Dossier /
Leesclubben met Schwob-klassiekers
En dan zijn er ook nog een heleboel boeken waarvan je het bestaan niet eens kent. Gewoon, omdat ze nooit in het Nederlands vertaald zijn. In het geval van Engelstalige boeken maakt dat voor sommige mensen niets uit: die lezen zo’n roman graag in de originele taal. En dan zijn er ook nog die-hards die hun hand niet omdraaien voor een onvertaald boek van een Franse of Duitse schrijver. Maar als het gaat om een Hongaarse roman? Of een boek van een geweldige, maar alleen in het Portugees te lezen schrijver? In dat geval is er maar een héél klein clubje dat er hier, in Nederland, van kan genieten.
Schwob, een initiatief van het Nederlands Letterenfonds, bekommert zich om vergeten of onontdekte boeken die niet verkrijgbaar zijn in het Nederlands, en probeert die boeken aan de vergetelheid te ontrukken. In samenwerking met vertalers, buitenlandse én binnenlandse uitgevers en redacteuren wil Schwob deze onzichtbare literatuur gestalte geven, onder meer door het onder de aandacht brengen van deze boeken middels een website vol essays en boekbesprekingen, en het stimuleren van vertalingen.
Deze winter viert Schwob weer een succes — namelijk dat er opnieuw negen uitgevers zijn geweest die het hebben aangedurfd een Schwob-klassieker uit te brengen — en wel in de vorm van het evenement ‘Schwob. De leesclub!’. Volgende week zondag, op 17 januari, zullen in Utrecht leesclubs georganiseerd worden rondom de negen klassiekers. Elke leesclub wordt geleid door een ambassadeur, die gedurende twee uur samen met zo’n 20 mensen een van de boeken zal bespreken. Na afloop is er bovendien een Schwobfest (de vierde editie alweer): in de Winkel van Sinkel zal vanaf half vijf een borrel plaatsvinden met live muziek en een klassiekersquiz waar iedereen (niet alleen de leesclubbers) welkom is. Er zijn nog kaartjes, dus laat je inspireren door het enthousiasme van de ambassadeurs en meld je snel aan voor een van de leesclubs.
Emmanuel Bove, Het voorgevoel (1935)
Vertaald door Mirjam de Veth
Ambassadeur Arnold Heumakers: ‘In Het voorgevoel van Emmanuel Bove breekt een man met zijn omgeving omdat hij de wereld ‘slecht’ vindt: voor hem een vanzelfsprekende daad, die door niemand wordt begrepen. Net zo heeft Bove zijn roman geschreven, als een gedempte tragedie waarin het ogenschijnlijk gewone de diepte van een raadsel krijgt.’
Het voorgevoel in vijf woorden? ‘Kernachtiger dan hierboven kan ik deze roman niet samenvatten.’
Penelope Mortimer, De pompoeneter (1962)
Vertaald door Irving Pardoen
Ambassadeur Patrick Pouw: 'De literatuur staat bol van de grote verhalen, maar sommige schrijvers (misschien wel de grootste schrijvers) treffen je het hardst, zoals Penelope Mortimer met haar kleine geschiedenis over een vrouw, een man, en een verrot huwelijk.’
De pompoeneter in vijf woorden? ‘Doorleefd, intens, schrijnend, onsentimenteel, en utterly unputdownable.’
César Aira, Hoe ik een non werd (1993)
Vertaald door Adri Boon
Ambassadeur Theo Hakkert: ‘Hoe ik een non werd moet worden gelezen omdat César Aira zo'n prachtige links- en rechtsdraaiende geest heeft. Zijn werk, dat zich altijd begeeft op het snijvlak van realiteit en fantasie, past enerzijds perfect in de Latijns-Amerikaanse traditie van ongebreideld, gedurfd magisch-realisme, maar neemt er anderzijds een geheel eigen plaats in in door Aira's bizarre en soms wrange gedachtespinsels.
Hoe ik een non werd in vijf woorden? ‘Melancholisch, gek, duister, liefdevol, bizar.’
Elisabeth de Waal, Het verborgen stadspaleis (2014)
Vertaald door Gerlof Janzen
Ambassadeur Bob Kappen: ‘Het Verborgen stadspaleis is een zinderende roman over het Wenen van net na de Tweede Wereldoorlog. De stad en de personages kruipen vanaf de eerste regel onder je huid om je nooit meer los te laten.’
Het Verborgen stadspaleis in vijf woorden? ‘Meeslepend, groots, beklemmend, dramatisch, bombastisch.’
Francesc Trabal, Wals (1935)
Vertaald door Frans Oosterholt
Ambassadeur Johannes van der Sluis: ‘Wals van Francesc Trabal is geschreven voor verleiders of degenen die graag worden verleid – van alle leeftijden. Waar eindigen onschuld en schaamteloosheid en beginnen schaamte en schuld? Oftewel, waar doen de moraal en de verwoesting hun intrede?’
Wals in vijf woorden? ‘Zuidelijk, jeugd, verleiding, lichtvoetig, sensualiteit.’
Angela Carter, Het nichtje van de poppenspeler (1967)
Vertaald door Marijke Versluys
Ambassadeur Jet Steinz: ‘Vanaf de eerste bladzijde is Het nichtje van de poppenspeler, een hervertelling van het sprookje over Koning Blauwbaard, spannend en raadselachtig. Op heel knappe wijze weet Angela Carter in dit spannende sprookje bovendien de coming of age van een vijftienjarig meisje te verwerken.’
Het nichtje van de poppenspeler in vijf woorden? ‘Raadselachtig, ontroerend, zintuiglijk, sprookjesachtig, beeldend.’
Elisabeth Harrower, De wachttoren (1966)
Vertaald door Nicolette Hoekmeijer
Ambassadeur Ellen Deckwitz: ‘Ga dit boek zo snel mogelijk lezen. In een weergaloze stijl schetst Harrower de koude oorlog tussen de seksen, middels personages die zo levensecht zijn dat je ze een klap zou willen verkopen. Een roman die de mens tegelijkertijd bewondert en belachelijk maakt, vol poëtische zinnen en messcherpe observaties. Dit is een van de boeken die je na de laatste pagina meteen wilt herlezen. Om het vervolgens tot vervelens toe aan je hele omgeving, ook de dyslectici, aan te bevelen.’
De wachttoren in vijf woorden? ‘Grappig, tragisch, raak, man vs vrouw, magnum opus.’
De leesclubs over De brug van San Luis Rey van Thornton Wilder (vertaald door Peter Bergsma) en Gezichten van Mohamed Choukri (vertaald door Djûke Poppinga) worden geleid door respectievelijk Willem Jan Otten en Abdelkader Benali.