Lees en beleef | Het luisterboek
Pagina 2 van 2
Onder de motorkap van het luisterboek
Omdat het luisterboek steeds meer zijn plek vindt naast het reguliere boek, zal het aanbod iedere keer uitgebreid moeten worden. Meer en meer luisteraars weten de weg te vinden naar sites en streaming-abonnementen.
Het bedrijf Thinium Audioboekproducties, opgericht door Stefan van Duyn en Anouk Boelsma, produceert luisterboeken voor onder andere Ambo|Anthos Uitgevers, A.W. Bruna Uitgevers, Uitgeverij De Fontein en Uitgeverij Luitingh-Sijthoff. Door middel van drie studioruimtes in Amsterdam, werken zij samen met voorlezers als Jan Donkers, Inge Ipenburg, Ron Brandsteder, Dieuwertje Blok, Bas van Werven, Willemijn de Vries, Hymke de Vries, Sander de Heer, Rik van de Westelaken, Frans van Deursen, Kees Hulst, Beatrice van der Poel, Frank Rigter en Anne van Veen om diverse bestsellers in geluid te vatten.
De totstandkoming van een luisterboek is een uitgebreid proces waarin er met name sprake moet zijn van een goede 'match'. Aan de hand van het boek worden gemiddeld drie voorlezers 'gecast' en voorgesteld aan de uitgeverij, omdat zij de uiteindelijke voorlezer kiezen. Vervolgens wordt het boek doorgenomen met de voorlezer: bijvoorbeeld op het gebied van de sfeer, lastige namen en uitspraak. Na deze briefing gaan de voorlezers aan de slag in sessies van drie tot vier uur om uiteindelijk in vier tot vijf dagdelen een boek geheel in te spreken. Achteraf worden de opnamen geëdit en nageluisterd door een corrector. Het kan zijn dat de voorlezer later nog terugkomt om wat versprekingen weg te poetsen. Tot slot wordt het audioboek gemasterd.
De kenmerken van een goed luisterboek worden door Thinium Audioboekproducties samengevat op basis van het gevoel dat een boek teweegbrengt:
'Wanneer je als luisteraar het gevoel hebt dat de voorlezer bij je in de kamer zit en het verhaal alleen voor jou voorleest. Een audioboek luisteren heeft dan ook iets intiems. Een voorlezer die zichzelf wegcijfert, maar wel volledig de controle over de tekst en het verhaal heeft, alsof hij of zij zelf de auteur is. Dan klopt het en wordt het verhaal nog mooier dan het op papier al is.'
De twee producenten hebben allebei een favoriet luisterboek waar ze met veel plezier op terugkijken. Stefan van Duyn kijkt met veel plezier terug op Belgravia van Julian Fellows (A.W. Bruna Uitgevers): 'Het is opgenomen in 11 episodes, als een ouderwets hoorspel met een begin- en eindtune, een terugblik op de vorige week en aan het eind een cliffhanger waardoor je echt verslaafd raakt. En daarbij is het voortreffelijk voorgelezen door Sander de Heer, die met subtiele nuances alle personages een eigen stem heeft gegeven.'
Voor Anouk Boelsma heeft het luisterboek van Honolulu King van Anne-Gine Goemans (Ambo Anthos) een blijvende indruk gemaakt: 'Ik ben van mening dat er van elk boek óók een audioboek moet zijn. En Honolulu King is hier het perfecte voorbeeld van. Hoewel er talloze verhaallijnen in het boek zitten raak je geen moment de draad kwijt. Jan Donkers voert je rustig de levens van Hardy en Synne in, met zijn heerlijk meanderend voorlezen.'
Vooruitzichten
Het luisterboek van De greppel van Herman Koch (Ambo Anthos), voorgelezen door Kees Hulst, verscheen zelfs een paar dagen voordat het fysieke boek er was. Het geeft aan dat de uitgeverijen zeer serieus bezig zijn met de ontwikkelingen rond luisterboek. Volgens Thinium Audioboekproducties is het tegenwoordig niet meer de vraag óf er een luisterboek komt, maar wordt het proces steeds vanzelfsprekender. 'Door de komst van streamingdiensten als Storytel en binnenkort op Bliyoo komen meer en meer mensen in aanraking met audioboeken, waardoor de drempel om een boek te luisteren in plaats van te lezen steeds lager wordt,' zegt Anouk Boelsma.
De downloads van luisterboeken gingen omhoog terwijl in het eerste kwartaal de verkoop van het papieren boek stagneerde. In maart 2016 was er een stijging te zien van 36,3% in downloads van luisterboeken ten opzichte van vorig jaar. Ook in Nederland zit het luisterboek dus in de lift. Inge Ipenburg introduceerde zelfs de term 'binge-listening' om het verslavende effect van een luisterboek te benadrukken.
Druk op play en start met 'lezen'
Naast het lenen van fysieke exemplaren en ebooks, biedt de bibiliotheek ook de mogelijkheid tot de kennismaking met luisterboeken. Via de app LuisterBieb kan iedereen (ongeacht je wel of niet lid bent van een bibliotheek) toegang krijgen tot een ruim aanbod: van literatuur tot talencursussen, van kinderboeken tot thrillers. Na het luisterboek online gedownload te hebben in de app, is het mogelijk om de boeken offline te beluisteren zodat je overal waar je naar toe gaat verder kunt lezen in een boek. Ben je lid van de Bibliotheek? Door je bibliotheekpas te koppelen aan de app krijg je toegang tot meer titels.
In 2006 was Luisterrijk een trendsetter in Nederland met de eerste onafhankelijke downloadshop voor luisterboeken. Op deze website vind je een groot aanbod van luisterboeken, die beschikbaar worden gesteld als mp3-download. Al vanaf € 2,49 download je een luisterboek dat voor altijd jouw eigendom zal blijven, en zowel te beluisteren is via een app of via een dowload op een USB-stick gezet kunnen worden. Luisterrijk werkt samen met meer dan tweehonderd gerenommeerde uitgeverijen in Nederland, België, Engeland, Duitsland en Zuid Afrika. In de gelijknamige app vind je via het menu ‘Gratis boeken’ gratis luisterboeken en hoorcolleges, bijvoorbeeld de eerste aflevering van Belgravia geschreven door Julian Fellows.