Nieuws /
Hoe een luistergedicht geboren wordt
Hoe een luistergedicht geboren wordt
"Ons muzikaal luisterboek Gesprek tussen de meeuw en de psychiater is voortgekomen uit een samenwerking die geheel spontaan is ontstaan. Sven Weyens en ik hebben elkaar niet opgezocht om gezamenlijk poëzie op muziek te zetten, maar wij waren aan het praten, denken, fantaseren en met een opnameprogramma aan het experimenteren toen spelenderwijs onze eerste muzikale luistergedichten vorm kregen.
Hoewel het onbevangen ontstond, vroeg het uitwerken en perfectioneren om een langere adem. Desondanks wist Sven die prille aanzetjes al gauw te sublimeren tot onze eerste muzikale luistergedichten. Alle instrumenten die te horen zijn, zijn door Sven gespeeld, alle muziek is door hem gecomponeerd. De poëzie is van mijn hand en grotendeels door mij voorgedragen, maar als er een mannenstem te horen is, is ook dat Sven. Kortom, dit luisterboek is het resultaat van een samenwerking tussen twee individuen met ieder een eigen specialisme - muziek en taal.
Bij elk afzonderlijk luistergedicht hoort een kleine vertelling, over de geboorte ervan, over het ontstaansproces. Zo is het openingsnummer ‘Gesprek tussen de meeuw en de psychiater’ het eerste luistergedicht dat we samen maakten. Ik zal hier niet alles uit de doeken doen, maar ik zal één verhaal vertellen dat iets prijsgeeft van het ontstaansproces van een luistergedicht.
Sven en ik wonen beiden in Amsterdam-West. Sven in de Baarsjes en ik in Bos en Lommer. Veel van onze buren komen ofwel uit Turkije of uit Marokko – via hen krijgen wij regelmatig vleugjes uit deze landen te horen, zien of ruiken, wat onze nieuwsgierigheid prikkelt. In Turkije waren we alle twee al eens geweest, maar niet in Marokko en zo kwam het dat we impulsief een reisbureau bij ons in de buurt binnenstapten en met Royal Air Maroc een vlucht boekten. Ik kan het iedereen aanbevelen: Marokko is een schitterend land en Marokkanen zijn zeer ontspannen, vriendelijke mensen en de vers geperste jus d’orange op de straathoek doet wonderen voor de gezondheid. Het zal niet verbazen dat Sven geïnteresseerd was in de lokale Marokkaanse muziekinstrumenten en dat hij op de terugweg een darbuka bij zich droeg: een trommel die veel bespeeld wordt door Arabieren. Sven zat er enkele dagen op te spelen en maakt een begin van een nummer, ik was in die tijd net aan het gedicht ‘Mijn leven over twintig jaar’ aan het schrijven, dat goed op de sfeer van juist die muziek bleek aan te sluiten, ik sprak het gedicht in en Sven voltooide de muziek..
‘Mijn leven over twintig jaar' is een melancholiek luistergedicht, de tekst gaat over een blik in de toekomst, maar is geheel geschreven in verledentijd. Eigenlijk is er bij voorbaat al afscheid genomen van deze mogelijke mooie toekomst. Naast darbuka, speelt Sven cello en een bombarde, die hij bijna laat huilen, zo vol tragiek klinkt het. Althans, dat is hoe ik het vind klinken. Misschien hoort u er iets ander in; ik ben zeer benieuwd. Niet alleen wat u van dit nummer vindt maar ook van alle andere, ze zijn stuk voor stuk erg verschillend. Sommige zijn gevoelig en bijna filmisch van aard, bijvoorbeeld ‘Wie we zijn’ waarvoor Sven meerdere lagen cello heeft opgenomen, of ‘Gods Show’, waar zijn stem een groot deel van de muziek bepaalt: het driestemmig mannenkoor dat te horen is, is drie keer zijn stem.
Andere luistergedichten zijn lichtzinniger, humoristisch, zoals ‘Opperdepop’ of ‘Overtuigende rede van een slingeraap’. Weer andere nummers zijn zeer geschikt om op te dansen, bijvoorbeeld ‘Wat voor geluid maakt het als de zon door de wolken breekt?’ en ook het hierboven genoemde nummer van de slingeraap heeft een dance-geluid. Ja, dansen kan, met tussenpauzes voor wat melancholieke overpeinzingen, of ze in de auto luisteren, onderweg met regen op de voorruit, of tijdens een winterse avond thuis of zomaar tussendoor.
Ik wens u veel luisterplezier!"
Jannah Loontjens
