Dossier /
Jojo Moyes in quotes: de Puccini van de fictie
Jojo Moyes werkte tien jaar als journaliste, maar maakte een carrièreswitch toen zij meer balans wilde vinden tussen haar werk en privéleven. Ze besloot haar geluk te beproeven in een andere vorm van schrijven. Haar eerste roman verscheen in 2002 en bijna tien jaar lang wist ze op een stille manier rond te komen van de verhalen die ze schreef. Tot 2012, toen ze haar grote klapper maakte met Me before you. Het boek, in het Nederlands vertaald als Voor jou, werd een megabestseller waarvan inmiddels meer dan 5 miljoen exemplaren wereldwijd werden verkocht. De verfilming van de roman is vanaf juni in de bioscopen te bewonderen.
Voor de boekverfilming van Me before you schreef Moyes zelf het script. In een interview met Hebban vertelt ze: 'Ik moest heel veel veranderen, dat had vooral te maken met de lengte. Als ik het boek letterlijk zou overzetten naar een filmscript, zou de film ongeveer acht uur duren... Ik wil nog niet te veel over de film verklappen voor de verschijning. Maar ja ik mocht zeker meebeslissen over de casting en daar was ik erg blij mee!'
Rouw en empathie
'Ik schrijf voor mezelf. Ik denk niet dat je voor een publiek kan schrijven, dan ga je voor anderen invullen en schrijf je niet meer het verhaal dat je in eerste instantie wilde schrijven. Alle boeken die het best gelukt zijn, zijn de boeken die ik voor mezelf schreef.' Hebban
Het was dus niet de vraag van haar lezers die haar aanspoorde een vervolg op haar succesroman te schrijven:
‘Louisa’ stem verliet mijn hoofd gewoon niet zoals de stemmen van andere personages dat normaal gesproken doen; deels omdat lezers met mij over Lou en hun eigen ervaringen wilden praten. En toen ik het filmscript schreef zat ze dagelijks in mijn hoofd. Uiteindelijk merkte ik dat ik mezelf dezelfde vraag stelde als die anderen mij stelden, en dat was: ‘Wat gebeurde er daarna?’' The Guardian
In Een leven na jou geeft Lou zich op voor voor een groepscursus rouwverwerking:
‘Wat ik het meest interessant vond aan het begrip rouw is de verwachting dat je eerst een verschrikkelijk verdriet hebt, daarna verschillende stadia doorloopt, en daarna gewoon verder gaat met leven. Iedereen die ik ken die om iemand heeft gerouwd zegt dat het niet zo werkt.’ The Bookseller
‘In mijn dertiger jaren heb ik een paar jaar therapie gevolgd en ik moet zeggen dat het de manier waarop ik over mijzelf dacht op een fundamentele manier heeft veranderd. Ik ben gefascineerd door de wijze waarop mensen niet in staat zijn om te herkennen wat er mis gaat in hun leven, of om hun eigen gedrag te analyseren. Het mooiste aan het schrijven van fictie is dat de meeste mensen zichzelf tot op bepaalde hoogte voor de gek houden en dat vormt een rijke bron van inspiratie.’ The Guardian
‘Alles wat ik heb geleerd, leerde ik van fictie. Een van de mooiste dingen die je van verhalen leert is empathie. Als je je niet kunt inleven in andermans situatie maakt dat een starre volwassene van je.’ Bookpage
Puccini van de fictie
‘Ik heb nooit beweerd dat mijn boeken literaire fictie zijn. Maar wat ik wel geloof is dat je commerciële fictie kunt schrijven die kwaliteit heeft. Ik weet hoeveel werk ik in mijn boeken stop, hoe hard ik aan het taalgebruik werk, om er zeker van te zijn dat alles een goed ritme heeft.’ Bookpage
‘Dat een boek aangemerkt wordt met die gevreesde term ‘commerciële vrouwenfictie’ wil nog niet zeggen dat het geen beeld kan geven van maatschappelijke problemen of anderen dingen die gaande zijn in de wereld, of dat nu extremen zijn als rijkdom en het krijgen van kansen, of wat er gebeurt wanneer je voor een bedrijf werkt dat je aanneemt op basis van een nul uren-contract. Als ik mensen daarover kan laten nadenken en tegelijkertijd toegankelijk kan zijn, en hun misschien zelfs op hetzelfde moment aan het lachen en huilen kan maken, dan interesseert het me eerlijk gezegd niet hoe ze me noemen. Ik ben graag de Puccini van de fictie. Ik schaam me er niet voor om er plezier aan te beleven mensen iets te laten voelen.’ The Guardian
Morele thema’s
Sinds de tijd dat Moyes haar eerste idee kreeg voor haar roman Voor jou bespeurde ze een maatschappelijke verandering in de houding tegenover euthanasie.
‘Ik denk dat mensen er misschien meer voor open staan omdat steeds meer van hen te maken hebben met iemand die een ondenkbare lijdensweg moet ondergaan. Bijna iedereen die ik ken, waaronder ikzelf, kent wel iemand met Alzheimer. Als je in zo’n situatie zit is het heel moeilijk om daar een moreel bezwaar tegen te hebben.’ The Bookseller
‘Wat me het meest verraste aan Voor jou is dat mensen in zoveel verschillende landen er hetzelfde op reageerden. Ik dacht dat het in katholieke landen bijvoorbeeld niet zou verkopen – het debat rond het ‘recht om te sterven’ zou daar misschien wel vervloekt worden. Dat is zo fascinerend geweest aan deze hele ervaring: je realiseren dat al deze verschillende mensen door hetzelfde ontroerd worden en zichzelf erin herkennen. De e-mails die ik daarover krijg laten dat zien.’ Writers Digest
‘Er is veel liefde daarbuiten voor het boek, dus je bent je er zeer van bewust dat je je personage een grote verantwoordelijkheid geeft om het verhaal op zo’n manier te vertellen dat mensen het mooi gaan vinden. En weet je, ik ben er nog steeds op voorbereid dat ik niet weet of het de lezers zal bevallen. Het is echt zenuwslopend, het is zelfs zenuwslopender dan wanneer je gewoon iets totaal nieuws schrijft. Je moet die verantwoordelijkheid nemen omdat mensen een band hebben met de personages.’ WH Smith
Giveaway
Benieuwd of Jojo de verwachtingen opnieuw heeft waargemaakt? Wil jij weten hoe het verder gaat met Louisa? Je maakt op Hebban kans op Een leven na jou, het vervolg op Voor jou. Klik hier voor de winactie.