Cecelia Ahern: 'Schrijven was mijn geheime hobby'

Een liefdesverhaal neerpennen als hobby om vervolgens een wereldwijde bestsellerauteur te worden. Cecelia Ahern, schrijver van onder andere P.S. I Love You, mocht zich op haar eenentwintigste al een succesvol auteur noemen.

Wat begon als een geheime hobby, is vandaag de dag uitgegroeid tot een indrukwekkend aantal boeken. Veertien heeft ze er naar eigen zeggen in totaal geschreven. P.S. I Love You stond maar liefst 52 weken op de bestsellerlijst in Duitsland en is verkocht aan zevenenveertig landen. Niet alleen dit boek, maar ook Where Rainbows End (ook bekend onder de titel Love, Rosie en vertaald als Voor altijd) haalde het witte doek. Inmiddels zijn er wereldwijd een bescheiden 22 miljoen boeken over de toonbank gegaan.

Sinds februari ligt haar boek Toen ik jou ontmoette in de Nederlandse winkels, en ook dit exemplaar bewijst dat Cecelia het nog steeds in zich heeft. Wat haar inspireerde om dit boek te schrijven, hoe haar dagelijkse schrijfroutine eruitziet en wat het plotselinge wereldwijde succes voor effect had op haar leven, vertelt ze ons in een openhartig gesprek.

Student met bestsellersucces

Je bent vooral bekend van het boek P.S. I Love you. Wat deed je dit boek schrijven?
‘Ik was eenentwintig en ging door een zware periode. Ik was op zoek naar mijn eigen identiteit en voelde me een beetje verloren. Op die leeftijd voel je je zo kwetsbaar, weet je? Ik was constant bang voor het verliezen van mensen en vroeg mezelf af: Hoe zou dat makkelijker zijn, wat zou een mooie manier zijn om iemand kwijt te raken? Toen kwam ik op het idee van de brieven. Waar het exacte idee vandaan kwam? Dat weet ik echt niet! Maar de sfeer en de gevoelens die bij het boek horen, kwamen rechtstreeks uit mijn eigen leven. De brieven die hoofdpersoon Holly door de zware periode hebben geholpen, hielpen mij op dat moment met mijn eigen gevoelens.’

Herken je jezelf in Holly?
‘Ja, heel erg! Toen ik eenentwintig was, zeiden mensen tegen me: je hebt nooit een man verloren, je weet niet hoe het voelt. En: hoe kun je een roman als deze schrijven zonder het zelf mee te maken? Maar persoonlijk denk ik dat we allemaal weten hoe het voelt om onszelf én anderen te verliezen. Je hoeft niet dertig of veertig te zijn om te weten hoe dat is. Ja, we zijn totaal andere karakters: Holly en ik. Maar ik begreep op die leeftijd hoe het was om je verloren te voelen.’

Het boek werd een wereldwijd succes, wat voor invloed had dit op jou?
‘Het veranderde mijn leven compleet! Ik had net mijn studie Communicatie en Media afgerond en stond op het punt om een master Filmproductie te doen, maar stopte er na twee dagen al mee om mijn boek te schrijven. Ik woonde nog thuis en had geen baan. Maar toen werd P.S. I Love You plotseling een succes en had ik gewoon een carrière! Ik reisde de wereld rond, verdiende mijn eigen geld. Ik ging op mezelf wonen, kocht mijn eigen auto en mijn eerste laptop. En het beste van allemaal: ik mocht iedere dag doen wat ik het leukst vond, schrijven.’

Voelde je je soms alleen door al dat reizen?
‘Ik reisde met mijn moeder en mijn vriendje. Die nu mijn man is, trouwens. Haha! Ze gingen vaak met me mee omdat ik op dat moment nog niet echt comfortabel was met alles eromheen: de evenementen, het spreken in het openbaar. Het schrijven was geen probleem, maar ik voelde écht een grote druk om in het openbaar te treden en mijn zegje te doen voor een groot publiek. Gelukkig is dat nu geen probleem meer.’

