Het voorwoord van de Boekenweek: In gesprek met Jeroen Olyslaegers
Jeroen Olyslaegers (Mortsel, 1967) schrijft columns, theaterteksten en proza. Met zijn vorige romans Wij (2009, genomineerd voor de Gerard Walschap Literatuurprijs) en Winst (2012) maakte hij een rentree in de Nederlandse letteren. In 2014 ontving hij de Arkprijs van het Vrije Woord voor zijn werk en maatschappelijk engagement, en de Edmond Hustinxprijs voor zijn theateroeuvre. Met de roman Wil uit 2016 zette hij het sluitstuk op zijn trilogie over onze ontspoorde tijd en over de positie van het individu tegenover de gemeenschap. Het betekende zijn doorbraak. Het boek werd bekroond met de Fintro Literatuurprijs (vakjury en lezersjury), de Confituur Boekhandelsprijs, de Prijs van de Vlaamse Gemeenschap voor Proza, de F. Bordewijk-prijs en stond op de shortlist van de Libris Literatuur Prijs en de Inktaap. Olyslaegers woont en werkt in Antwerpen. In het najaar van 2020 verscheen zijn nieuwste roman, Wildevrouw.
Auteursfoto © Stephan Vanfleteren, via uitgeverij De Bezige Bij
Vertel eens over de totstandkoming van je meest recente boek?
Dat was wat intenser dan gewoonlijk. Twee jaar lang heb ik in het Vleeshuis, een zestiende-eeuws Antwerps gebouw, als in een roes geschreven. Vervolgens ben ik een half jaar lang uit die roes gekomen en heb ik met een nuchtere kop de vertelling tot een roman herleid.
Hoe heeft de lockdown het schrijven beïnvloed?
Het schrijven kreeg allicht nog meer focus, gezien er geen afleiding was. Het heeft me nog dieper in de ziel van mijn hoofdpersonage gedreven en dat heeft het boek allicht rijker gemaakt.
Welke reactie op je meest recente boek heeft je het meest geraakt, in positieve of negatieve zin, en waarom?
Ik krijg wel eens brieven van een van mijn oudste lezers, die nu de negentig voorbij is, en mij altijd warme berichten stuurt. Deze keer had hij een tekening erbij gevoegd waarbij het thema van mijn roman Wildevrouw en mijn eigen diepere zijn (volgens hem) heeft weergegeven. Die beverige lijnen op papier en zijn inzicht daarbij hebben me erg getroffen.
Welke periode in je leven beschouw jij als het 'voorwoord' van je carrière als (fictie)schrijver?
Allicht mijn academische periode toen ik een tijdje werkte voor het Louis Paul Boon-documentatiecentrum. Veel schreef ik toen nog niet, omsingeld door het werk van Boon, maar gevormd heeft het me zeker.
'Ik krijg wel eens brieven van een van mijn oudste lezers, die nu de negentig voorbij is, en mij altijd warme berichten stuurt.'
Wat betekent de Boekenweek voor jou als schrijver?
Een feest.
Welke herinneringen heb je aan de Boekenweek (als kind, tiener of volwassene)?
Als opgroeiende Vlaming bereikte de Boekenweek me louter via het Boekenweekgeschenk. Ik herinner me vooral Weerborstels van A.F.Th en De zwaardvis van Hugo Claus.
Het thema van de komende Boekenweek is 'Tweestrijd'. Op welk moment in je schrijfcarrière (of tijdens het schrijven van je laatste boek) bevond jij je in tweestrijd en waarom?
Ik ben altijd in tweestrijd over het gebruik van de verleden tijd of de tegenwoordige tijd. Daar zit ik heel vaak op te dubben. Aan beide tijden zijn grote voor- en nadelen verbonden. Steeds moeilijk om te kiezen; steeds spijt op voorhand over de keuze.
Hoe zie jij de toekomst van het boek?
Als je de camera laat uitzoomen bij die vraag kom je uit bij de toekomst van het vertellen en die blijkt altijd zonnig, grillig en spannend. Het boek is de mooiste drager daarvan, hoewel de luisterboeken toch ook voor mij belangrijk worden. Ik zie in feite alleen maar nieuwe mogelijkheden.
'Ik ben altijd in tweestrijd over het gebruik van de verleden tijd of de tegenwoordige tijd. Daar zit ik heel vaak op te dubben.'
Het afgelopen jaar zijn we langzaam gewend geraakt aan 'het nieuwe normaal' op anderhalve meter afstand. Zal dit een rol spelen in toekomstige nieuwe verhalen of kies je er bewust voor die in vroegere of toekomstige tijden te laten afspelen?
Ik schrijf nu vooral romans die zich in het verleden afspelen, dus op wat echo’s na uit deze tijd, is het allemaal goed.
Welke drie boeken zou je tippen aan andere lezers?
Bonusvraag: Welke boekhandel in de buurt draag jij een warm hart toe en waarom?
Sinds ik op een bakfiets door Antwerpen banjerde met Wouter Cajot van Stad Leest kan die boekhandel niet meer bij me stuk. Twee dagen lang hebben we exemplaren van Wildevrouw aan de deur gebracht. Sindsdien zijn Wouter en ik vrienden (het was zijn idee).
Het voorwoord van de Boekenweek
De Boekenweek is verplaatst naar de zomer van 2021 en toch beleven we van 6 t/m 14 maart een ‘week vol boeken’. Omdat je het boek nooit genoeg kunt vieren en jouw favoriete boekhandel ook de komende tijd alle steun kan gebruiken. Laat je inspireren en geniet in aanloop naar de Boekenweek van gesprekken met auteurs en de mooiste boeken(tips). Hoofdsponsor NS is in 2021 twintig jaar verbonden aan de Boekenweek. Kijk voor meer leesinspiratie op www.ns.nl/treinlezer.
