Hot or Not? ‘De genadigen’ van Margaret Owen

‘Soms vind je een fantasyserie zoals je die nog nooit hebt gelezen. Dat was het geval bij De genadigen. Het is rauw, origineel en geschreven in een scherpe stijl die fantasyliefhebbers van alle leeftijden zal aanspreken,’ zo omschrijft uitgeverij Blossom Books deze YA-fantasy in haar zomercatalogus. ‘De genadigen is een boek dat alles heeft: fenomenale world building, machtspelletjes, intriges, magie, bloedstollende achtervolgingen, gevatte dialogen en een hoofdpersoon die je het liefst in het echt zou willen ontmoeten (met gevaar voor eigen leven).’    

Klinkt veelbelovend, maar waar gaat het boek eigenlijk over?    

Fie leeft volgens één regel: zorg voor je eigen mensen. Ze behoort tot de Kraaien, de laagste kaste van het land. Ze worden opgejaagd, uitgespuugd door de bevolking, en ze hebben vrijwel geen rechten. Toch wordt er verwacht dat ze hun enige plicht vervullen: het ophalen en uit hun lijden verlossen van pestslachtoffers. Dus als Fie met haar Kraaien naar het paleis wordt geroepen voor de kroonprins, hoopt ze uitbetaald te worden voor de rest van haar leven.  

Als blijkt dat kroonprins Jasimir en zijn lijfwacht Tavin hun dood in scène gezet hebben, is Fie klaar om haar verlies te nemen – en misschien ook wel om hen te vermoorden. Ze besluit echter een deal met de prins te sluiten: zij beschermt hem tegen de meedogenloze koningin, prins Jasimir zal de Kraaien beschermen als hij eenmaal regeert.  

De vraag is of dat lukt, met een onvoorspelbare groep Kraaien, weerbarstige magie en het gevaar dat altijd op de loer ligt.    

Is De genadigen van Margaret Owen, dat het eerste deel vormt in een duologie, inderdaad een boek dat je écht niet mag missen? Hebban vroeg het vijf YA-lezers: zij lazen het boek en oordelen… Hot or Not?    

Sociaal conflict     

'De genadigen was zeker één van de boeken waar ik het meest naar uitgekeken heb deze zomer,’ zegt Fien. ‘Ik had dan ook zeer hoge verwachtingen, deels doordat de korte inhoud me echt aansprak en deels doordat het boek erg lovend onthaald werd door heel wat bekende internationale lezers. Blossom Books heeft er wederom een prachtige uitgave van gemaakt, de pagina’s die het boek in delen onderverdelen zijn gewoonweg prachtig en de enorme vogel die aan het begin van elk hoofdstuk terug te vinden is maakt het geheel helemaal af. Wat ik jammer vind, is dat ze de kaart uit de originele versie niet hebben overgenomen. Fie en de lordlings reizen heel wat af en het zou handig geweest zijn als je die reis op een kaartje kon volgen.’      

‘Toen ik begon met lezen had ik vrijwel geen verwachtingen,’ zegt Elke. ‘Het enige ding wat ik eigenlijk enigszins verwachtte, was dat het een goed fantasyboek zou zijn met een intrigerende wereld. Op dat vlak had ik zeker gelijk. De genadigden is een goed opgebouwde fantasy. Het heeft een intrigerende wereld waarin je kaste je leven bepaald, zoals dat bij Fie ook gebeurd. Je merkt goed dat Owen goed heeft nagedacht over de wereld waarin deze kasten bepalen wat iemands sociale status en levensstijl inhoudt en hoe dat invloed heeft op het leven van deze persoon, zoals een ‘lage’ Kraai als Fie of een ‘hoge’ Havik als Tavin. Het sociale conflict in dit boek is daarom ook waarom dit boek zo goed is. De botsing tussen prins Jasimir en Fie is daarvan het perfecte voorbeeld, en je merkt ook dat ieder personage een ontwikkeling maakt door ontmoetingen tussen deze verschillende kasten. De personages, en in het bijzonder Fie, Jasimir en Tavin, zijn daarom sterk opgezet met goede én slechte karaktereigenschappen.’     

Fien daarentegen vond de dynamiek tussen Fie en prins Jasimir niet zo aangenaam. ‘Er heerste heel wat vijandigheid tussen de twee en hoewel dat betert naarmate het einde naderde, vond ik hun gekibbel best irritant.’    

