Hot or Not? De man die de tijd meenam van Elan Mastai
Tom Barren, de mislukte zoon van een supergenie, woont in een wereld waarin in 1965 een alles veranderende ontdekking is gedaan; luchtvervuiling, grensconflicten en milieukwesties zijn verleden tijd en het 2016 van die wereld is schoon, vredig en gelukkig. Maar in die wereld verloor Tom ook zijn moeder en vriendin. Hij is vastbesloten terug te gaan naar 1965 om de uitvinding - en daarmee de dood van zijn moeder en vriendin - ongedaan te maken. Dat mislukt echter, en hij komt terecht in ons 2016 - een voor hem bizarre, vervuilde wereld, maar wel een waarin hij de familie en de liefde heeft die hij in zijn eigen 2016 moet missen. Wat nu? Bouwt hij hier zijn leven op, of gaat hij terug naar zijn utopische 2016?
Hey, jij lezer!
In De man die de tijd meenam wordt de lezer direct aangesproken, een schrijfstijl die bij de panelleden verschillende reacties los maakt. Het geeft een gevoel van betrokkenheid, maar het irriteert ook. Zo vindt Demi de schrijfwijze heel direct en persoonlijk, wordt ze daardoor het verhaal ingetrokken en voelt ze zich betrokken bij de gebeurtenissen die plaats vinden: 'Af en toe voelt het wel een beetje té persoonlijk en had ik graag wat meer focus op het verhaal zelf gezien dan aangesproken te worden door het hoofdpersonage die veel dingen soms tot ergernis aan toe herhaalt en uitlegt.' Volgens Saskia helpt de schrijfstijl ook om hoofdpersonage Tom aardiger te gaan vinden: 'Zijn schrijfstijl richt zich regelmatig direct tot de lezer wanneer hij bijvoorbeeld zegt: "Zoals jij ongetwijfeld weet".' Kim is niet te spreken over der schrijfstijl: 'De toon van de vertelling is zo kinderlijk dat het moeilijk te geloven is dat het boek voor volwassenen bedoeld is.' Vanessa vindt de schrijfstijl pakkend en alhoewel ze er even aan moest wennen, vond ze het niet storend: 'De schrijver schrijft dit boek in een pakkende schrijfstijl. Heel persoonlijk in de eerste persoon, in een soort van verslagvorm.'
Trage start
Een aantal panelleden geven aan dat het een tijd duurt voordat je goed in het verhaal zit. Demi zegt: 'Pas na ongeveer een derde van het boek komt het verhaal echt op gang en wordt het spannender.' Saskia windt er geen doekjes om: 'Voor de eerste honderd pagina’s had de schrijver minder tijd mogen (mee)nemen. Het valt namelijk niet mee om naar het geleuter van Tom Barren te luisteren, hoe interessant de mooie en schone wereld waarin hij leeft ook is.' Kim beaamt dat er weinig gebeurt in het begin van het boek: 'Het laatste kwart van het boek is het beste. Het verhaal komt dan pas echt op gang en het tempo ligt hier juist erg hoog.' Yvette bevestigt dat de vaart van het verhaal toeneemt verder in het boek: 'In het eerste deel zijn er veel reflecties over hoe zaken in elkaar steken, dit gedeelte leest vrij traag. Het is gebruikt als opbouw en als een soort geschiedenis in het verhaal. Halverwege het boek draait Mastai de snelheidsknop om; gebeurtenissen komen snel achter elkaar, het gevoel slaat om, er komen heftige scènes naar voren en het verhaal gaat dieper in de knoop. De knoop wordt niet ontrafeld, het blijft een ragebol.' Alleen Vanessa vloog door het begin heen: 'Het eerste hoofdstuk begint heel pakkend met een dilemma waardoor je verder wil lezen. In het midden zakte het boek voor mij iets in, het duurt net even te lang totdat je bij de gebeurtenis bent die de katalysator is van het verhaal, maar eenmaal voorbij dit punt volgen de gebeurtenissen elkaar snel op en kon ik het boek moeilijk weg leggen. Ik wilde weten hoe het zou aflopen.'
Hoofdpersonage Tom
Tom Barren komt niet voor alle lezers over als een sympathiek personage met wie valt mee te leven. Maar hij ontwikkelt wel in het boek en vrijwel iedereen wordt milder over hem gedurende het verhaal. Demi: 'Het hoofdpersonage raakt verstrikt in allerlei problemen en dilemma's en moet boeten voor bepaalde keuzes die hij heeft gemaakt. Zijn dromen en zwaktes zijn heel realistisch weergegeven - hij is verre van perfect en geeft dat zelf ook toe.' Saskia: 'Tom is een echte loser die geen idee heeft van de consequenties van zijn gedrag. Hij klunst wat aan, is arrogant en komt per ongeluk in een alternatieve wereld terecht. Het meest fascinerend is de psychologische groei van Tom. Hij is gehecht aan zijn loser-status en heeft zijn oordeel over anderen al snel klaar. Door alle gebeurtenissen krijgt hij meer zelfinzicht en moet hij zijn oordeel over de wereld, de werkelijkheid en anderen herzien. Hij levert een hevige innerlijke strijd tussen zijn eigen behoefte en die van de wereld om hem heen. En die innerlijke strijd krijgt ook nog een zeer origineel sciencefictiontintje.' Kim vindt Tom erg onvolwassen en ook Yvette denkt dat ze met een jonge verteller te maken heeft. Yvette vindt dat de klunzige hoofdpersoon, die wel met veel wetenschappelijke termen gooit, de lezer een dom gevoel kan geven. 'Het wordt duidelijk dat Tom het in zijn wereld niet zo gemaakt heeft, een beetje een kluns is die in de schaduw staat van zijn geniale vader en de uitvinder van het Werktuig.'
