, een essayistische roman waarin drie generaties Israeliërs worstelen met hun land en hun identiteit. Tegen het einde van het jaar heb je behoefte aan pageturners als Het diner van Herman Koch, een spannende maatschappijsatire over arrogante ouders die koste wat kost willen voorkomen dat de toekomst van hun lieve, mooie zoontjes in gevaar komt, of P.F. Thoméses De onderwaterzwemmer, waarin een veertienjarige jongen tijdens een verzetsdaad zijn vader kwijtraakt en dertig jaar later nog steeds lijdt onder dat trauma.

Stier (21 april t/m 21 mei)

Astrologisch zwaargewicht Saturnus beschrijft komend jaar een baan met een hoek van 70 graden ten opzichte van jouw sterrenbeeld, en dat betekent dat de belangrijkste thema’s dit jaar zullen zijn: groei, evolutie en verandering. Lees daarom boeken als Tussen Een Persoon van Esther Gerritsen, een monoloog van een vrouw met angst voor verandering, en Godverdomse dagen op een godverdomse bol van Dimitri Verhulst, waarin de geschiedenis van de mensheid wordt beschreven in tweehonderd zinderende pagina’s. Vanaf oktober zal Mercurius de financiële zone van jouw horoscoop betreden, waardoor je zult grijpen naar boeken als Het vreugdevuur der ijdelheden van Tom Wolfe (waarin de hoofdrol wordt gespeeld door een ambitieuze obligatiebelegger op Wall Street, met een jaarsalaris van een miljoen dollar en een veertienkamerappartement op Manhattan) en Dave Eggers’ Een hologram voor de koning, over een 54-jarige man die alles heeft verloren door de economische crisis.

Tweelingen (22 mei t/m 21 juni)

Saturnus brengt het komende jaar door in het deel van je horoscoop dat over slaap, dromen en escapisme gaat. Probeer daarom, verspreid over het jaar, boeken te lezen als De trofee van Mircea Cărtărescu (een zich in communistisch Boekarest afspelende roman vol dromen, nachtmerries en hallucinaties) en Het dromenpaleis van Ismail Kadare (over een ambitieuze ambtenaar wiens taak het is om de dromen van de onderdanen van het rijk te analyseren en te interpreteren), of het verhaal ‘The Secret Life of Walter Mitty’ van James Thurber (waarin een sullige Amerikaanse burgerman zijn saaie leven voortdurend vervangt door spannende dagdromen). Van 18 tot en met 28 augustus bevindt liefdesplaneet Venus zich retrograad in de relatiezone van jouw horoscoop, waardoor je die tien dagen het meest open staat voor romantische verhalen als Arthur Japins Een schitterend gebrek (waarin de jeugdliefde van Casanova haar levensverhaal vertelt) en Eva Luna van Isabel Allende, het verhaal van een liefde in tijden van Zuid-Amerikaanse burgeroorlog.

Kreeft (22 juni t/m 23 juli)

In maart staat er een sexy meet-up tussen Mars en Venus op het programma, waardoor je zin krijgt boeken te lezen waarin de liefde op een andere (dan de standaard-) manier wordt bedreven: zoals Crash van J.G. Ballard (over een seksueel verveeld echtpaar dat wordt ingewijd in de geneugten van de autowrakkenseks), Wij van Elvis Peeters (waarin verveelde pubers zich uitleven in perverse seksspelletjes) en Platform van Michel Houellebecq (over een ontgoochelde veertiger die met zijn nieuwe liefde een keten in sekstoerisme opzet). Vanaf het begin van de herfst zal communicatieplaneet Mercurius zich retrograad in de sociale zone van het heelal begeven, waardoor boeken over (hechte) vriendschappen hoog op jouw lijstje komen te staan: The Old Devils van Kingsley Amis bijvoorbeeld, over een beroemde dichter die terugkomt in het dorpje waar zijn onsuccesvolle jeugdvrienden nog dagelijks in de kroeg zitten, De Rotters Club van Jonathan Coe, (over vier schoolvrienden die opgroeien in de jaren van IRA-terrorisme, de Koude Oorlog en symfonische rock) of Graham Swifts Laatste ronde, waarin vier vrienden van Londen naar Margate rijden om de as van een gemeenschappelijke vriend te verstrooien.

