Het juryrapport van de Hebban Debuutprijs 2021
De Hebban Debuutprijs 2021
De Hebban Debuutprijs is de enige juryprijs van Nederland en Vlaanderen met een grote invloed van lezers. Nederlandse en Vlaamse uitgeverijen nomineerden dit jaar bijna 100 debuten voor de Hebban Debuutprijs 2021. Een combinatie van Hebban-statistieken, de nominaties door lezers, de recensies en de algemene ontvangst van de boeken leidde tot de selectie van vijftien titels voor de longlist. De longlist voor de Hebban Debuutprijs werd in april bekendgemaakt, waarna een lezersjury van ruim honderd lezers de shortlist bepaalde. De vijf genomineerden van 2021 zijn Simone Atangana Bekono met Confrontaties, Vincent Kortmann met De tussenzus, Amina Laffet met Zwarte Vijvers, Nancy Olthoff met De achtbaantester en Sophie Tak met Phineas' feest.
Hebban bedankt alle uitgeverijen en auteurs voor hun deelname.
Jury
De eindjury bestaat dit jaar uit boekverkopers (Vincent Elzinga van Kennemer Boekhandel, Jan Verhagen van Van Piere, Marischka Verbeek van Savannah Bay), bibliotheekmedewerkers (Geja Olijnsma van Bibliotheek Venlo en Linda de Vries van Bibliotheek Zwolle), Hebban-redacteur Lindy de Jong en Hebban-recensent Anne Oerlemans. De jury stond onder leiding van voorzitter Deirdre Carasso, directeur van de Bibliotheek Utrecht.
Het rapport
Op zaterdag 11 september wees de eindjury Confrontaties van Simone Atangana Bekono aan als winnaar van de Hebban Debuutprijs 2021.
'Het verhaal wordt verteld als een lang gedicht, met herhalingen die steeds weer een beetje meer prijsgeven van de gevoelens, woede en frustraties waarmee de hoofdpersoon worstelt. De schrijfster toont zich meester over het verhaal en de boodschap die ze wil uitdragen en ze heeft de touwtjes voortdurend strak in handen. Ze speelt met de taal en vernieuwt deze op cruciale momenten. Scherpe dialogen, intense vechtscènes, ironische beschouwingen en dromerige beschrijvingen wisselen elkaar in een hoog tempo af. Als lezer moet je mee, in deze wereld van Salomé.'
Hieronder lees je alvast het voorwoord uit het juryrapport door juryvoorzitter Deirdre Carasso. Via onderstaande knop lees je het volledige juryrapport, inclusief de oordelen over de andere vier shortlistboeken.
Voorwoord
door juryvoorzitter Deirdre Carasso
Dit jaar had ik de eer om juryvoorzitter te zijn voor de Hebban Debuutprijs 2021. Met veel plezier las de eindjury deze zomer de vijf genomineerde boeken en besprak de romans in een online juryoverleg op 1 september. Vier volwassenromans en een Young Adult-boek werden door ons beoordeeld. Opvallend is dat de genomineerde volwassenromans volgens de jury alle óók erg aan te raden zijn aan de jongere lezer.
Bijzonder genoeg toonden de boeken naast grote verschillen óók veel overeenkomsten. Zo bevonden we ons bij drie van de vijf een roman lang in het hoofd van de hoofdpersoon, terwijl twee verhalen juist vanuit meerdere perspectieven werden verteld. Onbereikbare vaders, te vroeg gestorven moeders, volwassen zonen die beperkt worden door hun eigen geest, activistische zussen – ze komen allemaal voorbij. We ontdekten een klein (en vertekend) wereldbeeld van een fervent knikkeraar, maar kregen ook een caleidoscopisch verhaal rondom een uiteengevallen gezin voorgeschoteld. We werden meegenomen in een filmisch spektakel rondom een enkele gebeurtenis enkele jaren in de toekomst en werden getrakteerd op de met onderkoelde humor beschreven lotgevallen van een jongvolwassene en zijn excentrieke stiefzus. Bovendien kregen we een inkijkje in de onbekende wereld van een jeugddetentiecentrum.
We werden verrast door de veelzijdigheid van kleur en stemmen in Zwarte vijvers, toonden bewondering voor de opbouw van Phineas' feest (en de durf van de auteur), raakten ontroerd door de serieuze ondertoon in het verhaal van knikkeraar Herman in De achtbaantester, waren enthousiast over de vlotte pen van Kortmann en het gemak en plezier waarmee De tussenzus geschreven lijkt en genoten van de manier waarop de spanning in Confrontaties werd opgebouwd.
Het enthousiasme over de shortlist was groot, maar de jury kiest voor een roman die ieders hoofd en hart heeft gestolen. Voor een debuut dat trefzeker is, urgent en waarin stijl perfect samengaat met wat de auteur wil vertellen.
De jury kwam tot een unaniem oordeel en kiest voor een nieuwe, belangrijke stem in de moderne Nederlandse literatuur. Voor een stem die een gemarginaliseerd meisje in het centrum zet. Voor een stem die de lezer raakt en aan het denken zet over de manier waarop onze maatschappij mensen vormt en beïnvloedt. Het is de stem van Simone Atangana Bekono: zij is met haar roman Confrontaties de verdiende winnaar van de Hebban Debuutprijs 2021.
