Kate Mosse: 'Het schrijven van De nacht van de vogels voelde als een sprint'

De boeken die tot nu toe zijn verschenen zijn een mix van historische gebeurtenissen, avontuur en spookverhalen. Waarom is het zo aantrekkelijk om een historische setting in een thriller te introduceren?  

"Om eerlijk te zijn ben ik niet heel erg geïnteresseerd in de moderne wereld, als het aankomt op de setting in thrillers. Tegenwoordig hebben we internet, mobiele telefoons, auto’s en vliegtuigen, waardoor de wereld zo vluchtig is. Als we zouden willen, kunnen we op ieder moment van de dag met iemand in contact komen. Mijn hoofdpersonage Connie is echter geïsoleerd van alle dingen om haar heen. Ze kan met niemand in contact treden en staat er helemaal alleen voor. Dit is voor mij het verhaal van een heldin, mede doordat ze voor een mysterie wordt gesteld dat ze alleen moet oplossen.  

De historische setting geeft juist het extra vleugje mysterie doordat je op niemand kan vertrouwen. Ook gaf het mij de mogelijkheid om aan de slag te gaan met de dreiging van gevaar, tempo en hoe geheimen zich ontrafelen. Doordat De nacht van de vogels een 'gothic thriller' is, speelt de natuur een belangrijke rol in het verhaal. Hierdoor moeten de personages zich wapenen tegen alle intrige maar ook tegen de ruige natuur. Ik wilde de lezer een ouderwetse puzzel geven waardoor twee vragen ontstaan: Wat is het volgende dat gaat gebeuren en wat zou ik doen in deze situatie? Iedereen kan zich inleven in de emoties die naar voren komen in het verhaal en daar wil ik de lezer bang mee maken."

Voor De nacht van de vogels heb je veel research gedaan. Wat voor persoon ben je tijdens de fase van research: meer passief door veel te lezen over het onderwerp of juist actief door dingen te ondernemen en uit te proberen?  

"Ik vind beide vormen erg interessant en verdeel ze als ik mij in de fase van research bevind. Mijn passieve kant leest veel, bestudeert kaarten, doet zoektochten in archieven en bezoekt musea. Terwijl mijn actieve kant bestaat uit het bewandelen van het landschap dat in mijn boeken voor zal komen. Ik meet bijvoorbeeld hoelang het duurt om van de ene kant naar de andere kant van het dorp te komen. Als je mijn kinderen vraagt naar anekdotes van vroeger, zullen ze je vertellen dat ik hen overal op liet klimmen en korte afstanden liet rennen om te kijken of het mogelijk was. Alles zodat ik het in een boek kon verwerken. Voor dit boek heb ik me ook zelf gewaagd aan taxidermie. Ik moest wel even slikken toen ik een dode vogel vasthield en met een scalpel in de borst sneed voor de eerste incisie."

Hoe is het plot van De nacht van de vogels bij je ontstaan?  

"Al mijn verhalen starten bij een plaats, in dit boek is dat Fishbourne. Ik bezoek de plaats zelf als een soort literaire toerist en vraag me af wie allemaal zijn voetstappen heeft achtergelaten op deze plek, maar ook wie er in de toekomst deze plek zal bezoeken. Ik ben er echter opgegroeid en heb het dorp door de jaren heen zien veranderen. Wat veel mensen tegenwoordig niet meer beseffen is dat er in de jaren ’60 op zondag niet veel te doen was. Je kon naar de kerk, lunchen in één van de restaurants, naar een kunstgalerij of een museum. Dichtbij ons huis was een museum gewijd aan taxidermie en daar was ik verzot op. Nu ik erop terugkijk, is het best vreemd aangezien ik tegenwoordig vegetariër ben, maar als kind zag ik niet echt verschil tussen de opgezette dieren en mijn eigen knuffelbeesten. Later toen ik in Londen woonde, hoorde ik dat het museum werd gesloten. Op een of andere manier heb ik het verhaal diep in mijn geheugen gestopt in de vooronderstelling dat ik er ooit nog een boek over wilde schrijven.  

Ik wilde graag een thriller tussen mijn grote projecten schrijven, omdat de research jarenlang is. Toen kwam het verhaal van het museum naar boven borrelen. Het leek mij de perfecte setting voor een thriller, mede doordat de duistere hoekjes in zo'n museum behoorlijk angstaanjagend kunnen zijn. Mijn historische fictie beschouw ik als het lopen van een marathon, maar het schrijven van deze thriller voelde als een sprint. Ik schreef het binnen zes maanden en vreemd genoeg is dit mijn best besproken boek in de Engelse pers."

In De nacht van de vogels wordt de wereld van de taxidermie nauw betrokken bij de verhaallijn. Wat is zo fascinerend aan dit onderwerp?  

