Kobo Schrijfwedstrijd 2021 - de puntjes op de i

Zet er een punt achter!

Op naar de redigeerfase

In het vorige tipartikel gaven we tips om door moeilijke fasen heen te komen. Een eind breien aan je verhaal kan lastig zijn. Je moet alle verhaallijnen aan elkaar knopen en het kan dan nog best even complex worden. Het is niet nodig om voor de volle 100% tevreden te zijn om tóch die laatste punt te kunnen zetten. Want héb je dat eenmaal gedaan, is je slotzin geschreven, dan volgt er nog een heel belangrijke fase, waar je prima de laatste drie weken aan kunt besteden, de redigeerfase!

Laat je verhaal, zodra je klaar bent met schrijven, even een paar dagen liggen. Je hoofd kan wel een pauze gebruiken en het is goed om een beetje afstand te creëren tussen schrijver en schepping. Start dus niet meteen met redigeren.

De schrijver wordt lezer

Een eerste lezer voor je verhaal

Na een paar dagen rust is het tijd om je verhaal voor de eerste keer aan iemand te laten lezen. En die eerste lezer ben jijzelf. Ga niet op je werkplek zitten. Zet het verhaal op je tablet, ereader of telefoon en lees het op een comfortabele plek. De plek waar je ook zou gaan zitten met een lekker boek. Lees het van begin tot eind, stop niet om al aantekeningen te maken of te redigeren. Hou geen potlood of pen in je hand, wel een glas wijn of een kop koffie. Lees je verhaal door als lezer en ervaar je eigen schepping vanuit die kant. Schrijf na het lezen op wat je is opgevallen. Komt het thema bijvoorbeeld goed naar voren, is je plot logisch en rond? Vind je het spannend, romantisch? Is je gelukt wat je wilde bereiken met het verhaal?

Probeer dit echt zo goed mogelijk en begin niet stiekem toch al een beetje aan de redigeerfase. Leg die pen weg!

Proeflezers

Jij bent zelf de belangrijkste eerste lezer, maar je hebt er meer nodig.

Proeflezers zoeken is iets waar elke schrijver wel bekend mee is. Je vraagt vaak een vriendin, een familielid, je partner om mee te lezen. Dit is echter wel een heel spannende en belangrijke fase, die ook heel verkeerd aangepakt kan worden. Het gevaar van proeflezers zoeken binnen je vriendenkring of familie is dat zij van je houden en je niet willen kwetsen. Dat betekent dat ze je wellicht, onbewust of bewust, niet de harde waarheid vertellen over je verhaal. Heel lief, maar daar heb je niets aan! Vraag een bevriende auteur of jullie elkaars verhaal willen lezen of raap je moed samen en vraag die ene bloedeerlijke vriend, neef, tante of buur, van wie je zeker geen gezoete feedback zult ontvangen. Stuur je verhaal op en bedenk goed of je aandachtspunten wilt meegeven. Je wilt je proeflezer niet beïnvloeden en sturen, maar je wilt wel relevant commentaar terugkrijgen, waar jij wat mee kunt. Maak het ook niet te ingewikkeld voor je proeflezer. Vraag niet om te letten of het thema er wel goed in is verwerkt, de personages goed zijn uitgewerkt én alle spelfouten aan te merken. Dat is te veel voor een persoon. Verdeel dit over meerdere proeflezers.

Wees dapper in deze fase. Je proeflezers zullen commentaar leveren op je verhaal. En daar kan het alleen maar beter van worden.

Balans in de delete-button

Verwijder genoeg, maar niet te veel

Je hebt al je commentaar binnen, hebt je verhaal zelf een of meerdere keren gelezen en weet waar de problemen zitten. Je kunt nu gaan herschrijven. Een moeilijke factor in deze fase is: hoe ver ga je? Het beroemde schrijfadvies 'kill your darlings' zul je zeker moeten toepassen. Werkt een bepaald element helemaal niet en is het niet relevant voor je plot of zelfs storend, vinden je proeflezers? Gooi het eruit! Heb jij een geweldig idee gehad of superleuk detail in je verhaal verwerkt, maar komt het helemaal niet zo over als jij het bedoeld had? Schrap het! Maar ... schrijf niet je hele verhaal opnieuw in deze fase. Blijf bij je idee, bij je uitgangspunt en repareer wat stuk is. Geen enkel verhaal is ooit echt af en perfect, maar je zult het toch ooit los moeten laten. En wel op 1 december ...

Maak je keuzes in de herschrijffase. Gooi niet te veel weg, maar wel genoeg.