Oyinkan Braithwaite: 'Het idee van vrouwen die mannen doden is niet nieuw voor me'

Heb je je hele leven al geschreven?
'Ja, van jongs af aan al. Ik schrijf zowel proza als poëzie, maar ik was hiervoor vooral bekend als poetry slammer. Als je kijkt naar mijn studierichtingen - rechten en creative writing - heb ik duidelijk de weg van mijn studie gevolgd.'   

Waar is het rechten-gedeelte gebleven dan?
'Ik doelde op het schrijven (lacht). In Nigeria zijn mensen heel erg gericht op onderwijs en bepaalde disciplines. Het beeld bestaat dat je rechter wordt, of advocaat, dokter, ingenieur of accountant. Als je niet binnen die disciplines studeerde, dan werd het beschouwd alsof je niets deed met je leven. Ik hield altijd al van lezen en schrijven, dus mijn ouders dachten dat ik advocaat zou worden. Ik begon dan ook met rechten, maar ik ben geswitcht naar creative writing. Ik vond rechten heel leuk, maar ik wist gewoon zeker dat ik geen advocaat wilde worden. Langzaam maar zeker beginnen mensen steeds meer te accepteren dat je een prima inkomen kan verdienen met beroepen buiten die vijf of zes carrières. Je hoeft geen dokter of architect te zijn om iets van je leven te maken.'   

Was die switch een gemakkelijke keuze voor jou? Steunden je ouders je, ondanks dat ze dachten dat je advocaat zou worden?
'Na mijn studie besloot ik dat ik fulltime wilde schrijven en ontwerpen - ik doe ook grafisch ontwerp. Mijn ouders hebben nooit geprobeerd die keuze te dwarsbomen, maar ze begrepen niet waarom ik niet als hobby kon schrijven. Ze hebben me wel een aantal keer serieus gevraagd of ik zeker wist dat ik fulltime wilde schrijven. Ze maakten zich zorgen. Zelf had ik er echter alle vertrouwen in dat ik er wel zou komen. Ik moest als het ware mijn eigen cheerleader zijn. Niet iedereen kan zien wat jij in jezelf ziet.'   

Toch kan ik me voorstellen dat het je onzeker maakt, als niemand je keuze goed begrijpt?
'Ik ben gewoon een koppig persoon! Dat heeft me wel geholpen denk ik, vooral ook omdat het moeilijk is om tot de literaire wereld door te dringen. Als mensen het niet begrepen, wist ik dat het niets persoonlijks was. Het lag niet per se aan mijn capaciteiten of vaardigheden. Ik herinner me een gesprek met een oudere oom, die me ervan probeerde te overtuigen dat ik iets anders zou moeten doen. Toen dat niet lukte, zei hij: ‘Nou, dan moet je maar een rijke man vinden, zodat jij kan schrijven en tegelijk kan vasthouden aan deze levensstandaard.’ Voor hem sloten schrijven en geld elkaar per definitie uit. Ik heb het weggelachen en bovendien is het onbeleefd om tegen een oudere oom in te gaan.'   

Met uitgaves in ten minste drie landen lijk je het tegendeel te bewijzen. Heb je nooit getwijfeld?
'Wat er nu gebeurt is fantastisch! Ik had dit niet verwacht en zie het als geschenk van god. Het enige waar ik op uit ben is een redelijk inkomen, ik was niet op zoek naar roem. Natuurlijk vraag ik me soms af of ik de juiste keuze gemaakt heb. Het is nogal een groot risico om je hele leven te wijden aan schrijven. Als ik bijvoorbeeld advocaat was geweest, ook al was ik niet eens een hele goede, dan nog had ik een vast inkomen. Dus ik ben wel eens bang dat ik op mijn vijftigste straks blut ben, omdat ik ieders advies heb genegeerd.'   