Met beide benen op de grond

Inmiddels ligt je boek Toen ik jou ontmoette in de Nederlandse winkels. Wat inspireerde je om dit boek te schrijven?
‘Ik weet niet of het ook bestaat in Nederland, maar hier in Engeland kennen we het begrip ‘gardening leave’. Het is het moment waarop je tussen twee banen zit en tijdelijk niets kan of mag doen op werkgebied. Ik werkte destijds met een zakenvrouw die altijd in pak rondliep en zij belandde in zo’n gardening leave. Ik beeldde het me steeds in: zij op haar handen en knieën aan het tuinieren in pak, haha. Dat gaf me het idee voor Toen ik jou ontmoette. Hoe zou zo’n vrouw haar tijd besteden als ze datgene niet mocht doen waar haar hele leven omdraaide? Zo ontstond hoofdpersoon Jasmine.’

Herken je jezelf in dit verhaal?
‘Jasmine is een work-a-holic, en ik ben ook dol op mijn baan. Het verschil is dat zij niemand heeft die haar helpt om met beide benen op de grond te blijven en ik denk dat ik dat wel heb, mijn familie. Als het half zes is, ga ik naar huis om moeder te zijn. Jasmine heeft dat niet, maar ik kan me wel herkennen in haar voordat ik een eigen familie had. Ik wist écht niet hoe ik moest stoppen met werken. Ik werkte dag en nacht en had geen start- of eindtijd. Als persoon zijn we totaal verschillend, maar het feit dat Jasmine zich identificeert aan de hand van haar baan: dat herken ik zeker. Als iemand me vroeg hoe het met me ging, vertelde ik ze over mijn baan. En dan dacht ik: er is veel meer dan dat!’

Jasmine heeft het zwaar als ze plotseling zoveel vrije tijd heeft. Zou jij hetzelfde ervaren?
‘Echt wel! Ik denk dat ik zo druk ben met mijn twee kinderen en mijn baan dat wanneer ik alleen zou zijn, ik echt niet zou weten wat ik moest doen. Soms, als mijn man de kinderen meeneemt, zit ik thuis en vraag ik me af: wat moet ik nou?! Meestal lees ik een boek, natuurlijk. Oh, en ik ben verslaafd aan spelletjes op mijn iPad. Welke? Ik houd van kook-spelletjes. Ik ben echt goed in het runnen van restaurants, haha. Als ik geen kinderen had, zou ik de hele wereld rondreizen. Ik heb altijd al een keer naar Peru willen gaan. Die ene wandeling doen, je weet wel, bij Machu Picchu. Dat lijkt me zo gaaf.’

Zus Heather betekent veel voor Jasmine in het boek. Heb jij ook zo’n hechte band met je familie?
‘Ja, we zijn erg hecht. Mijn zus is twee jaar ouder en we leven alle twee nog in hetzelfde dorp waar we opgroeiden. Ik denk dat we zo ontzettend close zijn geworden omdat we slechts met zijn tweeën waren. Hetzelfde geldt voor mijn moeder en mijn vader, we zijn echt heel close! We vinden elkaar allemaal echt heel erg leuk, en dat is fijn.’

Een tweede kans

Binnenkort komt je young adult-boek Flawed uit, wat kunnen we hiervan verwachten?
‘Flawed gaat over het zeventienjarige meisje Celestine, dat leeft in een maatschappij waar fouten niet geaccepteerd worden. Mensen die een morele of ethische fout begaan, worden gebrandmerkt met een F. Zo ontstaan er twee groepen: de perfecte en imperfecte mensen. Celestine hoort bij die eerste groep, maar wanneer ze een instinctieve beslissing neemt, wordt ook zij gebrandmerkt. Ik ben zo opgewonden over dit boek! Het is heel verschillend met wat ik normaal schrijf. Zie het als een thriller met veel emotie.’

