Interview Willem Asman

Hij liep met zijn ziel onder zijn arm door Amsterdam. Wat nu? Toneelspelen op school – hij was er in gerold omdat de auditie voor het schoolorkest waar hij van zijn moeder heen moest, al voorbij was - had hij altijd leuk gevonden. De toneelschool dan maar. Hij schopte het tot het toelatingsexamen. Samen met onder andere Mark Klein Essink. Maar Asman zakte. Hij was niet goed genoeg. “Dat was achteraf gezien wel terecht. Ik vond het een raar zootje. Ik ging er niet echt voor. Dan moesten we improviseren dat we op een warm strand lagen en een ijsje gingen halen . Iedereen rende naar de ijskraam. Ik bleef liggen en riep: neem er ook een voor mij mee. Dat was niets voor mij.”

Een diepe dip volgde. Wat moest hij nu gaan doen. Een schoolvriend belde om eens langs te komen. Die jongen studeerde rechten en ten einde raad begon Asman daar ook maar aan. “Ik bleek dat goed te kunnen.” De verbazing straalt er nog bij hem vanaf. Van hippie-gedoe op een boerderij via de toneelschool naar rechtenstudent. Is er een grotere overstap denkbaar?
Willem Asman haalt er de schouders over op. “Ik heb wel degelijk iets aan de toneelschool gehad. Spreken in het openbaar, op een podium staan, mensen raken, dat heb ik altijd gehad. Het haalt het natuurlijk niet bij schrijven, dat is mijn plek.”
Aan die vaardigheden heeft Willem Asman – getrouwd, drie kinderen – in zijn tijd bij Oracle, het grote softwarebedrijf, veel gehad. Hij kwam er in 1985 toen het bedrijf in Nederland nog in de kinderschoenen stond. Hij begon als bedrijfsjurist, dook in de marketing en eindigde bij personeelszaken. “De software zegt me helemaal niets. Maar ik kon het wel goed uitleggen.” Het was een mooie tijd, herinnert hij zich. Vette auto, huis, reizen, goed salaris. Toch begon het te kriebelen. “Ik hoorde de grote Amerikaanse baas hier in Nederland praten. Nadat ik hem hoorde spreken wist ik dat ik weg moest. De magie was uitgewerkt. Ik wist het beter dan de baas? Ik was te geworden.”

Het werd een eigen adviesbureau voor personeelszaken, veranderingen en communicatie. Reorganisatie? Lastige vergadering? Teambuilding? Willem Asman is uw man. “Het was wel bijzonder raar om op jezelf aangewezen te zijn. Ik had een soort spijbelgevoel. Ik hoefde gewoon niets. Ik heb er maanden aan moeten wennen.”
In die onzekere tijd zette hij op een rijtje wat hij wel en wat hij beslist niet wilde. Aan de negatieve kant schreef hij op: een sprookjesboek of een opera schrijven. Aan de positieve kant kwam ‘mensen boeien, presentaties houden en boeken schrijven’ te staan. Willem Asman begon voorzichtig. “De kinderen waren in de voorleesleeftijd. Ik ging voor hen eigen verhaaltjes verzinnen en uitproberen. Over ridders en oorlog en vechten.”
Toen zijn kinderen het leuk bleken te vinden, ging hij de verhaaltjes opschrijven. “Ik kwam er niet uit. Ik zat vast in zo’n verhaal. Het heeft drie jaar op mijn computer gestaan. Tot ik er achter kwam dat je een verhaal niet helemaal vast moet leggen. Het moet niet allemaal vooraf bedacht zijn. Een plot helemaal verzinnen, daar ben ik slecht in.”
Willem Asman zit in het oude koffiehuis aan de Haarlemse Grote Markt ogenschijnlijk ontspannen te praten. Handen rustig, een ultralichte sigaret binnen bereik. Zijn eerste interview ooit ondergaat hij als een professional. Zijn dikke boek (ruim 450 pagina’s) verraadt al zijn genoegen in het vertellen van verhalen, anekdotes.
Dik boek? Dat valt volgens hem ontzettend mee. De redacteur van uitgeverij De Bezige Bij heeft hem ten slotte de pin op de neus gezet: inkorten of wegwezen. In herschrijven was hij niet goed, zegt Willem Asman achteraf lachend. “Dat was pas echt werken.” Hij had een manuscript ingeleverd dat onder druk van de uitgever met bijna de helft is ingekort. “Ik ben zo blij dat ik daarnaar heb geluisterd! Het boek is veel beter geworden. Het verhaal komt er gewoon veel beter uit naar voren.”

