Justin Cronin: 'In deel drie van de Oversteek-trilogie wordt alles verklaard'

De klappen van het leven

De raadsels, zoals die rond de herkomst van het meisje Amy, worden in deel drie opgelost?

'Zo had ik het me vanaf dag één voorgesteld.  De oversteek is wat mij betreft één grote roman die in delen wordt gepubliceerd. Ik wist vanaf het begin dat ik drie delen nodig zou hebben om het hele verhaal te vertellen. In het laatste deel wordt verklaard wat ongezegd bleef, het geheel wordt compleet gemaakt.'

De terugblik van Timothy Fanning in het derde deel is indrukwekkend. Waar komt dat vandaan?

'Ik heb mijn studententijd en mijn midlife crisis erin verwerkt. Als je me er 25 jaar geleden naar Harvard had gevraagd, was ik heel trots geweest op die periode en had ik vol plannen gezeten. Nu, op mijn 55e, weet ik dat het in het leven om andere dingen gaat dan de juiste universiteit. Niet dat het bij mij zo dramatisch toeging als bij Fanning, overigens. De klappen die hij van het leven krijgt, heb ik toegevoegd om zijn handelwijze in de eerste twee boeken aannemelijk te maken.'

Is Justin Cronin Timothy Fanning?

'Natuurlijk zit er veel van mezelf in Fanning, maar ook in andere karakters. Alles wat je schrijft, is een vorm van reflectie op je eigen leven, of je wilt of niet. De jonge Fanning wilde de wereld verbeteren maar nam rampzalige beslissingen. "Ik dacht dat ik geweldig goed bezig was, maar nu ik erover nadenk, blijk ik zowat alles fout te hebben gedaan en is alles anders gelopen" - is dat niet hoe veel ouderen terugkijken op hun leven? Wat je erdoor sleept zijn die paar momenten van geluk en die paar mensen die écht om je geven.'

Het gevoel van 'met de hele mensheid kan het in één klap gedaan zijn'?

'Als je jong bent, denk je er niet over na dat alles met één druk op de knop kan worden opgeblazen. Je ziet de ontwikkeling van de beschaving als lineair: eerst jaagden we op beesten, toen gingen we aan de gang met landbouw, toen kwamen de industriële revolutie en de informatietechnologie. Ik vroeg me af hoe het zou zijn als er een gat zou zitten in die ontwikkeling van bijvoorbeeld 1.000 jaar. Hoe bouwen we na een klap, die bijna een eind maakt aan de mensheid, de samenleving weer op? Wat gebeurt er als iedereen op zichzelf wordt teruggeworpen? Zo ontstond De oversteek.'

Agressie

Ook in dit boek komen weer veldslagen voor met hordes bloeddorstige types. Uitgebreid wordt beschreven hoe Carter, één van de 12, Alicia mishandelt. Waar komt dat duistere vandaan?

'Ergens diep van binnen moet toch een zekere agressie zitten, anders kan ik het niet verklaren. Op zich interesseren vampiers me helmaal niet zo: ik zie mezelf niet als horrorschrijver. De viralen helpen me interessante situaties te creëren waarin mensen handelend moeten optreden zodat ik een boodschap kan overbrengen.'

Op de achtergrond lijkt steeds een hogere macht aanwezig. Zegt dat iets over u?

'Ik vertel mijn studenten altijd dat de eerste keus bij elk verhaal is of God erin optreedt of niet. Je schept een mini-universum en lezers willen weten wat voor wereld je ze intrekt. In de Oversteek trilogie is het soms een hogere macht die sturend optreedt. Ik geloof ook wel dat die er is. Alleen zijn wij sinds de uitvinding van de atoombom in zekere zin zelf die almacht geworden. Beangstigend.'

Een druppel in een enorme rivier

Heeft het succes in Europa u verbaasd?

'Élk succes, ook dat in de VS, verbaast me. Ik schrijf al tientallen jaren. Mijn eerste twee romans werden goed ontvangen, maar ook niet meer dan dat. Ik had me al neergelegd bij een bescheiden bestaan als literatuurprofessor. Elk nieuw boek is immers maar een druppel in een enorme rivier van publicaties. Ook al doen uitgevers nog zo hun best, je weet nooit of iets uitgroeit tot een bestseller. Ik prijs mezelf gelukkig dat De overgang tot die kleine groep behoort die wél aanslaat.'

De Oversteek-trilogie telt meer dan 3.000 pagina's en is geschreven naast een baan als literatuurprofessor en het opvoeden van een zoon en dochter. Waar haalt u de energie vandaan?

'De Cronins zijn zijn doorzetters. In drie generaties werkten we ons op van arme Ierse immigranten tot natuurkundigen en artsen. Mijn grootmoeder was een van de eerste vrouwelijke advocaten in de VS. Als tekstschrijver pakte ik van alles tegelijk aan. Ik heb nooit gedronken, haal geen nachten door in de kroeg, heb een stabiel gezinsleven. Mijn inspiratie kreeg ik tijdens het hardlopen, en nu dat niet meer zo lekker gaat, tijdens het zwemmen. Wat ik bij het sporten bedenk, werk ik 's nachts uit. Mijn vrouw heeft wel eens gezegd dat het te gek werd, maandenlang in de garage achter de laptop tot diep in de nacht.' 

Wat leest u op dit moment zelf?

'Literatuur is mijn werk en mijn leven, maar ik zat vroeger al te genieten bij Star Trek. Met mijn zoon heb ik de Expanse series van James Corey gekeken op het Syfy tv-kanaal. Een moedig groepje dat ten strijde trekt tegen corruptie, missstanden en samenzweringen tegen de mensheid, prachtig. Ik nam me voor ook de boeken te lezen, en dat ben ik nu aan het doen.

Deze zomer wilde u nog niets verklappen over uw volgende boek. Nu wel?

'Ik ga nog steeds niet vertellen wat het wordt. In elk geval iets heel anders dan De oversteek. En zo reusachtig groot wordt het zéker niet. Ik wil meer tijd voor een sociaal leven. En ik ben ook geen jonge vent meer natuurlijk.'

Giveaway!

Benieuwd geworden naar De stad van spiegels, het afsluitende deel van de Oversteek-trilogie? Schrijf je dan vanaf vandaag in voor de Hebban Leesclub met dit spannende boek. Bekijk het kader rechts naast dit interview voor meer informatie en schrijf je meteen in.