Herman Koch: 'Ik benader boeken als een monoloog'
In de klas
Tijdens de Literatour gaan jongeren in gesprek met auteurs en bespreken ze literatuur in de klas. Het bijbehorende lesmateriaal van deze video én alle andere video's van Het Voorwoord Live vind je hier.
In deze aflevering
Herman Koch en Alma Mathijsen komen er al snel in het gesprek achter dat ze op dezelfde middelbare school hebben gezeten. Dat zorgt ervoor dat het gesprek niet alleen over het schrijven gaat, maar direct een persoonlijke laag krijgt. 'Jouw eerste roman, Red ons, Maria Montanelli, is wel een favoriet van mij,' vertelt Mathijsen wanneer ze Koch introduceert. Het verhaal draait om het 'moderne en liberale Montanelli Lyceum, waar kinderen "ontzettend creatief" moeten zijn en leraren het veel te goed bedoelen'. 'Ik was een slechte lezer op de middelbare school, ik ben dyslectisch en ik vond mijn leraar Nederlands niet zo heel leuk. Ik vond het dus heel leuk om jouw boek te kiezen voor de lijst, ook om mijn leraar te sarren,' vertelt ze.
'Ik vind het een heel fijn en grappig boek, zeker als je op diezelfde school zit als je het leest. Je hebt mijn middelbare schooltijd echt makkelijker gemaakt.'
Schrijven als lezen
Mathijsen vraagt Koch hoe hij begint met het schrijven van een nieuw boek. 'Ik wil het boek schrijven zoals iemand het straks leest,' antwoordt hij. 'Iemand die ook geen idee heeft van wat er gaat gebeuren en welke kant het verhaal opgaat. Dat kan alleen maar als je als schrijver zelf geen idee hebt.' Mathijsen beaamt dat en vertelt dat zij dat juist het leuke vindt aan het schrijven:
'Op het moment dat het gebeurt en je denkt: nou, wat er vandaag toch in mijn boek is gebeurd…'
'Dat is wel waar!' roept Koch. 'Maar wanneer weet je dan dat het schrijven van zo’n verhaal goed gaat komen?' vraagt Mathijsen. 'Ik begin chronologisch en hoop dat de eerste zin ook de eerste zin zal blijven. Het gaat me dan om de toon,' vertelt Koch. 'Mijn boeken zijn op een paar uitzonderingen na boeken die in de eerste persoon zijn geschreven. Waarom? Ik vind dat lekker, voel me daarin thuis. Ik benader boeken als een monoloog.'
Kijk alle uitgezonden afleveringen van Het voorwoord Live hier terug.
De podcast
Beluister alle eerder uitgezonden afleveringen hier terug.
Getipte boeken
De auteurs
Herman Koch
Herman Koch is schrijver, televisiemaker en acteur. In 1989 verscheen zijn debuutroman Red ons, Maria Montanelli. Koch schreef in de jaren die volgden romans, verhalenbundels, columns en bereikte een groot internationaal publiek met zijn roman Het diner uit 2009. In 2017 schreef Koch het Boekenweekgeschenk met de titel Makkelijk leven.
Alma Mathijsen
Alma Mathijsen debuteerde in 2011 met Alles is Carmen. Ze schreef toneelstukken, een verhalenbundel en romans. In 2019 schreef ze samen met haar moeder het essay voor de Maand van de Geschiedenis. Onlangs verscheen haar roman Bewaar de zomer.
Het voorwoord van de Boekenweek
De Boekenweek is verplaatst naar de zomer van 2021. Omdat je het boek nooit genoeg kunt vieren en jouw favoriete boekhandel ook de komende tijd alle steun kan gebruiken, inspireren we je en laten we je genieten van auteurs en boeken(tips) in de aanloop naar de Boekenweek. Hoofdsponsor NS is in 2021 twintig jaar verbonden aan de Boekenweek. Kijk voor meer leesinspiratie op www.ns.nl/treinlezer.