"Toen ik begon aan het boek, realiseerde ik me dat ik zelf een taxidermie project moest doorlopen om het respect op te brengen voor de personen die het uitvoeren als beroep. Deze mensen zijn ongelofelijk geconcentreerd en laten zien hoe vaardig ze zijn met elk project dat zij voltooien. Om de scènes van Connie overtuigend te kunnen neerzetten, besloot ik contact te zoeken met een taxidermist die mij heeft geholpen om een kraai op te zetten. Het was gruwelijk en interessant tegelijkertijd. Het geduld om alles te prepareren plus het feit dat alles twee keer gedaan moet worden. Daarnaast was het een aanknopingspunt om het leven van vrouwen voor de Eerste Wereldoorlog te beschrijven. Ze waren niet gerechtigd om een baan te zoeken, waardoor ze vaak geïsoleerd waren van de rest van de samenleving. Connie heeft het ambacht van haar vader geleerd, maar moet dit tegelijkertijd verzwijgen voor de gemeenschap om haar heen. Dit maakt de last voor haar extra zwaar."

De originele editie heeft een interessante zin op de cover: In death there can be beauty. Hoe sta je zelf tegenover deze uitspraak?  

"Voor mij staat deze uitspraak voor het werk dat taxidermisten verrichten, aangezien zij ervoor zorgen dat de schoonheid van bijvoorbeeld een vogel voor altijd voort zal leven. Maar tegelijkertijd is het ook een vorm om herinneringen te behouden. Zo is het bij vogels heel lastig om ze van dichtbij te bekijken terwijl ze nog in leven zijn, omdat ze dit niet toelaten. Ik vind het fantastisch om de kleuren van vogels te bekijken en als ik een ekster zie, moet ik altijd aan een smokingjasje denken. Aan het begin van de 19e eeuw was er nog geen sprake van fotografie en in vergelijking met vandaag de dag is het fascinerend om te zien hoeveel waarde we hechten aan beeld. Misschien hadden mensen in het verleden een veel sterker verbeeldingsvermogen."

Het boek wordt gecentraliseerd rond vier soorten vogels: de kraai, de roek, de kauw en de ekster. De vogels spelen een belangrijke rol in de donkere sfeer van het boek. Hoe moeilijk was het om deze wereld voor de lezer te creëren?  

"Mensen in mijn omgeving weten dat ik sociaal en positief ingesteld ben en de overschakeling naar een duistere thriller was best wel een stap. Mijn schoonzoon maakte de tekeningen bij het boek en zei tegen me: 'Ik kan niet geloven dat je al deze gruwelijkheden schrijft, terwijl je zo'n positief en vrolijk mens bent.' Maar dat is wat een schrijver doet, ik verzin gruwelijkheden. Om de donkere wereld te creëren heb ik me verplaatst in een vrouw die leefde in de maatschappij van begin 1900. Ik vroeg me af hoe het zou zijn als er nooit gerechtigheid is voor iets vreselijks wat jou is aangedaan. Daar word je vanzelf een duister persoon van en de hang naar wraak zal groot worden. Veel lezers zeggen dat moderne thrillers duister zijn door de hoeveelheid geweld dat wordt gebruikt, maar denk bijvoorbeeld aan de eerste 'gothic thrillers' zoals Frankenstein en Jekyll & Hyde. Dat zijn pas duistere boeken, mede door de situatie van toen. Ik koos ervoor om deze schaduw ook in mijn thriller te introduceren, mede doordat de personages ook aan de voorhoede van de Eerste Wereldoorlog staan."

In één van jouw blogs is te lezen dat je bezig bent met de research voor een nieuwe trilogie, aangekondigd als The Burning Chambers trilogie. Kun je de Nederlandse lezer al meer vertellen over deze boeken?  

"Het wordt een trilogie die zich zal afspelen op drie plekken: Carcasonne (Frankrijk), Amsterdam en Franschhoek (Zuid-Afrika). Amsterdam behoort tot één van mijn favoriete steden ter wereld, dus is het altijd een wens voor mij geweest om een boek te schrijven over Amsterdam. In tegenstelling tot de Languedoc-trilogie is deze trilogie wel gepland, ook al beschouw ik het als één groot boek dat in drie delen gepubliceerd zal worden. Het onderwerp is het verhaal van de hugenoten in verschillende tijden van de geschiedenis. Ik wil een verhaal van twee families brengen dat zich zal ontwikkelen door de tijd. Helaas zullen de lezers nog even geduld moeten hebben, want het eerste boek is pas rond 2018 gepland."

Benieuwd geworden naar De nacht van de vogels? In samenwerking met uitgeverij de Boekerij geeft Hebban vijf gesigneerde exemplaren weg van De nacht van de vogels. Zie het kader rechts naast het interview voor meer informatie.