Kim Moelands draagt Hebban Award op aan donor

Van harte gefeliciteerd met het winnen van de Hebban Award voor beste Nederlandstalige thriller met De vrouw in de spiegel. Wat betekent het voor je om deze prijs te winnen?

'Het winnen van de Hebban Award betekent heel veel voor me. Het is een erkenning en een beloning voor mijn harde werken van de afgelopen jaren. Het is voor mij extra bijzonder dat ik de Award win in het jaar dat ik vijf jaar leef met donorlongen. Dubbel feest dus. Bij alle bijzondere momenten die ik sinds mijn transplantatie heb mogen beleven, besef ik dat ik ze alleen kan meemaken doordat mijn donor mij haar longen en daarmee het cadeau van het leven gaf. Zonder haar had ik het boek niet eens kunnen schrijven. Het voelt voor mij dan ook dat we de award samen hebben gewonnen. Lieve donor, we did it! Deze is voor jou!'

In 2010 debuteerde je in het thrillergenre met Weerloos, gevolgd door Verdieping X (2012). Met De vrouw in de spiegel schreef je de opening voor een serie rondom het personage van Tess Westerhout. Waarom besloot je een serie te gaan schrijven na het uitbrengen van twee stand alone thrillers?

'Ik had een idee voor een thema-serie die losjes is gebaseerd op de Zeven Zonden. Het leek me voor de samenhang en de herkenbaarheid van de serie goed om met een vast hoofdpersonage te werken. Daarbij vond ik het ook een uitdaging om uit te vinden of ik in staat was om hetzelfde personage gedurende een langere tijd ‘in leven’ te houden. In een stand alone trek je maar korte tijd met een karakter op en kun je het een stuk oppervlakkiger houden. Ik vond het heel spannend om Tess geboren te laten worden en een heel leven om haar heen te creëren. Je moet van ‘niets’ ‘iets’ maken en dan moet het ook nog geloofwaardig zijn. Een hele uitdaging.

De veelvoud aan karakters die ik om Tess heen heb verzonnen, bieden ook de wereld aan mogelijkheden. Tess blijft mijn hoofdpersonage, maar ook over man Marc, puberzoon Kevin, moeder en oud-rechter Anna, zus Laura, huisvriend en gevangenispriester Antoin en psychopaat Charlie komt de lezer nog veel te weten. De reacties van lezers op Tess zijn heel erg goed en ik moet eerlijk bekennen dat ik haar zelf ook erg leuk vind. Ik ben echt van haar gaan houden en verheug me er op om weer een nieuw avontuur met haar aan te gaan.'

Jouw personage Tess Westerhout is een verfrissende verschijning tussen de stereotypen van vrouwelijke politieambtenaren die inmiddels rondlopen in het Nederlandse thrillergenre. Ze heeft een pittig karakter, laat zich de kaas niet van het brood eten en kauwt soms wat verwoed op haar kauwgom (‘goed voor de concentratie’). Hoe maakte zij haar introductie bij jou?

'Voor de Zeven Zonden serie wilde ik een stoer maar menselijk personage hebben dat de serie kon dragen. Voorwaarde was dat deze hoofpersoon voldoende zou beleven om een aantal boeken mee te vullen. De keuze voor een brigadier die verschillende zaken onder haar neus krijgt was snel gemaakt. Tess heeft een grote bek maar een klein hartje. Ze is gedreven, maar zeker geen heilige. Een terriër die af en toe ook wel eens in de verkeerde kuiten bijt. Als het om haar gezin gaat dan is ze bereid heel ver te gaan, misschien wel te ver. Daardoor komt haar integriteit als politieagent soms onder druk te staan. Dat maakt haar interessant én actueel gezien de integriteitskwesties die momenteel bij de politie spelen.

Perfecte mensen zijn saai om over te schrijven. Ik vond het wel belangrijk dat Tess een stabiele thuisbasis had. Het cliché van de rokende, aan drank verslaafde rechercheur die ongelukkig is in de liefde wilde ik vermijden. Tess is dan ook gelukkig getrouwd met Marc en heeft een zoon van vijftien, Kevin. Haar moeder is oud-rechter en huisvriend Antoine is gevangenispriester. Tess is vernoemd naar het dochtertje van vrienden. Een heel mooi en dapper kind dat helaas veel te vroeg is gestorven. Ik vond het mooi haar naam te laten voortleven in mijn boeken.

Over het algemeen introduceren alle karakters in mijn boeken zich op dezelfde manier. Het begint met een gevoel waar ik de vinger niet op kan leggen, daarna beginnen er scènes en zinnen in mijn hoofd rond te zoemen die steeds meer samenhang krijgen en uitgroeien tot concrete dialogen. Stukje bij beetje kruip ik in zo’n karakter totdat ik het gevoel heb dat ik dat karakter ben. In die periode ben ik ook altijd heel afwezig en gaat de helft van de ‘echte’ wereld langs me heen. Personages kunnen soms heel dwingend zijn. Ze achtervolgen me in mijn dromen en houden me soms ook wakker omdat ze willen dat ik hun verhaal vertel. Mijn personages houden zich niet altijd aan kantoortijden en dat is soms best vermoeiend. Het personage Elisabeth in De vrouw in de spiegel was bijvoorbeeld extreem dwingend. In mijn column Deadline, die ik eerder schreef voor Hebban, vertel ik daarover.'