De world building wordt wel door alle lezers bejubeld. ‘Het eerste hoofdstuk had mijn volledige aandacht nodig om goed in het verhaal te komen,’ zegt Minca. ‘De kasten, bepaalde uitspraken of benamingen waren soms anders dan ik had verwacht. Maar naarmate het verhaal vorderde nam het verhaal een spannende wending. Onverwachts en origineel, dat bleef het verhaal naar mijn idee eigenlijk continu. Hoofdstuk na hoofdstuk wist Margaret Owen mij mee te slepen in deze bijzondere wereld en de verschillende kasten waarin onderdrukking en racisme niet uit de weg werden gegaan.’    

Ook Merel vindt dat De genadigen prettig is opgebouwd, ‘met de uitleg van de kasten in het begin en het boek dat in drie delen is opgebouwd, met een andere ‘vibe’, een les voor hoofdpersonage Fie en een flinke plottwist in elk van de delen.’    

Minca noemt het kastensysteem gebaseerd is op vogelsoorten met bijbehorende magische krachten ‘zeer origineel. Enkele mensen uit de onderdrukte kaste, de Kraaien, beschikken namelijk soms over meer krachten dan de hooggeplaatsten. Dat zorgde ervoor dat ik hoop koesterde voor de Kraaien, maar niets gaat zoals gepland.’      

Kimberly voegt daaraan toe dat magie een grote rol speelt, maar dat die op zo’n manier is beschreven dat het allemaal heel logisch voelt. ‘Er is een duidelijke opbouw aanwezig. De introductie in de wereld is kort, waardoor het met sommige elementen van de kasten wel even nadenken is hoe het ook alweer in elkaar steekt. De hoeveelheid actie maakt dat het tempo van het verhaal snel is, maar je wel constant blijft boeien. Ook het kleine element van romantiek is op geen enkele wijze storend. Het is een logisch onderdeel van het verhaal.’    

Verfrissende en menselijke personages    

'Hoofdpersonage Fie is verfrissend,’ zegt Merel. ‘Ze is een geboren leider met een scherpe tong, maar heeft net als elk meisje haar onzekerheden, ze twijfelt over haar keuzes en, misschien nog wel het belangrijkste, ze wordt ongesteld. Dit laatste is, zoals uitgever Myrthe Spiteri van Blossom Books al in het voorwoord noemt, origineel en maakt dat Fien menselijker aanvoelt. Ook de andere personages, zoals kroonprins Jasimir, lijfwacht Tavin, maar ook leden van de Kraaien en zelfs hun vijanden krijgen een achtergrond. Hierdoor voelt het alsof Margaret Owen je meeneemt in haar wereld en wilt dat je alle personages goed leert kennen, evenals het land waarin ze zich bevinden.’    

‘Gelijk vanaf het begin worden de personages sterk neergezet,’ beaamt ook Kimberly. ‘Er komen een hoop namen naar voren, maar al snel is het mogelijk om de hoofdpersonages te onderscheiden. De manier waarop Fie, Jasimir en Tavin zijn beschreven maakt ze heel menselijk. Zowel hun pluspunten als hun fouten zorgen ervoor dat ze heel realistisch zijn. Het zijn allemaal hele sterke personages, ieder op hun eigen manier.’    

Minca noemt de personages vernieuwend en eigenzinnig. ‘De dialogen bevatten ook regelmatig wat humor en steken onder water. Gedurende het verhaal leerde ik elk personage beter kennen en voornamelijk Fie groeide doordat ze vocht voor waar ze in geloofde maar tegelijkertijd ook de juiste beslissing wilde nemen. Ik merkte dat ik op die momenten met haar meevoelde en me af vroeg welke beslissing ik in haar plaats zou nemen. Ook Tavin en Jasimir lijken zich aan te passen naar de omstandigheden waarin ze verkeren, maar door bepaalde gebeurtenissen of dialogen ontstonden er bij mij twijfels en vragen. Zoals: ‘Zal dit ooit nog goed komen?’. Zo zette de auteur me meermaals op het verkeerde been.’

Toch noemt Elke enkele personages die minder overtuigend overkwamen. ‘Ik moet een van de slechteriken in het verhaal benoemen, want hoewel ik de koningin een enorm intrigerende slechterik vond, waren de Oleanders heel nietszeggend en snapte ik hun motivatie ook niet helemaal. Ik hoop dat we daarom in het vervolg meer achtergrondinformatie kan krijgen, dus vandaar dat ik Owen hier niet zo hard op afreken.’      