Leeuw (24 juli t/m 23 augustus)

2016 wordt voor jou het jaar van de grote verhalen. Als je ze nog niet gelezen hebt, begin je eindelijk aan Oorlog en vrede, Lev Tolstojs meesterwerk over liefde in oorlogstijd, en aan De ontdekking van de hemel van Harry Mulisch. Ook De welwillenden van Jonathan Littell — een verhaal over de gruwelen van de Tweede Wereldoorlog vanuit het perspectief van de beul: een foute en vrij verknipte Duitser met een verleden als hoge nazi in het Derde Rijk — ben je van plan dit jaar af te vinken. Probeer ook De pop, de recentelijk vertaalde grote Poolse roman van Bolesław Prus, waarin de tragische liefdesgeschiedenis tussen een steenrijke selfmade man en een kille aristocrate centraal staat. Het is overigens slim om romantische boeken vóór juni te plannen, aangezien Saturnus daarna lange tijd in de carrièrezone van je horoscoop zal staan — en er voor zoete liefdesverhalen dan een stuk minder gelegenheid is. De regels van het ciderhuis van John Irving (over een weesjongen en zijn levenslange liefde voor een meisje dat hij uiteindelijk niet krijgt) en Emma van Jane Austen (een romantische komedie over een verwende koppelaarster die meer kwaad doet dan goed) zijn daarom het best te lezen voor die tijd.

Maagd (24 augustus t/m 23 september)

Je start het jaar vol goede moed, Maagd, maar in maart zal je stemming een beetje inzakken. Je voelt je leeg, en bent daarom geneigd om voor boeken te kiezen die aansluiten bij je gevoel, zoals Minder dan niks van Bret Easton Ellis (over verveelde en amorele jongeren in Los Angeles) en Blauwe maandagen van Arnon Grunberg (waarin een verknipte jongen op zoek is naar liefde, seks en zichzelf). Terwijl het juist goed is om boeken te lezen waarin het leven wordt gevierd, zoals Het feest van de eeuw van Judith Eiselin, een grappige en sprankelend geschreven roman over het Amsterdamse studentenmilieu, De Mambo Kings met songs of love van Oscar Hijuelos, over twee Cubaanse muzikanten die het proberen te maken in het New York van de jaren vijftig, en Het huis van de gelukkige boeddha’s van João Ubaldo Ribeiro, waarin een vrouw terugkijkt op een leven vol seksuele avonturen. Met zulke boeken ben je er binnen de kortste keren weer bovenop en zal je 2016 met een vrolijke noot eindigen.

Weegschaal (24 september t/m 23 oktober)

Venus is in 2016 een beetje aan het zwerven, en dat betekent dat het bij jou al vrij vroeg in het jaar begint te kriebelen: je wilt reizen, het liefst ver en lang, maar tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren (zoals het gebrek aan tijd en geld). Om je Wanderlust toch enigszins tegemoet te komen zijn boeken aan te raden waarin de hoofdpersonen reizen ondernemen die je het liefst zelf zou willen maken. Zoals Zijde van Alessandro Baricco, over een zijdehandelaar die zijn business van Egypte en Klein-Azië naar Japan moet verleggen vanwege een grote rupsenplaag, Brazilië van John Updike, waarin een arme zwarte jongen en rijk wit meisje (een moderne Tristan en Isolde) heel Brazilië bereizen om hun liefde veilig te stellen, en Baudolino van Umberto Eco, waarin een 12de-eeuwse kruisvaarder aan het woord is die terugblikt op zijn (niet altijd werkelijk gemaakte) verre reizen. In oktober keert Venus weer op huis aan, en zal je behoefte krijgen aan romans die zich dichter bij huis afspelen, zoals Plattegrond van een jeugd van Wanda Reisel, waarin de schrijfster een rondleiding geeft door haar ouderlijk huis in de Amsterdamse Van Eeghenstraat, of Dorsvloer vol confetti van Franca Treur, een verzameling schetsen van een gereformeerde jeugd in Zeeland.

Schorpioen (24 oktober t/m 22 november)

Je zult dit jaar problemen krijgen met je gezondheid, Schorpioen. Niet ernstig, gelukkig, maar het houdt je meer bezig dan je wilt toegeven. Je leest daarom voornamelijk boeken over ziektes en kwaaltjes, artsen en ziekenhuizen; zoals De pest van Albert Camus, waarin de Algerijnse stad Oran wordt getroffen door een pestepidemie, en De dood van Ivan Iljitsj van Lev Tolstoj, een novelle over een succesvolle bureaucraat die door zijn (niet bij naam genoemde) ziekte wordt geconfronteerd met de betekenis van het leven en de dood. Toch is het goed om te blijven lachen: lees daarom een boek als Every Day is Mother’s Day van Hilary Mantel, een zwarte komedie over de gezondheidszorg, of de hilarische satires Zorg en Lab van Miquel Bulnes, waarin een (niet al te rooskleurig) inkijkje wordt gegeven in de wereld van de chirurgen en die van het fundamentele kankeronderzoek. Rond november ben je overigens van al je lichamelijke struggles verlost en heb je zin in iets totaal anders: zoals Tongkat. Een verhalenbordeel van Peter Verhelst bijvoorbeeld, een zintuiglijk en postmodern sprookjesboek, of Antonio Muñoz Molina’s Volle maan, een thriller over een voormalige ETA-bestrijder die een lustmoordenaar moet ontmaskeren.

