Historische spionageromans

Spion aan de muur – John le Carré (1963)

Geen lijstje van spionageromans is compleet zonder het intrigerende Spion aan de muur, beter bekend onder de originele titel The Spy Who Came in from the Cold, van John le Carré. Het verhaal werd succesvol verfilmd onder de gelijknamige titel met Richard Burton in de hoofdrol.  

Als een Engelse topspion is geliquideerd bij de Berlijnse muur, zint de Engelse inlichtingendienst op wraak. Alec Leamas wordt aangewezen als lokaas voor deze operatie. Hij is een ontslagen en aan lager wal geraakte agent, maar wordt weer aan boord gehaald om in Oost-Duitsland een spion te redden die bijna ontmaskerd dreigt te worden. Een netwerk van valse sporen wordt uitgezet.

De verspieder - Leslie Silbert (2004)

Was de Engelse dichter Christopher Marlowe alleen de rivaal van Shakespeare of kluste hij ook bij als spion in dienst van Koningin Elizabeth I? In haar debuutthriller De verspieder gaat Leslie Silbert verder in op deze hypothese. Het enige wat de geschiedenis vertelt, is dat hij een geheimzinnige dood is gestorven.  

De jonge privédetective Kate Marlowe krijgt een vergeeld manuscript in handen. Eerste struikelblok is dat het geschreven is in een onbekende taal. De aanwijzingen leiden naar de oprichters van de eerste Engelse geheime dienst. Spionnen, of in andere woorden ‘verspieders’, kregen de taak om het staatshoofd te beschermen. Maar deze spionnen hadden een dubbele agenda. Terwijl Kate de geheimen uit eeuwenoude documenten probeert te ontrafelen, liggen in haar eigen omgeving ook de nodige geheimen op de loer.

De Afghaan – Frederick Forsyth (2007)

Zelf onthulde hij ook een verleden bij de geheime dienst MI6 te hebben, waardoor Frederick Forsyth de nodige inspiratie voor zijn spionageromans op deed. In De Afghaan komen de Britse en Amerikaanse inlichtingendiensten er achter dat Al-Qaeda een nieuwe, grote aanslag voorbereidt. Maar wat er precies zal gebeuren is volstrekt onduidelijk. Ze hebben geen bronnen binnen Al-Qaeda en het is onmogelijk om in deze terreurorganisatie te infiltreren. Onmogelijk, tenzij ze een geschikt persoon vinden.   

In Guantanamo Bay zit al vijf jaar lang Izmar Khan, 'de Afghaan' gevangen, een voormalig bevelhebber van de Taliban. Om een ramp te voorkomen krijgt kolonel Mike Martin de opdracht de plaats in te nemen van Khan. Hij is een veteraan die is geboren en opgegroeid in Irak. Slagen de inlichtingendiensten erin een westerling te doen doorgaan voor een Arabier?

Winter in Madrid – C.J. Sansom (2007)

De Engelse schrijver C.J. Sansom brak wereldwijd door met zijn historische thriller Winter in Madrid dat een onthutsende portret van een verpauperd en angstig Madrid laat zien.  

Najaar 1940, de Spaanse Burgeroorlog is voorbij en Madrid ligt in puin. De bevolking lijdt honger terwijl de nazi's oprukken in Europa. Spanje heeft zich neutraal verklaard, maar heimelijk koestert Francisco Franco de wens om zich bij Hitler aan te sluiten. Harry Brett wordt als oorlogsveteraan door de Britse geheime dienst gevraagd om het vertrouwen te winnen van zijn oude schoolvriend Sandy Forsyth, die ervan wordt verdacht louche contacten te onderhouden met de Spaanse falangisten. Met enige tegenzin begeeft Harry zich naar het corrupte Madrid en ontmoet daar Sandy en diens vriendin Barbara Clare.

Barbara heeft haar eigen geheim: zij is op zoek naar haar vroegere minnaar, de charismatische Bernie Piper, die met de Internationale Brigades vocht tegen de fascisten. Hij wordt vermist en zou zijn omgekomen, maar Barbara weigert dat te geloven. Er ontvouwt zich een persoonlijk drama waarop lotgevallen uit een gezamenlijk verleden een onuitwisbaar stempel drukken.

Het geluid van de nacht – María Dueñas (2012)

De Spaanse María Dueñas debuteerde met een spionageroman die de lezer door de aangrijpende geschiedenis van Spanje, Marokko en Portugal voert. Over een vrouw die met vallen en opstaan leert dat ze alleen op haar eigen kracht kan vertrouwen en een bijzondere ontwikkeling tot geheim agent doormaakt.  

Sira Quiroga werkt in een van de beste naaiateliers van het Madrid in de jaren dertig van de vorige eeuw. Ze is verloofd met een nette jongen en haar toekomst lijkt uitgestippeld. Dan gooien twee mannen haar leven overhoop: een aantrekkelijke bon-vivant en haar vader, die ze nooit heeft gekend. Sira laat alles achter en vlucht met haar minnaar voor de naderende burgeroorlog naar Marokko, waar ze zorgeloos geniet van een leven vol feesten, vrijheid en luxe. Totdat ze in de steek wordt gelaten en berooid achterblijft.

Dankzij haar talent als naaister weet ze echter te overleven. Ze krijgt belangrijke klanten en via hen maakt ze kennis met een agent van de Engelse geheime dienst, die haar overhaalt te gaan spioneren voor de Britse overheid. Wanneer de Tweede Wereldoorlog uitbreekt, keert Sira terug Madrid. Onder een nieuwe identiteit opent ze er een naaiatelier en zoekt haar clientèle zo veel mogelijk onder vrouwen van hoge nazi-officieren, zodat ze ongemerkt vertrouwelijke informatie kan ontfutselen. Maar als ze verwikkeld raakt in een netwerk van internationale spionage, kan ze niemand meer vertrouwen.

De officier - Robert Harris (2013)

Bestsellerauteur Robert Harris gaat in De officier verder in op het ware verhaal achter de Dreyfus-affaire, dat een spoor van corruptie en leugens verspreidde in zowel het Franse leger als de regering.  

Het is een ijskoude dag in 1895 wanneer Alfred Dreyfus voor het oog van de menigte van zijn rang wordt ontdaan en wordt veroordeeld tot een levenslange opsluiting. Dit alles vanwege vermeende spionage voor de Duitse aartsvijand. Toeschouwer van deze tumultueuze vertoning is Georges Picquart, officier van de Franse inlichtingendienst. Hij krijgt opdracht om een geheim onderzoek te leiden naar de zaak Dreyfus. Vervolgens komt hij tot de conclusie dat de werkelijke spion nog altijd actief is in het Franse leger.

Van de doden niets dan goeds - Tomas Ross (2015)

Den Haag, november 1945. Zes maanden na de bevrijding is de stad een chaos. Voormalige kameraden uit het verzet bestrijden elkaar op leven en dood, NSB’ers en oorlogsmisdadigers lopen vrij rond en liquidaties en chantage zijn aan de orde van de dag. In deze koude en verwoeste stad keert oud-spion Arnie Springer berooid terug uit een jappenkamp in Indië.  

Na een dodelijke aanslag op een advocaat komen er geruchten naar boven over een schrift waarin de namen zouden staan van collaborateurs die de dans zijn ontsprongen en opnieuw hoge posities bekleden. Als Arnie de verloofde van zijn verdwenen zus herkent, belandt hij in een schimmig netwerk, waarin een gestolen schilderij van Van Ruysdael hem op het spoor brengt van spionne Leonie Brandt en de even beruchte oorlogsmisdadiger Pieter Menten.