Hot or Not? ‘Voor ik je loslaat’ van Marieke Nijkamp

Dit keer verschijnt Nijkamps YA-thriller niet eerst in het Engels, maar hebben Nederland en België de primeur. Vanaf 12 december is Voor ik je loslaat te koop, de Engelse uitgave Before I Let Go verschijnt op 2 januari 2018.  

In Voor ik je loslaat speelt Corey de hoofdrol. Een paar dagen voordat zij terugkeert naar haar geboorteplaats Lost Creek in Alaska om haar beste vriendin op te zoeken, wordt deze dood aangetroffen - drijvend onder het ijs. Corey is er kapot van en kan niet geloven dat Kyra zelfmoord heeft gepleegd, zoals iedereen beweert.   

Voor ik je loslaat is volgens uitgever HarperCollins net zo spannend, ontroerend en mooi geschreven als 54 minuten, het boek waarmee Nijkamp bekend werd. Klopt dat? Zijn Elke Cremers, Claudia Verleg, Tinke Janssen, Femke van de Griendt en Brechtje Muijzer enthousiast?  

Verrassing en teleurstelling 

‘Na het succes van Nijkamp met 54 minuten had ik natuurlijk hoge verwachtingen voor dit boek. Het is haar weer gelukt om een superboek te schrijven. Hoe ik het boek vooral beschrijf is ‘mysterieus’,’ zegt Tinke. ‘Voor ik je loslaat was anders dan ik had verwacht. Dit in een positieve zin. Het was genieten en mijn verwachtingen zijn echt overtroffen. Dit boek had voor mij een surprisegevoel dat ik bij veel boeken mis.’  

‘Dit boek blies me omver,’ zegt ook Elke. ‘Met elke pagina die ik omsloeg werd ik dieper in het verhaal gezogen, en moest ik ook de antwoorden weten op de vragen die Corey stelt bij de dood van haar beste vriendin Kyra.’  

Femke is iets minder enthousiast. ‘Sinds ik het aangrijpende 54 minuten gelezen had, was ik al benieuwd naar een nieuw boek van Marieke Nijkamp. Om meteen maar met de deur in huis te vallen: dit boek valt helaas in meerdere opzichten tegen.’ Brechtje sluit zich daarbij aan. ‘Voor ik je loslaat is het eerste boek dat ik van Nijkamp heb gelezen. Na de vele positieve reacties op haar debuut 54 minuten, verwachtte ik van Voor ik je loslaat een hele spannende, pakkende thriller waar ik dagen nadat ik hem uit had nog steeds aan moest denken. Dat valt helaas ontzettend tegen, en dat vind ik heel jammer!’  

Indringende sfeer  

‘Ik had van tevoren niet verwacht dat dit best een eng boek zou zijn.’ zegt Claudia. ‘Ik kon maar niet stoppen met lezen, het verhaal en het mysterie intrigeerden me enorm.’ ‘Het mysterie rond de dood van Kyra is het belangrijkste in het boek,’ vertelt Tinke. ‘Het onderwerp is uitgewerkt op een manier die alleen Marieke zou kunnen bedenken en schrijven. Vanaf het begin ben je al geboeid door Lost Creek. Door haar heerlijke schrijfstijl en de korte hoofdstukken lees je zo tientallen pagina's. De opbouw van het boek vind ik ook heel fijn. De duidelijke koppen zorgen er tevens voor dat het boek makkelijk te begrijpen is en je er snel in komt.’ Elke vult aan: ‘Ook de setting is prachtig en lijkt echt tot leven te komen: ik kon mezelf zo plaatsen in het koude, nostalgische maar ook kille van Lost Creek.’  

‘Meteen aan het begin van het verhaal krijg je al door dat Lost Creek een erg bijzonder en vreemd dorp is,’ laat Claudia weten. ‘Het is klein, koud en mysterieus, en de mensen in dit dorp zijn nog wel het meest bijzonder. In de tijd dat Corey weg is uit het dorp is er veel veranderd, en ze probeert dit te begrijpen. Maar hoe begrijp je een dorp waarin de mensen je beschouwen als een vreemdeling en een indringer?’   

Vooral dat laatste aspect heeft Nijkamp goed uitgewerkt, vindt Elke: ‘Kyra, als buitenbeentje in Lost, is een personage waar je je, als je zelf ook ooit buiten een groep bent gevallen, heel erg mee kunt identificeren. Ook worden Kyra’s stoornis en haar manische episodes goed beschreven: het waren dingen waar Kyra zelf, maar ook mensen in haar omgeving, moeilijk mee om kon gaan.’  

