Het Hebban Boek van de Maand is: 'Het boomhuis in het bos' van TJ Klune

Martijn Lindeboom

Tot mijn schaamte moet ik bekennen dat ik TJ Klune nog helemaal niet kende. En dat als sciencefiction- en fantasyexpert van Hebban! Wellicht dat het komt omdat zijn boeken in Nederland als Young Adult uitgegeven worden? Maar in het Engels vallen ze 'gewoon' onder de fantasy, dus dat is niet echt een excuus. Een hiaat in mijn kennis dus en dat is deze Hebban Boek van de Maand-cyclus goed hersteld. Toen Anouk en Debbie vertelden over dit boek was ik snel om, want er is natuurlijk weinig nodig om mij te overtuigen van een verhaal over drie robots en een mens die samen in een boomhuis in het bos wonen.

Het is een sprookjesachtig boek - geïnspireerd op de klassieker Pinokkio - dat al snel alle genreconventies tart. Ja, robots zijn een belangrijk ingrediënt, maar het is niet pure sciencefiction. Ja, de emoties komen heel sterk bij deze lezer binnen (ik heb op verschillende momenten een traantje weggepinkt), maar het is niet alleen feelgood. Ja, het is regelmatig hardop of vertederd lachen (wat een briljante uitspraken hebben Rambo en zuster Ratched!), maar het niet alleen humoristisch. Ja, er zitten LHBTIQ+ thema's in, maar het is niet alleen een regenboogboek. Ja, er zit veel diepgang, intertekstualiteit, lagen en verwijzingen in, maar het is niet alleen literair. En ja, het is een sprookje, met eindeloos veel verwijzingen naar andere sprookjes, verhalen, films en fantastische literatuur, maar het is nog zoveel meer dan dat.

Dit boek is een prachtige introductie van wat speculatieve fictie vermag: het verwondert, het schokt, het verstrooit, het emotioneert en laat je nadenken over allerlei interessante en pregnante thema's. Een absolute aanrader voor zowel volwassen als jongere lezers en voor liefhebbers van alle genres. Het is genreoverschrijdend en inspirerend. Ga dat lezen!

Het boomhuis in het bos

TJ Klune

Vertaald door: Anneke Bok
Verschenen bij: Uitgeverij Volt

In een klein huis, gebouwd in boomtoppen, wonen drie robots: de vaderlijke androïde Giovanni Lawson, de prettig sadistische verpleegmachine Ratched en de kleine Rambo. Victor Lawson, een mens, woont er ook. Ze vormen een gezin, en ze leven er verborgen en veilig.

Op de dag dat ze een onbekende androïde met het label ‘hap’ repareren, hoort Vic voor het eerst over een gedeeld duister verleden van Hap en Gio – een verleden waarin ze op mensen jaagden. Wanneer Hap per ongeluk robots uit Gio’s vroegere leven informeert over hun verblijfplaats in het bos, is het gezin niet langer veilig. Gio wordt gevangengenomen en teruggebracht naar zijn oude laboratorium.

Samen met de rest van zijn samengestelde gezin gaat Vic op reis om Gio te redden van ontmanteling, of erger nog, herprogrammering. Onderweg, verscheurd door tegenstrijdige gevoelens van verraad en genegenheid, moet Vic voor zichzelf beslissen: kan hij de liefde van Hap accepteren?

Lees een fragment

Anouk van der Zee

'Robots en mensen die van elkaar houden in een postapocalyptische wereld. It. Is. Epic.' Zo hield ik mijn pleidooi voor Het boomhuis in het bos van TJ Klune. Vorig jaar ontdekte ik de auteur nadat ik Het gefluister achter de deur had gelezen en ongenegeerd luid huilend het boek sloot. Daarna ging ik natuurlijk ook maar meteen door met Het weeshuis in de azuurblauwe zee. Het is voor mij een uitgemaakte zaak, de boeken van TJ Klune zijn, in één woord omschreven: lief. Je gaat ervan geloven in liefde, dat alles mogelijk is en dat je de beste versie van jezelf kunt zijn. Tijdens het lezen is dat weer helemaal binnen handbereik en kantelt je kijk op de wereld. Je voelt je lichter en mooier.

