Interview Ilse Ruijters: 'Je moet als een bezetene de bladzijdes om willen slaan'
Het interview is afgenomen door Eline, Greet, Karina, Kees en Joyce. De auteursfoto is gemaakt door Monavid.
Over Meisje van me
Als je Meisje van me in drie woorden zou moeten beschrijven, welke zou je dan kiezen en waarom?
‘”Baby is kwijt”. Een hypersamenvatting van het boek!’
Waar kwam de inspiratie voor het verhaal vandaan? Wil je een boodschap meegeven?
‘Ik heb er zelf acht jaar over gedaan om in verwachting te raken. Uiteindelijk is dat via IVF gelukt. Het is heel mooi dat de wetenschap zo ver is, maar het roept ook vragen op. Bijvoorbeeld: heeft Bas (mijn man) me nu zwanger gemaakt, of was het de arts? Ook de vraag ‘wanneer ben je moeder’ wordt steeds interessanter.
In Meisje van me draait het om baby Emma. Emma is ontstaan uit een eicel van Amber en een spermacel van Tom, maar draagmoeder Kirsten is juridisch gezien de enige en echte moeder. Amber en Tom hebben voor de wet geen enkel zeggenschap over ‘hun’ kind. Uitstekend thrillermateriaal!
Een andere inspiratiebron zijn de zelfbenoemde goeroes die je overal op social media tegenkomt. De één vertelt je hoe je meer geld kunt verdienen, de ander hoe je een gelukkiger mens kunt worden. Hun quotes en boodschappen zijn bijna altijd inspirerend, maar wat bij mij wringt is het prijskaartje dat eraan hangt. Zingeving is big business geworden. Een interessant spanningsveld, vind ik.’
Op welke wijze hebben jouw eigen ervaringen rondom zwangerschap en de geboorte van je dochter een rol gespeeld bij de keuze van het onderwerp? Het uitgangspunt van het boek was voor mij de vraag: ‘wanneer ben je vader of moeder?’ Daaruit volgt de vraag: ‘kun je “recht” hebben op een kind?’
‘Mooi dat je dat eruit hebt gepikt! Dat is inderdaad het idee dat ten grondslag ligt aan Meisje van me.
Kun je recht hebben op een kind… Je eerste antwoord is waarschijnlijk nee. Maar toen ik in mijn IVF-traject zat, kwam ik weleens mensen tegen die hun kind in de supermarkt een tik gaven, of die hele gemene dingen tegen hun kinderen schreeuwden en dan dacht ik vaak: “waarom zij wel en ik niet? Ik zou een veel betere moeder zijn.” Dat geeft mij natuurlijk geen extra rechten, maar het maakte het wel moeilijk te verkroppen.
Ook de vraag “wanneer ben je vader of moeder” is niet makkelijk te beantwoorden. Ben je net zoveel moeder wanneer je op de natuurlijke manier zwanger wordt als een vrouw die via eiceldonatie in verwachting raakt? En hoe zit het dan met adoptiemoeders? En met de moeders wel kinderen hebben, maar zich geen moeder voelen, of zich niet als moeder gedragen?’
Een van de zaken waar Tom en Amber mee te maken krijgen zijn de juridische uitgangspunten over wie de moeder is als het gaat om draagmoederschap. Wat vond je hiervan toen je dit aan het uitzoeken was?
‘In Nederland is het strafbaar om een draagmoeder (veel) geld te betalen, of om buiten je eigen netwerk te zoeken naar een draagmoeder – bijvoorbeeld door een oproep op Facebook te doen. Daarnaast heb je als wensouders geen enkel juridisch recht. Het hoeft hier in Nederland echt geen vrijplaats te worden voor draagmoederschap, maar de regels hierover mogen zeker versoepeld worden!’
De Mindset Academy speelt een grote rol in Meisje van me. Wat was je inspiratiebron voor hun ideeën en sta jij daar zelf achter?
‘Een goede vriendin van me was een tijd coach bij een bedrijf dat vergelijkbaar was met de Mindset Academy. Het idee was simpel: luister niet naar dat stemmetje achterin je hoofd dat zegt “doe maar niet”, maar ga gewoon recht op je doel af en word succesvol. Het was ongelooflijk inspirerend om haar te horen vertellen. Maar tegelijkertijd was het haast niet te doen om die mindset vol te houden.
Om je eigen reptielenbrein (dat stemmetje) te overrulen moet je namelijk 24/7 alert zijn; het voelt tegennatuurlijk. Om dat toch te doen heb je een coach nodig en die moet natuurlijk betaald worden. Duur betaald, want anders heb je geen commitment…
Ik sta volledig achter het idee om niet op de bank te blijven zitten en je dromen waar te maken. Maar die droom moet wel vanuit je hart komen en bij je passen.’
Ergens in het boek wordt de Mindset Academy vergeleken met een sekte, heb je hier zelf ervaringen mee? Hoe heb je hier research voor gedaan?
‘Het bedrijf waarbij die vriendin coachte had wel wat van een sekte. Het leek wel alsof nog maar één manier van denken de juiste was. Dat is ook de reden dat ze er uiteindelijk is weggegaan.’
Heb je een personage in Meisje van me waarmee je jezelf identificeert; wie heeft het meeste Ilse in zich? In hoeverre herken je jezelf bijvoorbeeld in Ambers acties om Emma terug te krijgen?