Boogschutter (23 november t/m 22 december)

Jupiter brengt het komende jaar (met uitzondering van juli en augustus) door in de huiselijke zone van je horoscoop, en dat betekent dat jij het grootste gedeelte van 2016 boeken over al dan niet functionerende families voor je neus hebt. Zoals Toen kwam moeder met een mes van Nicolien Mizee, een autobiografische roman vol absurdistische scènes over een vrouw die zich los probeert te maken van haar verstikkende en gestoorde familie, Omtrent Deedee van Hugo Claus, waarin de bijeenkomst van een familie in een Westvlaams dorp volledig uit de hand loopt, of Het boek van de kinderen van A.S. Byatt, over vier met elkaar verbonden gezinnen uit het artistieke milieu die elk hun geheimen hebben. In november gaat het een stapje verder en ben je voornamelijk geïnteresseerd in de laatste loten aan de stam: baby’s en heel jonge kinderen. Boeken die je dan zullen bekoren zijn De langverwachte van Abdelkader Benali, waarin een baby aan het woord is die op het punt staat geboren te worden in de eerste nacht van het nieuwe millennium, Ian McEwans Het kind in de tijd, over een echtpaar dat een dochtertje kwijtraakt in de supermarkt, en Rosemary’s baby, een griezelthriller waarin een jonge vrouw zwanger blijkt van het kind van de duivel. 

Steenbok (23 december t/m 20 januari)

De eerste paar maanden van komend jaar zullen enigszins stressvol zijn, Steenbok. Dit is te verklaren door Pluto en Uranus, die een aantal keer lijnrecht tegenover elkaar komen te staan en daarmee voor problemen zorgen. Deze astrologische oorlogen hebben óók effect op je doen en laten, in die zin dat je boeken ter hand neemt waarin intriges en spanningen de boventoon voeren, zoals Een hart zo blank van Javier Marías, waarin de hoofdpersoon onwetend probeert te blijven van de ware toedracht van zijn tantes zelfmoord, en De verborgen geschiedenis van Donna Tartt, over een vriendengroep die uit elkaar valt na de dood van een van hen. Maar aan alles komt een eind — zo ook aan de gevechten tussen de sterren. Spanningen verdwijnen gedurende het jaar naar de achtergrond en zullen plaats maken voor een gevoel van innerlijke rust. Passend bij deze positieve transformatie kies je daarom voor een ideeënroman als Thomas Manns De toverberg, over een jongen die tijdens een verblijf van zeven jaar in een sanatorium intellectueel volwassen wordt, of de rustige schrijfstijl van Gerbrand Bakker in Boven is het stil, waarin een 55-jarige boer aan het woord is die er achter komt dat hij niet het leven leidt dat hij zou willen.

Waterman (21 januari t/m 18 februari)

Met Venus vanaf mei in de relatiezone van je horoscoop kan dit niet anders dan een interessant liefdesjaar worden, Waterman. Kijk wel uit als je op dit moment een relatie hebt; je staat open voor nieuwe ontmoetingen en verliefdheden, en je kunt je gemakkelijk laten verleiden tot overspel. Ook je leesgedrag past zich daarop aan: je verslindt boeken als Het einde van het spel van Graham Greene, het verslag van een dramatisch verlopen overspelige liefde in het Londen van de Tweede Wereldoorlog, Roxy van Esther Gerritsen, waarin een vrouw door het lint gaat na het dodelijke auto-ongeluk van haar overspelige man en zijn stagiaire, de relatiedrama’s van Jens Christian Grøndahl (zoals Lucca en Veranderend licht, waarin de ontdekking dat de man vreemdgaat voor de vrouw aanleiding is haar leven te overdenken) en natuurlijk overspelklassiekers als Madame Bovary van Gustave Flaubert en Anna Karenina van Lev Tolstoj.

Vissen (19 februari t/m 20 maart)

2016 is voor jou het jaar van de grote vragen, en je zult je daarom storten op de filosofische verhalen van Jorge Luis Borges (verzameld in De Aleph en De Zahir) en romans als Kijk uit voor parachutisten van Fouad Laroui (een licht filosofische roman over individualisme in de Arabische wereld) en Milan Kundera’s De ondraaglijke lichtheid van het bestaan (over de gedoemde liefde tussen een overspelige arts en een serveerster na de communistische reactie op de Praagse Lente). Omdat Mercurius zich in een scherpe hoek ten opzichte van je horoscoop beweegt, zal je vanaf juni bovendien veel bezig zijn met je gewicht. Je bent daardoor geneigd te kiezen voor romans als De witte tijger van Aravind Adiga (waarin een Chinese ondernemer een brief krijgt over het nieuwe India waarin hij leest dat er tegenwoordig nog maar twee kasten zijn: Mannen met Dikke Buiken en Mannen met Dunne Buiken), Troost van Ronald Giphart (over de ondergang van een sterrenkok) en Dode zielen van Nikolaj Gogol, waarin een charmante oplichter door Rusland reist en onderweg de meest uitgebreide maaltijden verorbert.