Volgens Claudia geeft het boek inderdaad een realistische weergave van een bipolaire stoornis. ‘Al wordt deze enigszins geromantiseerd door de dorpelingen. Dit is geen slechte weergave van de stoornis, maar eerder van de vreemdheid en onwetendheid van de mensen in het dorp.’ Volgens Claudia zet Nijkamp de gevoelens en gedachten van Corey ook prachtig neer, ‘waardoor je helemaal kunt begrijpen hoe boos en machteloos ze zich moet voelen.’ 

Brechtje is ook te spreken over de manier waarop de ziekte van Kyra is neergezet. ‘Het komt heel realistisch over, niet te dramatisch en ik vind dat het niet stereotype werd beschreven. Dat is heel prettig. De ziekte speelt een grote rol in het verhaal, wordt ook wel in details en met veel voorbeelden beschreven, maar speelt niet de hoofdrol. Dit vind ik heel fijn lezen, omdat Kyra echt als een persoon wordt neergezet, niet als de ziekte die ze had.’

Een beetje puzzelen  

‘Niet alleen volg je als lezer Corey, ook Kyra komt aan bod door middel van flashbacks en herinneringen, die goed met het verhaal verweven zijn,’ legt Femke uit. ‘Zo krijg je een duidelijk beeld van de situatie, ook al is het soms even puzzelen – maar dat mag je best van de lezer verwachten. Bovendien zorgen bijvoorbeeld brieven en scriptscenario’s voor de nodige afwisseling bij de opbouw van het verhaal.’  

Voor Brechtje roept die opbouw juist veel vragen op. ‘Naast normale hoofdstukken en apart beschreven telefoongesprekken zijn er ook stukken die uit een rapport lijken te komen,’ zegt zij. ‘Dat was verwarrend, omdat ik niet wist uit wat voor rapport. Deed de politie onderzoek naar Corey? Was er iemand anders die haar in de gaten hield? Dit maakte voor mij het verhaal af en toe verwarrend om te volgen.’  

Een snufje magie  

Femke is niet zo te spreken over alle aangehaalde emoties en gedachtes en gevoelens. ‘Helaas deden die me op een gegeven moment niet zo veel. De schrijfstijl is niet beeldend, en daarmee niet meeslepend: het gebruik van show, don’t tell ontbreekt. Ook de personages komen daardoor een beetje vlak over; ze sleurden me – mede door de schrijfstijl – niet mee het verhaal in.’  

‘Wat betreft de personages leren we voor mijn gevoel erg weinig,’ vindt ook Tinke. ‘We leren vooral Kyra kennen en wat van Corey, maar andere personages blijven voornamelijk op de achtergrond. Aan de ene kant is het positief, je wilt meer weten over Kyra en haar leven. Je wilt het mysterie oplossen en daarvoor moet je haar kennen. Maar aan de andere kant is het jammer. Er valt nog zoveel te weten over Lost Creek en de inwoners. De geheimen, die iedereen meedraagt zullen altijd geheim blijven.’  

‘Hoewel ik me niet kon vinden in de personages, die echt doorgedraaid leken te zijn,’ zegt ook Elke, ‘wordt het zo realistisch beschreven dat ik het bijna een horrorverhaal vind: alsof het hele stadje is gehersenspoeld en maar op één ding uit is: Kyra’s erfenis beschermen.’  

Voor ik je loslaat verrast dan ook vooral door de surrealistische toon, vinden de lezers. ‘Het allerbeste aan dit boek is het magisch realisme,’ zegt Elke. ‘Het feit dat dingen die eigenlijk niet kunnen gebeuren zo levendig beschreven worden dat het wél echt lijkt. Alsof het zich zo in onze wereld ook zou kunnen voordoen.’ Het surrealisme geeft dit boek een magisch tintje, vindt ook Claudia, ‘en dat past zeker goed bij de setting van dit boek.’  

Ook Brechtje vindt dat de sfeer in het boek heel goed wordt overgebracht. ‘Hoe meer bladzijdes je omslaat, hoe meer je de beklemmende sfeer in het dorp waar het verhaal zich afspeelt voelt. Het is net alsof je zelf een inwoner bent in het dorp! Je wordt compleet het verhaal in getrokken, maar dat gevoel zorgde er bij mij helaas ook voor dat ik dingen ging verwachten die uiteindelijk niet uitkwamen.’  

