De geschiedenis van morgen - Renée van Marissing
De geschiedenis van morgen is een idee van Futurismebureau Monnik en is uitgewerkt in samenwerking met de Stichting Literaire Activiteiten Amsterdam, de Stichting ter bevordering van het fantastische genre en het Nederlands Letterenfonds.
Een groep van zes auteurs heeft een week lang workshops gevolgd over de geschiedenis van sciencefiction, futurisme, de verschillende betekenissen van sf (social fiction, speculatieve fictie, sciencefiction), de 'wat als' vraag en tips en trucs over het schrijven van sf.
Dag 4: Renée van Marissing
Renée vertelt over zichzelf en haar werk: 'Behalve romans schrijf ik ook (muziek)theaterteksten, spoken word teksten, hoorspelen en scenes voor een televisieprogramma. De afwisseling van het solitaire schrijven aan een roman en het samenwerken met regisseurs, muzikanten, acteurs etc. bij het schrijven voor theater, radio en televisie vind ik een prettige balans. Daarnaast ben ik docent, onder andere aan de Schrijversvakschool in Amsterdam en bij Buitenkunst.
In september komt mijn nieuwe roman, Parttime astronaut, uit bij uitgeverij Atlas Contact.'
Je hebt meegedaan aan het project De geschiedenis van Morgen. Wat heb je daaruit meegenomen?
'Het genre is aan de ene kant duidelijk gekaderd en aan de andere kant is alles mogelijk. Je hebt als schrijver ogenschijnlijk een enorme vrijheid van alles te verzinnen omdat je een bepaalde realiteit kunt loslaten maar als ik een ding heb geleerd is dat je wel degelijk rekening moet houden met een realiteit, namelijk de realiteit die je zelf aan het scheppen bent.
Ik las laatst een essay van Neil Gaiman over science fiction waarin hij schrijft: “There are three phrases that make possible the world of writing about the world of not-yet (…) and they are simple phrases: What if...? If only... If this goes on...” Dat is voor mij een goede samenvatting van de manier van denken die je inzet als je sciencefiction schrijft.
Overigens spreekt de 's' van speculative me meer aan dan de 's' van science. Een mooie bijkomstigheid van het project is dat er tijdens de workshops zoveel namen van sf schrijvers, boeken en films voorbij zijn gekomen, dat ik de komende jaren vooruit kan qua verdieping in dit genre.'
Wat is het thema van je sciencefictionverhaal? Is dat anders dan bij je andere werk?
'Het thema eenzaamheid werkt zich elke keer mijn teksten in. Net als water, in alles wat ik schrijf zit water. Dat is in dit verhaal dus ook weer aanwezig. We blijven zwemmen is een dystopisch verhaal. Een groep mensen zwerft door het land nadat diverse steden en dorpen in Nederland na een aardbeving en een daarop volgende vloedgolf zijn weggevaagd. Hoofdpersoon Jonne is tijdens deze ramp haar kind kwijtgeraakt en probeert zich in het tentenkamp staande te houden.'
In je verhaal introduceer je zogenaamde ‘sights’. Wat zijn dat en wat voor rol spelen die in je verhaal?
''Sights' is een programma waarmee je zowel visuals als audio weer kunt geven in een ruimte. Een soort 3-d Google street-view, waarin je ook bijvoorbeeld je eigen huis kunt uploaden en stemmen van mensen. Op die manier kan Jonne, het hoofdpersonage van mijn verhaal, haar huis in dat ze inmiddels heeft verlaten. Ook kan ze via 'Sights' praten met haar verdwenen zoon.'
Is het schrijven van sciencefiction fundamenteel anders dan het schrijven van literatuur?
'Bij het schrijven van dit verhaal ben ik veel meer dan anders bezig geweest met de arena van het verhaal en met de regels en wetten van de realiteit die ik geschapen heb. Tijdens de workshops hebben we veel aandacht besteed aan “worldbuilding” en daar was ik tijdens het schrijven erg blij mee.
Natuurlijk heeft het altijd consequenties als je iets verandert in een tekst, sf of niet. Maar normaal gesproken hebben de veranderingen voor mij te maken met hoe een personage zich gedraagt, zijn/haar gedachten. Terwijl bij het schrijven van dit sf verhaal de inconsequenties snel op de loer liggen als je iets in de arena verandert of aan de wetten en regels van de realiteit van het verhaal. Dit valt natuurlijk allemaal mee als je een verhaal van 1500 woorden aan het schrijven bent, dan blijft alles nog wel overzichtelijk maar ik kan me voorstellen dat wanneer je een sf roman aan het schrijven bent, je meters aantekeningen bij moet houden om de tekst die je schrijft onder controle te houden.
Iets anders, ik weet niet of je vraag klopt, in die zin dat ik het schrijven van dit sf verhaal zeker ook heb ervaren als het schrijven van literatuur.'
Ga je vaker sciencefiction elementen gebruiken in je werk?
'Wie weet! In ieder geval ga ik meer (over) science fiction lezen.'
Op 8 april, tijdens de Dag van het Fantastische Boek, dragen Renée en de vijf andere auteurs die meededen aan De geschiedenis van morgen hun sciencefictionverhalen voor in de Zuilenzaal van het Compagnietheater. Kaartjes zijn nog te verkrijgen.
Gedurende de Hebban Fantasy Week komen alle zes auteurs aan het woord: Said El Haji, Maurits de Bruijn, Wytske Versteeg, Renée van Marissing, Daan Doesborgh en Anoek Nuyens.