Voor de plot in De vrouw in de spiegel heb je je gebaseerd op een waargebeurde afpersingszaak bij het zuivelbedrijf Campina, waarbij er zelfs toetjes vergiftigd werden. Wat fascineerde je aan deze zaak?

'Er waren heel veel dingen die me fascineerde aan de afpersingszaak van Campina. Allereerst de dader. Wat bezielt je als je willens en wetens onschuldige mensen in gevaar brengt voor eigen gewin? Heb je dan geen geweten of zit er een steekje los? Menselijk gedrag, psychologie, maar ook omgevingsfactoren die leiden tot bepaald gedrag, hebben me altijd al mateloos gefascineerd.

Wat ik heel eng vond in het hele verhaal is de kwetsbaarheid van consumenten. We kopen met zijn allen dagelijks legio producten op basis van vertrouwen. Vertrouwen dat er niet met de producten is gerommeld en dat ze veilig zijn. Als je daar als consument niet meer blind vanuit kunt gaan door bijvoorbeeld vergiftiging van toetjes, dan is dat een ontwrichting van de (consumptie)maatschappij die hele grote gevolgen heeft. Het creëert angst en chaos.

De dubieuze manier waarop Campina in eerste instantie met de zaak omging was ook een trigger. Ik kan net als mijn personage Tess niet tegen onrecht en misstanden die onder de pet worden gehouden. Tot slot viel ik ook voor deze zaak door de voor die tijd baanbrekende opsporingsmethoden die zijn gebruikt om de dader te pakken. De FBI werd hiervoor zelfs ingeschakeld. Campina was een zaak uit 2003, maar afpersing is van alle tijden. Dat blijkt wel weer uit de recente afpersing van de Jumbo en de familie De Mol.'

Zijn er thema’s die je in de toekomst graag zou willen verwerken in een thriller met Tess Westerhout?

'Ik wil proberen me losjes aan de Zeven Zonden te houden en heb ook al een grove outline voor een aantal delen. Toch wil ik daar ook niet te star in zijn. Soms merk je tijdens het schrijven dat een verhaal anders loopt dan je had gedacht en dat het beter wordt als je bepaalde dingen loslaat. Dat komt de creativiteit ten goede. Soms kan werken binnen een kader ook heel beklemmend zijn en juist verlammen. Ik ben niet iemand die een boek van te voren al van A tot Z helemaal uitwerkt, bij mijn vorige boeken was het zo dat ik ging zitten en schreef. Vaak had ik geen idee wat ik de volgende dag weer zou verzinnen en of dat het verhaal verder zou brengen. Dat was ook best spannend. Wat als de inspiratie morgen ineens ophield? Maar dan begon die film weer vanzelf te spelen in mijn hoofd en lukte het altijd weer om een nieuw hoofdstuk te schrijven. Bij een serie moet je iets beter gestructureerd te werk gaan en bepaalde ijkpunten in je verhaal vastleggen. Dat is voor mij een nieuwe manier van werken en dat is een mooie uitdaging. Maar gelukkig laat ook het schrijven met een globale outline genoeg ruimte over om tijdens het schrijven nieuwe paden te ontdekken en af en toe eens een zijweg te nemen.'

Tot slot, kun je een tipje van de sluier oplichten van jouw nieuwe boek?

'Je weet dat dat ongeluk brengt hè? Over de inhoud van het vervolg op De vrouw in de spiegel wil ik nog niks kwijt, maar ik zal de eerste zin verklappen:

'Dus zo ziet de duivel eruit.'

Ik ben op dit moment eigenlijk bezig met twee projecten; een nieuwe Tess maar ook met een jeugdboek (10+). Beide boeken roepen op dit moment even hard, maar ik wil binnenkort een keuze maken welk boek mijn volledige aandacht voorlopig krijgt. Nu ben ik versnipperd bezig en dat zorgt ervoor dat beide projecten niet echt opschieten omdat ze zo verschillend zijn. Het idee voor het jeugdboek had ik al voor mijn dubbele longtransplantatie en het leek erop dat ik het nooit zou kunnen schrijven. Door mijn tweede kans kan ik dat boek nu ook een tweede kans geven en het alsnog afmaken. Maar goed, zoals ik al zei, ik ben er nog niet uit of de thriller of het jeugdboek de prioriteit krijgt. We’ll see. Voor de thriller heb ik nog geen concrete verschijningsdatum en voor het jeugdboek heb ik nog niet eens een uitgever.'