Gelukkig heb je dat wel gedaan, zodat wij nu je debuut in handen hebben - over een vrouwelijke seriemoordenaar. Hoe kwam je op het idee?
'Het idee is door mijn hoofd blijven spoken sinds ik voor het eerst over de zwarte weduwe las. Deze spin eet het mannetje op als ze na het paren trek heeft. Ik vond dat hilarisch, het idee bleef maar in mijn hoofd. Ik schreef eerst een gedicht over de zwarte weduwe. Later schreef ik een boek - dit boek is niet het eerste dat ik schreef, maar wel het eerste dat gepubliceerd wordt - over een stam met sterke vrouwen, vechters, die mannen vermoordden. Zelfs mannen met wie ze een relatie hadden. Dus het idee van vrouwen die mannen doden, was niet nieuw voor me.'   

Een gedicht, een roman en nu nog een roman?
'Ik denk dat het op een vervreemdende manier grappig is, omdat je niet zo vaak hoort of leest over vrouwelijke moordenaars. Er zijn vast eerder verhalen over geschreven, maar ik ken ze zo gauw niet. Ik was er ook niet bewust mee bezig om de rollen om te draaien, mannen waren het laatste waar ik me zorgen om maakte. Terwijl ik aan het schrijven was, dacht ik ook dat alleen rare mensen zoals ik het grappig zouden vinden. Blijkbaar worden meer mensen er op een rare manier gelukkig van om een vrouw te zien die deze verwoesting aanricht.'   

Waar komt die fascinatie vandaan?
'Ik ben in Engeland naar de basisschool gegaan, waar ik al verhalen schreef. Op mijn tiende schreef ik een verhaal over een meisje dat het bos ingaat, om daar zelfmoord te plegen. De natuur, de omgeving, ziet het gebeuren. Ze was wit en droeg een witte jurk, zodat het bloed extra goed zichtbaar zou zijn. Toen mijn ouders dit verhaal lazen, maakten ze zich wel zorgen. Ze vroegen me of het wel goed met me ging. Maar toen ik ouder werd, realiseerde ik me dat ik gewoon geneigd ben duistere verhalen te vertellen. Als je erover nadenkt is het niet zo gek, want veel Engelse klassiekers zitten vol dood en tragiek. Kijk bijvoorbeeld naar Shakespeare’s Romeo en Julia, wat veel mensen al op jonge leeftijd lezen of horen, dat toch een vreselijk tragisch einde heeft.'   

Het personage in het verhaal uit je jeugd was wit, zei je. In dit boek zijn je personages zwart. Is dat een bewuste verandering?
'Ja. Op een dag werd ik wakker en ik realiseerde me dat er iets niet klopte in mijn verhalen. Omdat ik veel Engelse literatuur heb gelezen, ging het bijna als vanzelf om ook over witte personages te schrijven. Het kwam niet eens in me op om een personage een donkere huidskleur te geven. Dit is iets wat ik van andere zwarte schrijvers ook heb gehoord en kwam doordat er bijna alleen maar witte literatuur beschikbaar was. Nu schrijf ik niet alleen over zwarte personages, maar heb ik ook geprobeerd het boek echt Nigeriaans te maken. Zo eten mijn personages bijvoorbeeld geen appels, hoewel die wel verkrijgbaar zijn in Nigeria, maar fruit dat er lokaal groeit.'   

Het verhaal Nigeriaans maken, waarom is dat belangrijk voor je?
'Nigeria staat bekend om haar literatuur. Ik wilde bewijzen dat ook een lichter, eigenzinnig verhaal zou kunnen werken in Nigeria. Gelukkig zie je steeds meer Nigeriaanse schrijvers die andere genres uitproberen. Er wordt nu crime uitgegeven, maar ook fantasy of sciencefiction. Het probleem is alleen dat uitgevers niet zoveel geld hebben om te experimenten met bepaalde genres, ondanks dat er veel wordt geschreven en gelezen. Hopelijk komt daar verandering in.'   

Als lezers na jouw boek nog meer Nigeriaanse auteurs willen lezen, welke zou je aanraden?
'De boeken van Leye Adenle als je van crime houdt. En The Secret Lives of Baba Segi's Wives, van Lola Shoneyin. Dat boek is hilarisch en een van mijn favoriete Nigeriaanse boeken.'

Mijn zusje, de seriemoordenaar is verschenen bij Uitgeverij Pluim. Op Hebban organiseren we een leesclub rond dit debuut, dus schrijf je snel in en maak kans op een gratis exemplaar plus deelname!