Interview /
Elke dag bonen eten is niet saai!
Iedere dag bonen
Op zoek naar een uitdaging, hoorde Joke begin 2014 iemand terloops zeggen ‘dat zou ik wel elke dag willen eten’ en daarmee was de uitdaging een feit. ‘Op dat moment besloot ik een jaar lang elke dag minstens één gerecht met bonen te eten en daarvan verslag te doen in een blog’, vertelt Joke, ‘Het blog werd jammer genoeg gehackt, maar alle recepten die ik in dat jaar heb bedacht en ontwikkeld staan nu in Bonen! ‘
In het begin zat er niet echt een diepere gedachte achter, ik wilde gewoon verslag doen van alle leuke gerechten die ik maak.’ ‘Maar,’ gaat Joke bedachtzaam verder, ‘tegelijkertijd kwamen er allerlei misstanden rond vlees in het nieuws. Ik eet zelf wel vlees hoor, maar als bewuste vleeseter alleen goed en eerlijk vlees van dieren die met respect zijn grootgebracht. Dat is wel duurder, maar je hoeft ook niet elke dag vlees te eten en ook niet zoveel. Je kunt dat ook reuze goed compenseren met peulvruchten. De oplossing is zo simpel. Peulvruchten zijn goedkoop en duurzaam. En qua voedingswaarde vervangen 75 gram gedroogde peulvruchten 100 gram vlees.’
Bonen in plaats van vlees
Het is duidelijk dat dit onderwerp bij Joke een snaar raakt: ‘Het is nodig dat we gaan omdenken en vlees steeds vaker gaan afwisselen met peulvruchten. Je hoeft niet elke avond een bord vol bonen te eten. Peulvruchten kun je juist heel goed op een ander moment eten en dan verwerken in gerechten waarbij je niet in eerste instantie aan peulvruchten denkt.’ En ze gaat in één adem verder: ‘Brood en muffins bijvoorbeeld gemaakt met bonenmeel, of bonentruffels als tussendoortje. De lunch vind ik echt een onderschat eetmoment. Ik eet dan geen brood, maar vaak salades met gekookte of gekiemde peulvruchten erdoor. Peulvruchtensoep of sushi op basis van peulvruchten zijn ook lekker als lunchgerecht. Zo krijg je op een speelse manier ook zonder vlees alle goede voedingsstoffen binnen. Want gedroogde peulvruchten zitten boordevol eiwitten, B-vitamines en vezels.’
Gerommel
Op mijn vraag of bij elke dag peulvruchten je darmen niet op hol slaan, antwoordt Joke heel stellig ‘Dat gerommel duurt drie weken, daarna zijn je darmen eraan gewend en heb je nergens meer last van.‘ En dan gaat ze enthousiast verder met haar verhaal: ‘Mensen vragen soms of elke dag bonen eten niet saai is. Zij vinden peulvruchten een saai product, maar hoe kan een product waar van er 650 verschillende plantensoorten zijn en in het totaal 18.000 variëteiten nu saai zijn. Ik vond het juist enorm spannend al die voor ons onbekende soorten te ontdekken. Mijn vriendin Claudia Reina heeft me geholpen met ze te telen. Ook van haar heb ik heel veel over bonen geleerd. Verder ben ik door speuren in boeken en op internet en praten met boeren veel te weten gekomen.’
De lekkerste bonen
Ik vraag welke peulvruchten ze nu het lekkerst vindt en zonder te hoeven nadenken geeft Joke antwoord: ‘De grauwe erwt, die vind ik echt het allerlekkerst. Dat is een inheemse erwtensoort, die nog maar sporadisch geteeld wordt. Ik ben met een teler in contact gekomen die de erwten nog op authentieke wijze rooit. Ook daar vertel ik over in mijn boek. Grauwe erwten lijken op kapucijners. Ze hebben een stug velletje, maar zijn romig van binnen met een vleugje bitter. En verder ben ik fan van krombekboontjes, citroenboontjes en de Friese gele waldsbeantsjes. Alle drie variëteiten van witte bonen. En ook voor verse borlottiboontjes, zwarte edamebonen of asperge-erwten kun je me wakker maken. Ik gebruik niet al deze peulvruchten in mijn recepten hoor, want die moet natuurlijk iedereen kunnen maken. Maar ik geef er wel informatie over in mijn boek.’
Volgens de seizoenen
Je boek is ingedeeld naar maanden, heeft dat een reden? ‘Ja,’ antwoordt Joke, ‘Peulvruchten zijn een echt seizoenproduct. In de winter eet je meer gedroogde peulvruchten en in de zomer juist meer verse. En elk seizoen eet je natuurlijk ook andere gerechten. Ik heb gezocht naar de juiste balans. Tussen elk hoofdstuk met recepten staat een informatief hoofdstuk. Over de soorten en de geschiedenis, maar ook bijvoorbeeld over peulvruchten telen en koken. En natuurlijk ook over peulvruchten en duurzaamheid. Terwijl we het interview afronden vertelt Joke nog: ‘Wist je dat peulvruchten kunnen helpen het milieu weer op peil te brengen? Ze brengen weer stikstof in de bodem en hebben om te groeien veel minder water nodig dan andere gewassen. Met Bonen! hoop ik mijn steentje bij te dragen.’ En dat kunnen we alleen maar ontdekken, door met z’n allen het vlees steeds vaker vlees te vervangen door bonen!