Opvallende stijl    

De mooie uitgave en intrigerende personages en wereldopbouw ten spijt, is Fien toch een tikkeltje teleurgesteld. ‘Wat me vooral stoorde was de schrijfstijl, in eerste instantie dacht ik dat het aan de vertaling lag, maar toen ik de Engelse versie erbij nam zag ik dat het in de originele versie ook voorkwam. Waar heb ik het over? Over het gebruik van ‘hen’ en ‘hun’, deze woordjes werden vaak gebruikt om te refereren naar één enkel persoon. Ik ben erachter gekomen dat dit helemaal geen fout gebruik is van de voornaamwoorden, het kan namelijk wijzen op een non binair persoon, maar als dit het geval zou zijn dan vind ik het jammer dat de auteur dit aspect niet verder benoemd heeft.’    

‘De schrijfstijl past goed bij het boek,’ zegt Merel. ‘Deze is niet te lastig, maar wel met een flinke dosis nieuwe woorden die je in deze fantasywereld tegenkomt, zoals ‘viatik’ en ‘huidghast’. Ik stoorde me weinig aan de vertaling. Wanneer je als lezer eenmaal goed in het verhaal zit, leest het boek lekker door en is het makkelijker om je niet te storen aan (nog) ongebruikelijke voornaamwoorden.’    

‘Naast het feit dat ik het verhaal wat voorspelbaar vond, vond ik het verhaal ook erg stroef lezen,’ meldt Elke. ‘Nu weet ik niet of dit door de bron tekst of de vertaling komt, maar de zinnen lopen vaak niet lekker en het was daardoor moeilijk om te blijven lezen. Ik moest me in het begin echt door de tekst worstelen en dat terwijl ik de wereld heel interessant vond. Gelukkig werd dit later in het verhaal beter.’    

Toch vielen Kimberly ook enkele bijzonderheden op. ‘Hopelijk ligt dit deels aan de vertaling, maar soms was de zinsopbouw nogal vreemd. Zo was er de zin ‘dat verdriet mij diep’, wat bij mij alleen maar een hoop fronsen en vraagtekens opleverde. Zo zijn er meer dingen die (hopelijk) enkel op vreemde wijze zijn vertaald. De rest van de schrijfstijl is wel prettig. Het voelt niet altijd aan als een young adult, ook al zijn de personages jong. Zoals gezegd, het tempo is vlot en de opbouw van het boek was logisch en prettig.’    

Het oordeel    

Merel: ‘Hoewel de opbouw van het boek, het plot en de personages van De Genadigen verfrissend en diepgaand zijn, voelde het wat langdradig. Sommige plottwists waren aan te zien komen en Fie’s keuzes en acties waren niet altijd even logisch. Ondanks deze minpunten is het open einde van dit boek een mooie uitnodiging voor het tweede deel in de serie. Het boek krijgt van mij een Hot.’    

Fien: ‘Ik kies er toch voor om dit boek Hot te noemen, de world building maakt veel goed en terwijl ik helemaal geen fan was van de verhouding tussen Fien en prins Jasimir, was ik dat zeker van Fie en Tavin.’    

Kimberly: ‘Al met al was dit boek voor mij zeker een Hot en zou het ook absoluut aanraden aan mijn mede young adult- en fantasylezers.’    

Minca: ‘Het is eigenlijk een boek als geen ander en dat is iets wat we in deze tijd binnen het Young Adult-genre wel kunnen gebruiken. Wat mij betreft is dit boek dus echt wel Hot!’      

Elke: ‘De genadigden is een fantasy met ontzettend veel potentie, maar ook met een aantal minpunten. Daarom vond ik het erg moeilijk om te beoordelen, maar omdat ik enorm benieuwd ben naar het vervolg en ik de wereld die Owen heeft opgezet superinteressant vond, geef ik het toch met enige twijfel een Hot.’          

Meer Hot or Not artikelen lees je hier.

Wat vind jij?

Ren je na het lezen van deze beoordelingen meteen naar de winkel voor je eigen exemplaar van De genadigen? We horen graag wat jíj van deze YA-fantasy vindt. Laat je het ons weten?

De genadigen verscheen in augustus 2019 bij uitgeverij Blossom Books.