‘Er is niet één personage waarmee ik mezelf echt identificeer, maar Amber heeft misschien wel het meeste Ilse in zich: volhardend en een beetje naïef.’
Wat was er eerder, het verhaal of de titel?
'Het boek begon dus met een concept: “wanneer ben je moeder?” Daarna volgde de plot met tegelijkertijd de titel, en ten slotte heb ik het manuscript geschreven.’
Is geluk maakbaar, zoals personage Tom zegt?
‘Tom zegt dat je je verleden achter je moet laten en dat je geluk kunt afdwingen door slechte gedachten en herinneringen te onderdrukken. Daar ben ik het niet mee eens. Ik denk – en dat staat niet in het boek – dat het precies andersom werkt. Als je je focust op wat er aan moois is, dan groeit je geluksgevoel.
Zelf denk ik voor het slapengaan vaak aan alle fijne momenten van die dag, en alle vriendelijkheid die ik ben tegengekomen. Dat kan groot zijn (iemand die iets bijzonders voor me heeft gedaan) maar ook klein (een groet van iemand die ook zijn hond aan het uitlaten was). De negatieve ervaringen dringen zich altijd op de voorgrond, maar wanneer je erbij stilstaat, zie je ook hoeveel aardigheid en geluksmomenten je tegenkomt.’
Het schrijverschap
Waar moet een goede thriller volgens jou aan voldoen?
‘Je moet als een bezetene de bladzijdes om willen slaan en het boek moet je steeds verrassen.’
Welke prijs zou je graag nog winnen?
‘De Gouden Strop.’
Wat vind je moeilijker; het schrijven van columns of het schrijven van een boek?
‘Een boek, want daar komt veel meer denkwerk bij kijken. Het duurde maanden voordat ik de plot van Meisje van me in elkaar getimmerd had.’
Baseer jij je personages op mensen die je echt kent of bouw je ze helemaal op vanuit je fantasie?
‘Wanneer ik de plot bedenk, pak ik soms mensen uit mijn omgeving als basis, maar gaandeweg raak ik de band tussen mijn bekende en het personage altijd kwijt.’
Wat doe jij om je in te leven in personages als je over hun handelingen of gedachten schrijft?
‘Goede vraag. Ik weet het antwoord eigenlijk niet. Als ik eenmaal in het boek zit dan weet ik gewoon hoe mijn personages doen en denken. Het zijn echte mensen, alleen kunnen anderen ze niet zien.’
Ben je weleens een moment niet aan het schrijven?
‘Sinds ik moeder ben wel. Als ik met mijn dochtertje speel, is er echt geen tijd om helemaal in mijn eigen wereld te zitten. Ik denk dat dat heel gezond is trouwens.’
Schreef je als kind al graag of had je zoals de meesten van ons een hekel aan opstellen schrijven?
‘Ik vond opstellen schrijven het mooiste wat er was en pende schriften vol. Al op de basisschool wilde ik schrijfster worden.’
Stel, je zit in de trein en ziet iemand een van je boeken lezen. Wat doe je?
‘Dan knoop ik zeker een praatje aan. Hoe leuk is het om een van mijn lezers in het wild te ontmoeten!’
Meisje van me is nog maar net uit natuurlijk, maar heb je al ideeën voor een volgende thriller en kun je daar al wat over vertellen?
‘Ik zit nu in de fase waarin de plot ontstaat. De basis is er, maar de invulling nog niet. Wat ik kan vertellen is dat het een sexy en avontuurlijk verhaal wordt waarin strand en zee een hoofdrol spelen.’
Over lezen
Lees je veel? Wat is je favoriete genre, en heb je een favoriete auteur?
‘Door de week probeer ik wel te lezen, maar ik heb (of neem) daar eigenlijk niet genoeg tijd voor. Omdat ik al de hele dag naar mijn eigen woorden kijk, heb ik ’s avonds meer behoefte aan Netflix of een spelletje doen dan aan een boek van een ander. Dan lees ik in bed voor de vorm nog wel twee bladzijdes, maar daarmee kom je natuurlijk nooit echt ‘in’ een verhaal.
Ik ben vooral een vakantielezer. De laatste vakantie heb ik heel hard zitten huilen bij de meeslepende roman van Carla de Jong: Geheim leven. Ook heb ik genoten van De kraamhulp van Esther Verhoef en De fluisterman van Alex North.
Op dit moment lees ik trouwens het manuscript van Maria Boonzaaijer: Het litteken van Vossensteyn. Hier neem ik echt de tijd voor. Het is een prachtig, gelaagd verhaal dat begin november uitkomt.’
Ben je ook zo benieuwd naar het nieuwe boek van Ilse de Ruijter? Hebban organiseert een leesclub rondom Meisje van me. Haak aan met een eigen exemplaar!
Wil jij Ilse ook nog een vraag stellen? Dat kan hier!
Powered by de Hebban VIP Club
Dit artikel werd mogelijk gemaakt door de bijdragen van de leden van de Hebban VIP Club. De Hebban VIP Club is een exclusieve club voor leden met een roze Hebban-hart die het leuk vinden om Hebban te helpen de beste, fijnste en leukste plek te laten zijn en blijven voor liefhebbers van boeken.
