Leesclubboek: Zolang er sterren aan de hemel staan

Over het boek:
Een liefde zo onvergankelijk als de sterren aan de hemel...
Hope is de eigenaresse van een bakkerij op Cape Cod. Haar in Frankrijk geboren grootmoeder Rose lijdt aan Alzheimer en vraagt haar in een zeldzaam moment van helderheid naar Parijs te gaan en om uit te zoeken wat er in de Tweede Wereldoorlog met haar familie is gebeurd.
Hope vertrekt naar Frankrijk, en haar zoektocht leidt haar naar zowel een kerk, een synagoge als een moskee; naar een geschiedenis verborgen in de verschrikkingen van de Holocaust, en naar een lang-verloren liefde die zijn eigen geheimen met zich meedraagt.

Over de auteur:
Kristin Harmel (1979) is een Amerikaans schrijfster van zes romans, waaronder Zolang er sterren aan de hemel staan. Tevens is zij verslaggeefster voor o.a. Men’s Health, Glamour en People.

Leesclubvragen

1. De lezer maakt kennis met Mamie op het moment dat ze, zoals elke avond op het l’heure bleue, voor haar raam zit te wachten tot de sterren aan de hemel verschijnen. Waarom is het zo belangrijk voor Mamie om elke avond naar de sterren te kijken, en waar staan die sterren voor? Waarom heeft ze haar bakkerij North Star (Poolster) genoemd?

2. Beschrijf de relatie die Hope aan het begin van het boek met haar dochter Annie heeft. In welk opzicht lijken ze op elkaar? En in welk opzicht verschillen ze? Hoe verloopt hun relatie? Wat voor invloed heeft hun zoektocht naar Mamies verleden op hun relatie?

3. In tegenstelling tot Mamie en Jacob, die in liefde op het eerste gezicht geloven, heeft Hope het idee ooit de ware liefde te vinden opgegeven. Hoe en waardoor verandert Hopes houding tegenover de liefde tijdens het verhaal? In hoeverre hebben de interacties en gesprekken met de mannen in het boek – Gavin, Alain en Jacob – invloed op haar ideeën over de liefde? Geloof je zelf in liefde op het eerste gezicht?

4. Waaraan kun je in het hele boek zien dat voedsel een brug slaat tussen culturen en personages? Welke herinneringen en tradities worden in Hopes producten meegebakken, en hoe kan het verleden voor haar daardoor blijven bestaan? Wat levert het Hope op wanneer ze hoort waar haar bakproducten, met name de Star Pie, oorspronkelijk vandaan komen?

5. Beschrijf Mamies geloof in God, gebed en religie. Hoe moeilijk denk je dat het voor haar was haar ware geloof door de jaren heen verborgen te houden, en in welk opzicht verandert dat haar? Hoe is ze erin geslaagd zo veel jaar haar joodse geloof te behouden terwijl ze praktiserend rooms-katholiek was? Wat denk je dat Mamie, als het over verschillen tussen godsdiensten gaat, bedoelt als ze zegt: ‘Het is de mens die de verschillen maakt. Dat betekent niet dat ze niet allemaal dezelfde God hebben.’?

6. Terwijl Mamie worstelt met haar geheugen, ontmoet Hope mensen als Olivier Berr die de steeds grotere gaten in haar grootmoeders geheugen opvullen. Hoe kan Hopes inzicht in Mamies verleden haar helpen meer te begrijpen van haar eigen opvoeding en de problemen van haar familie? Waarom voelen de mensen die Hope ontmoet zich genoodzaakt zo’n pijnlijk verleden in stand te houden? Wat zou er volgens jou verloren gaan als Hope niet in staat was de mensen te vinden die een rol hebben gespeeld in Mamies leven?

7. Vind je dat Mamie Josephine over haar verleden had moeten vertellen, of Hope er eerder over had moeten vertellen? Waarom wel of waarom niet? Wat zou jij in Mamies plaats hebben gedaan? Welke impact heeft het verzwijgen van zo’n groot geheim voor Mamie en voor haar toekomstige generaties?

8. Elida White introduceert bij Hope en Annie het Albanese woord besa, het zorgen voor mensen die in nood zijn. Hoe brengen de personages besa, behalve tegenover de moslims die Mamie tijdens de Tweede Wereldoorlog lieten onderduiken, onderling in de praktijk? Waarom is het voor Hope zo moeilijk te accepteren dat anderen, met name Gavin, voor haar willen zorgen?

9. In welk opzicht beïnvloedt Hopes relatie met haar moeder de manier waarop ze Annie opvoedt? Wat betekent het voor Annie en Hope om op te groeien met zulke sterke, onafhankelijke vrouwen als moeder, en met een vader die voor een groot deel in hun leven ontbreekt?

10. Waarom is het zo belangrijk voor Hope om de bakkerij te houden? Wat zou er verloren gaan als ze die moest sluiten?

11. Hope heeft tijdens haar jeugd naar Mamies verhalen geluisterd, maar ze heeft altijd gedacht dat het verzonnen verhalen waren. Wat voor doel en betekenis hebben die verhalen voor de verteller – Mamie – en voor de luisteraar – Hope, en later Annie? In welk opzicht verandert Hopes mening over die verhalen? Welke invloed hebben de verhalen op Hopes idee over de liefde en het lot?

12. Bespreek het einde van het boek. Waren de offers die Mamie en Jacob voor elkaar hebben gebracht, het leed dat ze hebben geleden uiteindelijk waard? Wat voor invloed heeft hun hereniging op de personages? Wat leert Hope van Mamies laatste brief, en op welke manier maakt die het haar mogelijk om met haar leven verder te gaan?

Bron: Orlando