Hot or Not
De uiteindelijk oordelen over De man die de tijd meenam lopen behoorlijk uiteen. Is het te moeilijk of juist niet, is het laagdrempelig of juist niet? Het eindresultaat is met drie Nots en twee Hots: Not.
Demi: 'Op sommige momenten wordt het boek net iets te complex en langdradig door moeilijke termen en overdadige uitleggingen. Het tijdreizen wordt wel goed uitgelegd in begrijpelijke woorden en is heel overtuigend ondanks het surrealisme ervan. De uitgeverij belooft een zoektocht naar grootse liefde, maar die liefde is in werkelijkheid meer een obsessie. De humor is wel leuk, maar de 'geekyness' is meer technisch gebabbel waarvan zowel de lezer als het hoofdpersonage zelf niks begrijpt. Al met al is het een vermakelijk verhaal dat met vlagen origineel is en interessante vragen oproept over ons leven, maar het is geen boek dat ertussenuit springt naar mijn mening. Daarom ook mijn oordeel: Not.'
Saskia: 'Onverwachte plotwendingen maken dit boek ineens razend interessant. De vorm waarin Mastai vertelt is eveneens verfrissend. Hij schrijft op een bepaald moment achterstevoren en geeft samenvattingen van vorige hoofdstukken. En die blijken dan achteraf toch weer verrassend anders dan oorspronkelijk gedacht. Hot: een verrassend origineel boek.'
Kim: 'Het verhaal van De man die de tijd meenam klinkt intrigerend. Het idee van een parallel universum en de vraag voor welke werkelijkheid je zou kiezen zijn interessant. Door de vele terugblikken en herhalingen is de opbouw van het boek rommelig. Daarnaast is veel ongeloofwaardig en zijn de personages erg oppervlakkig. De ontknoping blijkt slim in elkaar te zitten. Toch voelt het einde onbevredigend doordat er ineens iets anders op het spel staat, doordat lastig te volgen is wat er precies gebeurt in een belangrijke scène en doordat de laatste hoofdstukken overbodig zijn. De man die de tijd meenam is een laagdrempelig en interessant klinkend verhaal dat geschreven is in een toegankelijke stijl. Doordat het makkelijk wegleest zullen lezers die niet te veel na willen denken of die weinig tijd hebben het vermoedelijk graag lezen. Als je een slim, goed opgebouwd literair verhaal verwacht dan stelt het boek echter teleur; het is meer een hype dan echt een goed boek.'
Yvette: 'De samenvatting bevat beloftes over een wereld waarin er geen sprake meer zou zijn van grensconflicten, luchtvervuiling en milieukwesties. Ik verheugde me op een wereld waarin supernieuwe technologieën een andere wereld creëren. Mijn verwachtingen waren groot, maar zijn echter niet uitgekomen. Het boek valt voor mij niet in een sf-categorie, daarvoor wordt er te weinig ingegaan op de vernieuwende elementen of hoe men er nu mee leeft. De relaties zijn niet echt uitgediept om liefde als hoofdthema te hebben. Voor mij is dit boek een NOT. Dit boek slokt je op, schudt je door elkaar en laat je totaal in de war achter. Je moet je hoofd er goed bij houden, het is geen ontspannend boek. Irriterend zelfs tot op een bepaalde hoogte. Wellicht zijn er andere doelgroepen die dit meer aanspreekt en wellicht leent dit boek zich ook beter voor de film, waarin beelden het verhaal zouden dragen, daar waar Mastai het niet invult. Een soort thrillervariant op Back to the future of de vrouw van de tijdreiziger.'
Vanessa: 'Het einde vond ik goed gedaan, vaak voel je als lezer aan naar welke ontknoping het verhaal gaat, maar ik werd toch aangenaam verast. De schrijver past grappige trucs toe. Hoofdstuk 2 is een kort stukje in derde persoon geschreven en er zijn twee keer hoofdstukken in het boek die een samenvatting zijn van de voorgaande hoofdstukken. Bij het verder lezen kom je erachter dat deze trucs ook een reden hebben. Het boek leest prettig, er worden geen moeilijke woorden gebruikt, de hoofdstukken zijn erg kort en veel technische details worden goed uitgelegd of er wordt verklaard dat de schrijver het ook niet begrijpt en we als lezer maar moeten aannemen dat het werkt. Ik heb genoten van het verhaal.'
Wat denk jij?
Wat verwacht jij van De man die de tijd meenam, het debuut van Elan Mastai? Wil jij je mening zelf vormen, vertel dan onder dit artikel wat jij na deze Hot or Not verwacht van dit boek. De leukste reactie wint een boek, in ruil voor een recensie op Hebban, want we moeten dan natuurlijk wel horen wat jouw oordeel is!
Eerdere afleveringen van Hot or Not lees je hier