Maar het is niet alleen het gevoel dat je krijgt van Het boomhuis in het bos. Het is ook de humor, die heerlijk rechtdoorzee en niet-aflatend is, maar waar toch verborgen lagen onder zitten. Het zijn de personages, die LHBTIQ+ zijn zonder dat dit hun hele identiteit is, maar gewoon onderdeel van wie ze zijn. Het is de kijk op de wereld, de maatschappelijke blik, die meteen duidelijk maakt dat we hier echt te maken hebben met een boek voor volwassenen. Zo vaak laat het je even pas op de plaats maken om te overdenken wat de rol van de mens is op deze planeet, hoe wij omgaan met wat ons gegeven is. Verpakt in heel veel liefde is er immers ook altijd die scherpe kritiek die je laat beseffen dat de beste versie van jezelf misschien wel binnen handbereik is, maar dat je er verdomd hard mee aan de slag moet. Dat we ons geroepen en verantwoordelijk moeten voelen. Het boomhuis in het bos is daarmee gelaagder dan Klunes eerdere werk, urgenter ook.

Waar je werkelijk van gaat houden, zijn de personages. Er is één mens te midden van een heleboel robots, maar stuk voor stuk komen ze tot leven. Mijn persoonlijke favoriet is Rambo, die hysterische kleine dramaqueen die nooit zijn mond kan houden. Anderen zullen zich kunnen identificeren met Victor, aseksueel en toch tot over zijn oren verliefd. Of met de vaderlijke Gio, die er grote geheimen op nahoudt en zo eenzaam was voor Victor in zijn leven kwam. Verpleegmachine Ratched, die heerlijk sadistische machine vol droge humor. En Hap. Lieve, boze en o zo menselijke Hap. Wist je dat robots zomaar je hart kunnen stelen? Ik ben er inmiddels achter.

Over het Hebban Boek van de Maand

Eindelijk heeft Hebban ook haar eigen Boek van de Maand. Met dit initiatief richten we ons op nieuwe boeken die volgens ons extra aandacht verdienen. Dit zijn vooral niet de boeken waarvan we aannemen dat ze de weg naar de lezer toch wel zullen gaan vinden. Het panel van het Hebban Boek van de Maand richt zich op literaire romans, spannende boeken en verhalende non-fictie en bestaat uit de voltallige Hebban Crew. Elke maand vragen we drie boekverkopers het geselecteerde boek met ons mee te lezen.

Het Hebban Boek van de Maand wordt de hele maand onder de aandacht gebracht op Hebban en op onze socials. We nodigen onze lezers uit het boek te lezen en hun mening te delen onder dit artikel, op de boekpagina of in een persoonlijke recensie. Ook organiseren we elke maand een speciale leesclub rondom het boek én bieden we een discussieset aan voor leesgroepen die zelfstandig met het boek aan de slag willen, binnen of buiten Hebban. Wil jij alle Boeken van de Maand met ons meelezen? Doe mee aan de Hebban Boek van de Maand Challenge 2023-2024!

Naar het Hebban Boek van de Maand-kanaal

Suzette Eikelenboom

Waar begint menselijkheid en waar eindigt het? Hoe schrijf je een boek over menselijkheid wanneer het verhaal vol robots zit? Toch is het TJ Klune gelukt, want als er ooit een verhaal was over wat het betekent om mens te zijn, dan is dit het wel. Ik had gedacht dat dit boek een redelijk simpele hervertelling van Pinokkio zou zijn, maar dit verhaal staat vrijwel geheel op zichzelf en omarmt naast thema's als vriendschap en familie ook liefde, seksuele geaardheid en de vrijheid te kiezen wie we willen zijn. Klune weet de lezer te ontroeren en na te laten denken door diepere lagen aan te brengen in zijn fabelachtig vertelde roman. Zuster Ratched en Rambo alleen al zijn het helemaal waard dit boek open te slaan, maar eerlijk is eerlijk: alle personages zijn absoluut onvergetelijk.

Sander Verheijen

'Klune is gewoon lief. Je gaat ervan geloven in liefde en dat alles mogelijk is en de beste versie van jezelf zijn en dat is dan allemaal gewoon weer even helemaal binnen handbereik en heel erg …' Gevolgd door drie hartjes, schreef collega Anouk enthousiast in onze groepsapp. 'Plus, dude. Robots.'

Hoeveel meer heb je nodig om met veel zin een boek op te pakken. Er was geen woord van gelogen … Wat zeg ik? Het boomhuis in het bos is een fan-tas-ti-sche leeservaring met personages die niet alleen mijn, maar ieders hart gaan veroveren. In een uitermate kleurrijk en boeiend geschreven avontuur brengt Klune zijn personages zo tot leven dat je ze bijna kunt aanraken. Hij raakt belangrijke thema’s, ontroert en maakt je aan het lachen. Ik ga ze nooit meer vergeten … Victor, zuster Ratched, Rambo en Hap. Een geweldig boek voor jong en oud!