Waarom koos je ervoor om een young adult-boek te schrijven?
‘Eerlijk gezegd koos ik er niet voor, het gebeurde gewoon. Ik schreef dit verhaal vanuit het perspectief van een zeventienjarig meisje en toen werd me verteld: “Cecelia, dat is young adult.” En ik dacht: Oké, dan schrijf ik een boek voor jongeren!’

Heb je een deel van jezelf in dit boek gestopt?
‘Ja, dat doe ik bij al mijn boeken. Celestine en haar zus Jennifer zijn behoorlijk verschillend. Als je deze personages samen zou voegen, zouden ze heel veel op mij lijken. Wat ik er nog meer in stopte, is mijn kijk op de maatschappij. Tegenwoordig is er zo’n druk om perfect te zijn. Niet alleen fysiek – kijk wat jongeren tegenwoordig met hun lichaam en gezicht doen! – maar ook mentaal. Iedereen maakt fouten, maar van de maatschappij mogen we hier nooit van herstellen. We krijgen nooit een tweede kans. Al deze gevoelens stopte ik in dit verhaal.’

Is het heel verschillend om een verhaal voor jongeren te schrijven?
‘Nee, helemaal niet. Ik denk dat je als schrijver zijnde gewoon in het hoofd moet kruipen van de persoon waar het om draait. De wereld zien vanuit die ogen. Dat is alles wat ik deed voor mijn young adult-boek, in Celestine’s hoofd kruipen. Ik denk niet dat je manier van schrijven anders moet zijn bij het schrijven voor een andere doelgroep.’  

‘Ik vond het heerlijk dat mijn boeken verfilmd werden. Het is fantastisch om op de set te zijn en de acteurs te ontmoeten. Het is zo overweldigend. Ze pakken iets van wat ik gecreëerd heb in mijn hoofd en plotseling staat het recht voor je neus. Alsof de acteurs zo uit mijn boek gesprongen zijn.’ 

Boeken, boeken, boeken

Je schreef je eerste boek op je eenentwintigste, was schrijven altijd al je droom?
‘Nee, nooit! Het was een hobby die ik graag voor mezelf deed, ik wilde mijn werk echt niet delen. Tijdens mijn studie Communicatie en Media wist ik dat ik iets creatiefs wilde doen en dat ik een verhaal wilde vertellen. Hoe, dat had ik nog niet uitgevogeld. Na het schrijven van P.S. I Love You dacht ik voor het eerst: dit is het beste wat ik ooit heb geschreven. Ik wilde het laten zien aan iemand, en dat was het punt waarop mijn leven veranderde. Daarvoor was het slechts een hobby die ik geheimhield.’

Wat wilde je wél heel graag worden?
‘Ik wilde graag op een set in de productie werken. Tijdens mijn studie maakten we vaak documentaires, dat vond ik zo gaaf! Toch stopte ik met de master Filmproductie om P.S. I love You te schrijven, en uiteindelijk is dit boek verfilmd. Het is grappig hoe het leven in elkaar zit.’

Het viel me op dat je ook heel druk bent voor televisie.
‘Ja, dat klopt. Ik werkte mee aan Samantha Who voor ABC een paar jaar geleden. Ik hielp ook mee aan Three Wise Women en ik heb gewerkt met ZDF in Duitsland. Op dit moment doe ik dus twee tv-projecten per jaar, zo leuk! Het is heel uitdagend voor me omdat het zo anders is dan het schrijven van boeken. Hier moet ik veel samenwerken en ben ik niet mijn eigen baas. Dat is best even wennen.’

Een aantal van je boeken zijn succesvol verfilmd, wat voor invloed had dit op jou?
‘Ik vond het heerlijk dat mijn boeken verfilmd werden. Het is fantastisch om op de set te zijn en de acteurs te ontmoeten. Het is zo overweldigend. Ze pakken iets van wat ik gecreëerd heb in mijn hoofd en plotseling staat het recht voor je neus. Alsof de acteurs zo uit mijn boek gesprongen zijn. Het is zo’n geweldige ervaring. Wat nog wel het allerbeste is, is dat de films mijn boeken introduceren bij een compleet nieuw publiek. Mensen die mijn boek normaal nooit zouden lezen, zijn dat dankzij de film wel gaan doen. Dat is waarom ik dit allemaal doe.