Geen puntje van de stoel-effect

Hoewel het surrealistische element verrassend is, de schrijfstijl fijn en de uitwerking van de personages prima, is er toch ook iets aan te merken op de spanning en de ontknoping van het verhaal, vinden de vijf lezers. ‘De verhaallijn intrigeerde me,’ zet Femke. ‘Vraagtekens omtrent de dood van je beste vriendin tegen de achtergrond van een mysterieus dorpje… Maar al snel kom je er als lezer achter dat er weinig gebeurt in het boek; er is geen actie. Er ontvouwt zich geen mysterie: eigenlijk wordt er niet veel nieuws gebracht.’ Claudia kan zich daar ook wel in vinden. ‘Op sommige plekken is het verhaal wat langdradig. Op het eind had ik het gevoel dat er nog iets moest gebeuren, maar dit kwam maar niet. Vele vragen zijn onbeantwoord gebleven, wat ik erg jammer vind.’

‘Het belangrijkste wat ik in dit boek heb gemist is de spanning,’ zegt ook Brechtje. ‘Er is een meisje overleden en haar beste vriendin gaat op zoek naar de waarheid hoe ze echt onder het ijs is beland, daar zou je toch wel wat zenuwslopende momenten verwachten waarbij je op het puntje van je stoel zit? Naar mijn gevoel waren dat soort scènes nauwelijks aanwezig in het boek. Er waren echt wel momenten aanwezig waar de spanning werd opgebouwd, maar telkens als ik verwachtte dat er nu iets heel schokkend zal gebeuren, was het gevoel al weer weg. Het voelt alsof de spanning nooit een piek heeft gehad, alleen af en toe een stijging om daarna weer heel sterk te dalen.’

‘Dit boek is ijzersterk. Het enige waar ik me aan ergerde was het einde,’ zegt ook Elke. ‘Ik snap dat het niet makkelijk zou zijn om de waarheid achter Kyra’s dood te onthullen aan de rest van de wereld, en dat heel Lost Creek Corey zou proberen tegen te houden, maar toch viel het me tegen dat het boek met zo’n anticlimax eindigde, en dat Kyra eigenlijk geen gerechtigheid krijgt.’      

Het oordeel  

Elke: ‘Dit boek is een prachtige mengelmoes van genres en levendig beschreven passages, die de verhalen van de pagina’s lijken te tillen. Dit bijzondere verhaal, dat magisch realisme combineert met thriller-elementen en een onbeschrijfelijk verdriet, is daarom een must-read voor iedere YA-lezer. Daarom krijgt Voor ik je loslaat van mij een dikke, vette Hot!’  

Claudia: ‘Ik heb nogal gemixte gevoelens over dit boek. Aan de ene kant vond ik het erg spannend en boeide het verhaal me enorm, maar aan de andere kant viel de uitwerking me wat tegen. Ik had voordat ik ging lezen een heel ander beeld van dit boek in gedachten, maar het heeft me uiteindelijk wel op een positieve manier verrast door de surrealistische elementen! Daarom geef ik dit boek Hot.’  

Tinke: ‘Ik ben echt verrast door het boek. Het is anders en dat maakt het zo goed. Het is niet echt te vergelijken met een ander boek dat ik heb gelezen. Vandaar dat ik dit boek zeker Hot vind!’

 Femke: ‘Het feit dat het boek zo traag las – ik had niet altijd de behoefte om door te lezen – gaf voor mij uiteindelijk de doorslag: Voor ik je loslaat heeft me niet dusdanig beziggehouden om het met Hot te beoordelen.’

Brechtje: ‘Het was niet het slechtste boek dat ik ooit heb gelezen, maar toch geef ik Voor ik je loslaat een not. Ik vond het einde teleurstellend, de spanning die ik verwachtte miste en het plot sukkelt maar een beetje door zonder dat er nou echt iets gebeurt. Het sfeertje in het boek komt wel heel goed over, en het scheelt dat Marieke’s schrijfstijl makkelijk wegleest, maar verder… Ik vind het echt jammer dat ik zo teleurgesteld werd door dit boek.’    

Eerdere afleveringen van Hot or Not lees je hier.

Hebban Leesclub

Ben jij nieuwsgierig geworden naar Voor ik je loslaat? Lees dan een fragment of schrijf je direct in voor de online leesclub. We geven 15 boeken weg aan gemotiveerde lezers.