Debbie van der Zande

Welke reactie kun je anders hebben op deze roman dan een diepe, diepe zucht? Kijk niet naar de genreaanduiding bij dit boek, laat je niet wegjagen door de termen Young Adult of fantasy en in hemelsnaam, onderschat dit boek niet. Dit boek is alles en voor iedereen. Een fluwelen verhaal vol liefde, vol goedheid tegen een achtergrond van heel veel slechtheid, waarover evenwel geen oordeel wordt uitgesproken. Eindeloze referenties en thema's zijn subtiel verweven in het verhaal, dringen je niets op, maar stromen wel door je heen als de bloeddruppel die een houten hart op gang brengt. Liefde en vriendschap die kitscherig en klef zou zijn als niet TJ Klune het had geschreven. Humor die cliché zou zijn als het niet in dit boek stond. Je geeft je schaamteloos over aan de heerlijkheid die deze auteur heeft gecreëerd.

Over de auteur

TJ Klune is een Amerikaans auteur van fantasy- en liefdesromans. Hij is queer en vindt het belangrijk dat personages uit de LGBTIQ+-gemeenschap goed worden beschreven. Hij kreeg diverse literaire prijzen toegekend, waaronder de Lambda Literary Award. Het weeshuis in de azuurblauwe zee staat op de bestsellerlijst van The New York Times en werd door The Washington Post uitgeroepen tot een van de beste feelgoodboeken van 2020.

Sander Steggink

Soms krijg je een boek in handen dat je niet snel zelf zou pakken, maar waarvan je zó blij bent dat je het hebt gelezen! Het boomhuis in het bos is grappig, origineel, gelaagd en ook nog vol wijze levenslessen. Zeer geschikt voor een grote groep lezers!

Sander Steggink is boekverkoper bij Boekhandel Blokker in Heemstede.

Stefanie Schulte

Dat deze roman moeilijk in een hokje is te plaatsen is interessant en ook erg passend in het huidige tijdsbeeld. Het leest als een sprookje, een dystopisch avontuur en een psychologische roman ineen. Ik vond het een heerlijke leeservaring (extra punten voor het heerlijke sarcasme van Zuster Ratched!) en liet me graag meevoeren met de avonturen van het 'samengestelde' gezin. Klune werkt het centrale thema wat het betekent om mens te zijn heel mooi uit. De queer invulling van de karakters maakt de cirkel weer rond.

Stefanie Schulte is eigenaar van Boekhandel Het Leesteken in Purmerend.

Pleuntje Hijman

Een relatief nieuw genre voor mij, in combinatie met een schrijver die ik niet eerder las. Een echt avontuur was dit boek! En een geweldig avontuur, waarin ik mijn ietwat vreemde vrienden Rambo, Ratched, Hap en Vic leerde kennen en waar ik echt mee op avontuur ging. Ik leerde om “bij elkaar te blijven, te rennen als het moet en vooral dapper zijn”. En heb genoten van dit sciencefictionboek voor Young Adults (en ouder!). Geloofwaardige robots die stiekem je beste vrienden worden tijdens het lezen. Ik ga meer van Klune lezen nu, wat een aanrader dit boek.

Pleuntje Hijman is boekverkoper bij Boekhandel Maximus Hillegersberg in Rotterdam

Lees mee in de Hebban Boek van de Maand Leesclub

Elke maand wordt er een Hebban Leesclub georganiseerd met het gekozen Boek van de Maand. Lijkt het je leuk om over dit boek te praten met andere gepassioneerde Hebban-lezers? Schrijf je dan snel in voor de Hebban Leesclub. We verloten 10 leesexemplaren onder gemotiveerde lezers voor een groepsbespreking van dit boek op Hebban. Je kunt je inschrijven tot en met 8 oktober.

Wil je liever met je eigen leesclub aan de slag? Elke maand vind je in het bekendmakingsartikel een speciaal ontworpen discussieset met vragen die zijn toegespitst op het gekozen Hebban Boek van de Maand. De discussieset voor Het boomhuis in het bos volgt binnenkort!

Schrijf je in voor de leesclub Doe mee aan de ChallengeDownload de discussieset