Het centrale thema van De Cassandra Paradox is het menselijk dilemma van handelen uit goede bedoelingen, terwijl niemand de gevolgen van dat handelen kan overzien. De hoofdpersonen in het boek bereiken het omgekeerde van het goede dat zij bedoelden. In zijn boek schrijft Asman rond dit thema over een CIA-onderzoek – dat is geen verzinsel, het onderzoek is er echt geweest – dat helderziendheid en buitenzintuiglijke waarneming bekeek op de mogelijkheden dit te gebruiken in de strijd tegen de communisten. Na de val van de Muur werden de onderzoekingen gestaakt. “De vermogens van de menselijke geest zijn even onvoorstelbaar als angstaaneen medium om in andermans gedachten te grasduinen. Het idee dat iemand de diepste gevoelens van een ander niet alleen ‘leest’ maar ook kan beïnvloeden heeft iets magisch en tegelijkertijd iets heel erg engs.
Zijn grote voorbeeld is dan ook Stephen King. Niet alleen kent hij zijn boeken, hij heeft ook het handboek ‘On writing’ van de succesvolle Amerikaan gelezen. “Als je klaar bent met het manuscript, moet je het naar tien mensen opsturen, stond er. Dat heb ik gedaan. En dan blijkt hoe klein de wereld is. Ik had het naar mijn vader, zuster en anderen gestuurd. En iemand kende iemand die iemand kende die bij De Bezige Bij werkte. Vandaar dat ik daar terecht ben gekomen.”

Dat schrijven ging overigens wel ten koste van zijn eigen adviesbureau. “Ik heb die twee zaken niet weten te combineren.” Gelukkig werkte zijn vrouw, dus op een houtje bijten was er niet bij. “Toch was het een hele stap. Ik had mijn status, auto, reizen al opgegeven toen ik bij Oracle weg ging. Nu moest de glanzende auto die ik had bij het begin van mijn eigen bedrijfje worden ingeruild voor een tweede hands Golfje.”

De Cassandra Paradox
Een keurige man met een Arabisch uiterlijk geeft zich aan op een politiebureau in Miami. Hij bekent dat hij terroristische aanslagen wil plegen maar heeft geen idee wie hem heeft opgedragen zich hier te melden. In een plastic tasje heeft hij de bewijzen: een foto van het Empire State Building en een bouwtekening van iets dat lijkt op een bom.

Even later verschijnt de woordvoerder van het Witte Huis op tv. Hij verklaart dat de afgelopen twee weken zestien arrestaties zijn verricht. In alle gevallen hebben de mannen - zware criminelen en terroristen - zich vrijwillig aangegeven om redenen die nog opgehelderd moeten worden. Om veiligheidsredenen worden er geen nadere mededlingen gedaan.

Vanaf dat moment ontvouwt zich een zinderend, huiveringwekkend verhaal over de wereld van de internationale machtspolitiek na nine-eleven. Een geheim CIA-onderzoek onder de naam Cassandra, een raadselachtige tempelruïne aan de voet van de Andes, eeuwenoude profetieën en personages die allen op zoek of op de vlucht zijn, worden verweven tot een ingenieuze en groots opgezette actuele thriller.


Vanaf: januari 2006
ISBN: 9789023418405
Uitgever: cargo

Bibliografie
Koninginnedag (2010)
Wondermans eindspel (2009)
Britannica (2007)
De Cassandra Paradox (2006)

Links
De website van Willem Asman