Knippen en plakken
‘Toen ik begon met lesgeven, in 1989, moesten de leerlingen meer boeken lezen en was er nog geen internet. Voor uittreksels moesten leerlingen naar de bibliotheek. Ik maakte zelf literatuurlijsten, per leeftijdsfase, en las veel voor in de klas. Wanneer ik de leerlingen een beetje kende, gaf ik persoonlijke tips. Dat doe ik nog steeds, maar er is veel veranderd door de komst van internet en de smartphone.
Aan de ene kant hebben leerlingen vele uittreksels en andere informatie tot hun beschikking, aan de andere kant komen ze niet meer aan lezen toe. Velen lezen een boek niet of slechts gedeeltelijk en maken hun boekverslagen met hulp van uittreksels. Ik laat de leerlingen in de les met de hand hun boekverslag maken, zodat ze niet kunnen knippen en plakken. Dan leren ze ook uittreksels uit hun hoofd, maar ik hoop dat daarvan meer beklijft dan wanneer ze alleen maar digitaal knippen en plakken.’
Te grof en rauw
‘De website Lezen voor de Lijst volg ik gedeeltelijk. Het goede ervan is de indeling naar leesniveaus en de korte informatie per boektitel, zodat de leerlingen zelfstandig hun weg kunnen vinden en niet afhankelijk zijn van de belezenheid van hun docent of de ruimte die er in de lessen aan boekpromotie wordt besteed.
Het ergert mij wel dat de website en folders van Lezen voor de Lijst zo prominent in de bibliotheek aanwezig zijn, omdat ik het niet in alle opzichten eens ben met de gemaakte keuzes en nu lastig is om daarvan af te wijken. Het is wel een mooie indeling naar niveau, maar er ontbreken boeken die ik voor een bepaalde leeftijd inhoudelijk geschikt vind. Sommige boeken vind ik veel te grof en rauw. Het hangt natuurlijk ook van het milieu af, waaruit je leerlingen afkomstig zijn. Mooie boeken zoals van Vonne van der Meer (Winter in Gloster Huis, Ik verbind u door) worden laag ingeschaald of ontbreken, terwijl die leerlingen wel kunnen motiveren en aan het denken kunnen zetten. Een boek dat ik ook heel geschikt vind voor pubers, is Vertrouwd voordelig van Peter Middeldorp. Er was een leuk interview met hem in VPRO Boeken, dat ik destijds in de klas heb laten zien.’
Eigen literatuurlijsten
‘Omdat ik op de Vrije School werk waar meer ruimte is voor literatuur en in de zesde klas een periode wereldliteratuur geef, heb ik mijn eigen literatuurlijsten gemaakt, waarbij ik voor een groot deel de website volg, maar daar andere titels aan toegevoegd heb. Ik laat leerlingen in klas 4 Havo/VWO boekpitches houden voor de klas, waardoor ze elkaar motiveren. Af en toe laat ik een Vlog zien. En bovendien lees ik veel fragmenten met de leerlingen, die ik zelf voorlees. Dat is ook fijn voor de vele dyslectische leerlingen. Daarom ben ik wél blij met het initiatief Pratenoverromanfragmenten van Johan Goosens.’
Laat je horen
Ben jij docent Nederlands en wil je ook jouw mening met betrekking tot Lezen voor de Lijst laten horen? Schrijf een blogpost op Hebban onder de titel 'Lezen voor de Lijst' en wie weet lichten wij deze binnenkort uit op dit kanaal!
