Leesbevordering buiten het schoolgebouw

op 29 augustus 2017 door Wilke Martens 10 reacties

Het nieuwe schooljaar is weer aangebroken: vroeg opstaan, een tas vol met nieuwe schriften en pennen en… een boekenlijst voor Nederlands, Engels en andere talen. Hoewel de leeslijst steeds meer wordt toegespitst op de wensen en het niveau van de individuele leerling, hanteren nog enkele scholen de verplichte boekenlijst. Een crime voor veel leerlingen. Hoe staat het eigenlijk met het literatuuronderwijs in Nederland? Op welke manieren proberen docenten ‘ontlezing’ tegen te gaan? Welke landelijke initiatieven proberen literatuur te ‘verhippen’? En is lezen onder middelbare scholieren überhaupt ooit hip geweest? Hebban.nl gaat op onderzoek uit en vraagt docenten, auteurs, boekliefhebbers en culturele organisaties naar de ins en outs van ‘lezen voor de lijst’. Vandaag deel 2: literaire ontdekking buiten school.

Vlogboek: aanbod dat ze niet in de les krijgen

Leraar Nederlands Jörgen Apperloo besloot juist social media in te zetten om literatuur in de kijker te spelen. Hij ging op zoek naar een manier om jongeren te helpen boeken te kiezen om voor de lijst te lezen, maar hij moest het zelf vooral leuk vinden om te maken. Het idee om te vloggen over boeken was geboren. Inmiddels telt Vlogboek ruim zevenhonderd YouTube-subscribers. 'Vlogboek is een project geworden dat veel verder reikt dan de middelbare school', vertelt Apperloo, die zijn vlogs wonderwel niet in zijn eigen lessen gebruikt. 'Als ik kijk naar mijn volgers en websitebezoekers, zijn er allerlei mensen die actief de vlogs bekijken. Toch zitten er ook scholieren tussen, leerlingen die veel van lezen houden volgen mijn blogs ook. Ik vind het fijn dat ik met Vlogboek hen iets kan aanbieden wat ze niet tijdens de les krijgen.'

Het belangrijkste is dat de boeken en de thema’s uiteenlopend zijn, juist om te laten zien hoe divers literatuur is. - Jörgen Apperloo

Van literatuurgeschiedenis tot literaire begrippen als intertekstualiteit: Apperloo probeert literatuur zo breed mogelijk te behandelen. 'Ten eerste bespreek ik nooit maar één boek', zegt hij. 'Er worden altijd meerdere boeken besproken. Ik vertel wat de kaders zijn en voor wie het boek geschikt zou kunnen zijn. Daarnaast heb ik een reeks vlogs waarin ik de literatuurgeschiedenis behandel, waarbij ik bij de middeleeuwen ben begonnen. Maar ik behandel inderdaad ook termen uit de literatuurwetenschap, vooral omdat ik dat zelf heel interessant vind. Het belangrijkste is dat de boeken en de thema’s uiteenlopend zijn, juist om te laten zien hoe divers literatuur is.'

Het is niet Apperloo’s doel om iedereen keihard aan het lezen te krijgen. 'Lezen cool maken, is een illusie', concludeert hij. 'Het moet dan ook nooit het doel zijn om iedereen over de brug te krijgen. Maar ik vind het wel belangrijk om leerlingen te laten zien dat het normaal is dat je af en toe een boek leest, net zo normaal als dat je regelmatig naar de film gaat.'

Auteursfoto Alex Boogers in header: Friso Keuris.