Het recept voor een geslaagd debuut
Glorie van Patricia Jozef
'Een pakkend verhaal over falen en succes, over kleine en grote ambities. Hilarisch en speels. Ontroering door kleine dingen. Lichtheid en tragiek. Ernst en humor. Lezen!' Het was de 25 woorden-pitch waarmee de Vlaamse debutante Patricia Jozef haar roman Glorie voorstelde aan de lezers op Hebban. Jozef, die afstudeerde als schilder en filosoof, schreef een roman over het streven iemand te willen zijn. Over onsterfelijk willen worden in grote en kleine daden. Glorie gaat over Marcel die zijn CV vervalst en zo succesvol een baan bemachtigt als event manager bij de Teniersacademie in Antwerpen. Een riskante onderneming die lijkt te veranderen in een succes. Of steken er meer dingen achter deze stappen? Minder risico’s ervaart de schrijfster zelf, die naast haar nominatie voor de Hebban Debuutprijs ook een plek op de shortlist van de ANV Debutantenprijs 2018 heeft veroverd.
Wanneer is jouw debuut geslaagd? Heeft dat te maken met goede recensies? Prijzen? Verkoopaantallen?
‘Wanneer je een boek de wereld in stuurt, zijn reacties moeilijk te voorspellen. Positieve respons van proeflezers had ik als een indicatie kunnen beschouwen, maar daarvoor ben ik te kritisch voor mezelf of te twijfelend. Toen ik verrast werd door goede recensies in de pers, genomineerd werd voor de Hebban Debuutprijs en op de shortlist van de ANV Debutantenprijs terechtkwam, kon ik niet anders dan gaan geloven in de kwaliteit. Het is een enorme stimulans.
Het was prangend wat ik in mijn debuut wilde vertellen. Het was menens. Al die jaren werk en toewijding. Weten dat je gelezen wordt is dan een belangrijk gevolg.
Niets lijkt me erger dan het verschijnen van een nieuw boek dat gebeurt in volledige stilte. Een feest met vuurwerk dat niet afgaat.’
Welk debuut uit het verleden (oorspronkelijk Nederlandstalig of vertaald) is volgens jou een droomdebuut en waarom?
‘Een debuut dat sterk genoeg is om jaren later terug opgepikt te worden. Zoals The voyage out van Virginia Woolf, nu vertaald in het Nederlands. Publicatie in 1915 en vijf jaar later pas interesse in de Verenigde Staten. Honderdendrie jaar later wordt De uitreis hier terug gelezen. Ik geloof dat ik een droomdebuut zie als een boek dat tijd krijgt en de tijd doorstaat. Misschien is vuurwerk hier dan ook een slecht gekozen metafoor wegens veel te vluchtig.’
Deel jouw belangrijkste advies voor debutanten.
‘Ergens in Glorie laat ik een personage advies geven aan beginnende kunstenaars: ‘Een sprong in het duister, altijd opnieuw. Is dat niet wezenlijk mooi?’
Geef jezelf de tijd om te leren, te groeien, wees eigenzinnig, werk hard, zet je tanden erin en laat niet meer los voordat het goed is. Wees mild voor jezelf en meedogenloos voor het manuscript. Denk tien keer dat het goed is en ga er toch weer mee aan de slag. Stuur dan pas je debuut de wereld in.’
Glorie van Patricia Jozef is verschenen bij uitgeverij De Geus
Foto ©Johan Jacobs, via De Geus
Lees verder: Arjen van Veelen, auteur van Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken