Lezen met muziek op
Lezen voor de lijst, literatuur, mondeling… De gezichten van mijn leerlingen vertrekken als ik die woorden durf te gebruiken. Een boek dikker dan 200 pagina’s? Geen denken aan! Het is een worsteling, maar ook een uitdaging om als jonge docente je liefde voor lezen over te brengen op de klassen vol leeshaters.
Natuurlijk haten niet alle pubers lezen, maar elk jaar lijken meer leerlingen hun liefde voor lezen te verliezen. Op de basisschool luisteren leerlingen nog graag naar hun juffen en meesters, die toch zeker één keer in de week voorlezen uit een spannend boek. Ook in de onderbouw vinden leerlingen lezen nog geen straf, maar langzaam verdwijnen de boeken van de nachtkastjes en in de bovenbouw wordt er door driekwart van de leerlingen enkel gezucht als je het woord ‘leeslijst’ laat vallen. Gelukkig heeft ‘mijn’ school geen lijst met verplichte klassiekers op de havo en is er op het vwo veel inspraak van leerlingen bij het kiezen van de klassiekers.
Toen ik begon aan mijn eerste stage, dacht ik dat keuze altijd motiverend werkt. Al snel merkte ik dat leerlingen zoveel te kiezen hebben dat ze door de bomen het bos niet meer zien. Daarom kies ik voor elke klas minimaal één boek uit om samen te lezen. Leerlingen zeggen vaak dat ze boeken niet snappen en dat ze daarom niet graag lezen. Ze kennen de mythes en Bijbelverhalen niet waarnaar verwezen wordt en ook algemene kennis van de wereldgeschiedenis mist. Als elke leerling een ander boek leest, kan ik ze niet zo goed helpen als ik zou willen. Als we allemaal hetzelfde lezen, kan dat wel. Ik lees voor, we praten erover, lezen in de les (natuurlijk met muziek op) en kijken uiteindelijk samen de film. Ik vertel ze wat ze moeten weten om het boek te begrijpen, geef antwoord op alle vragen en blijf vooral zelf enthousiast. Dat helpt.
Wat ook altijd helpt, is veel boeken zelf meenemen. Hoe meer je aanbiedt, ook wanneer ze even geen boek hoeven te lezen voor de lijst, hoe groter de kans dat ze er zelf eens eentje openslaan. Ik keur zelf ook af en toe boeken goed die officieel tot de Young Adult romans worden gerekend. Ik zie geen reden waarom Te waar om mooi te zijn van Roxanne Wellens niet op de leeslijst kan staan. En als één van de boeken een literaire thriller of feelgoodroman is, dan moet dat ook oké zijn. Dan kletsen we tijdens het mondeling over wat dit boek zo anders maakt dan de bekende klassiekers. Veel interessanter dan alleen maar boeken lezen die al op de lijst stonden toen de ouders van mijn leerlingen zich door de honderden pagina’s heen ploeterden.
Laat je horen
Ben jij docent Nederlands en wil je ook jouw mening met betrekking tot Lezen voor de Lijst laten horen? Schrijf een blogpost op Hebban onder de titel 'Lezen voor de Lijst' en wie weet lichten wij deze binnenkort uit op dit kanaal!