Ik weet niet of je het al wist, maar er is een optie genomen op Flawed, zo gaaf! Warner Bros heeft een optie genomen, samen met het team dat eerder P.S. I Love You maakte.’

Wat geeft je voorkeur, het schrijven boeken of werken aan tv-films?
‘Overduidelijk het schrijven van boeken! Dat is waar het allemaal om draait. Ik denk dat ik beter ben in het creëren van een compleet nieuwe wereld, dat is mijn kracht. Boeken dus. Boeken, boeken, boeken. Altijd boeken.’  

Met pen en papier

Op welk geschreven boek ben je het meest trots en waarom?
‘Wauw, dat is moeilijk! Eigenlijk zijn ze allemaal belangrijk voor mij, maar P.S. I Love You nog het meest. Dat boek heeft mijn leven veranderd. Het heeft zoveel mensen geraakt en daar ben ik erg trots op. Maar als ik nu de kans kreeg om het boek te herschrijven, zou het zoveel beter zijn. Ik ben gewoon heel erg gegroeid in het schrijven, en daarom vind ik dat mijn meest recente werk ook het best is.’

Stel, je hebt een idee voor een verhaal. Hoe wordt dit uiteindelijk een boek? Is er een bepaalde structuur?
‘Eerst kom altijd het idee en daarna vorm ik daar een karakter bij. Daarnaast zoek ik altijd een bepaalde structuur op in mijn boeken. Toen ik jou ontmoette is bijvoorbeeld opgedeeld in seizoenen, P.S. I Love You in brieven. Ik schrijf hoofdstuk voor hoofdstuk en weet ook altijd hoe het eindigt, dat is heel belangrijk! De onbekende stukken tussen begin en eind vind ik altijd het best, vaak omdat deze hoofdstukken onverwachts zijn. Oh, en ik zal je wat laten zien.’ Cecelia houdt een schrift omhoog en opent hem: ‘Dit is mijn nieuwe boek. Ik schrijf alles nog steeds met de hand en plak er post-its in met ideeën en ingevingen.’

Je schrijft dus niet op de computer?
‘In eerste instantie niet, nee. Ik schrijf alles met de hand en typ het naderhand over op de computer. Dat is dan meteen mijn tweede kladversie. Ik voel me creatiever als ik met de hand schrijf en ik houd van pen op papier. Ik ben gewoon lekker old school.’

Heb je nog tips voor andere schrijvers?
‘Ja, zeker. Ik krijg veel vragen van mensen die willen weten of wij schrijvers een bepaald geheim recept hebben. Nee, dat hebben we niet. Echt niet! Mijn advies is om het gewoon te doen. Ga zitten, pak pen en papier en start gewoon met het schrijven van een verhaal. En: blijf altijd jezelf. Probeer niet het werk van anderen na te bootsen en schrijf op je eigen manier, dan zal het vanzelf uniek zijn. En dat,’ zegt de schrijfster, terwijl ze een theatrale buiging maakt, ‘is mijn advies.’

Een vrouw die op jonge leeftijd wereldberoemd werd met haar werk en 22 miljoen verkochte exemplaren op haar naam heeft staan, maar ook de vrouw die nog alles met de hand schrijft en met beide benen op de grond staat. Cecelia Ahern is met recht een groot inspiratiebron voor velen. Aan het eind van het gesprek blaast ze enkele kushandjes als afscheid, nog steeds even dankbaar voor het moment dat haar eerste boek een wereldwijd succes werd.    


Auteursfoto © Graham Keogh  

Op Hebban maak je kans op Toen ik jou ontmoette van Cecelia Ahern. Doe hier meteen mee aan de winactie!