Mijke Pelgrim: 'Geen mooier geluid dan de stilte in een klas die zit te lezen'

Mijke Pelgrim (1978) studeerde Engelse Taal- en Letterkunde in Amsterdam en Edinburgh. Ze werkt als docent Engels en creatief schrijven op een middelbare school. Met haar debuut Dex, over school en andere ellende haalde ze de finale van de Hotze de Roosprijs 2018. De grote klimaatprotesten door scholieren inspireerden haar tot het schrijven van haar eerste Young Adult-boek Dwarsloper.

Voor alle interviews met Literatour-auteurs kijk je hier.

1

Je werkt als docent Engels op een middelbare school. Hoe combineer je dat met jouw schrijfwerk én de schoolbezoeken die je regelmatig aflegt?

Dat is een behoorlijke puzzel. Het is al een tijdje geleden dat ik echt vakantie had. Maar ik ben heel blij met alles wat ik doe en daardoor is het goed vol te houden.

2

In hoeverre staan jouw leerlingen model voor jouw personages?

Mijn leerlingen zijn mijn belangrijkste inspiratiebron. Maar een personage is nooit een een-op-een kopie van een leerling. De kunst is om de juiste dingen bij elkaar te brengen zodat je een levensecht karakter krijgt. Het zit 'm vaak in tegenstellingen. Tessel uit Dwarsloper is een pain in the ass, maar als ze Lexie ontmoet blijkt ze toch ook zorgzaam. En de nieuwsgierigheid naar de mensen die ze onderweg naar Brussel tegenkomt, wint het van haar onverschilligheid.

3

Je nieuwste boek Dwarsloper gaat over klimaatprotest. Heeft het schrijven van dit boek jou anders tegen klimaatverandering aan doen kijken?

Ik ben Dwarsloper gaan schrijven omdat ik gefascineerd raakte door de totaal verschillende reacties die mijn leerlingen hadden op Greta Thunberg. Sommigen waren net zo bezorgd over het klimaat als zij, anderen ergerden zich rot aan haar en er waren ook leerlingen die het gewoon niet boeide wat ze zei. Vooral die laatste groep bleef in mijn hoofd hangen. Want hoe kan je onverschillig zijn over iets dat van levensbelang is? Vanuit die vraag ben ik gaan schrijven. Ik heb veel geleerd over klimaatverandering, bijvoorbeeld door Palmen op de Noordpool van Marc ter Horst te lezen. Maar ik heb er geen andere mening door gekregen. Ik vond het altijd al een heel belangrijk onderwerp.

4

In de Hebban-recensie van Dwarsloper is te lezen: '[Pelgrim] schrijft duidelijk met een jonge lezer in gedachten, zonder te vervallen in "hip taalgebruik".' Laat jij je werk proeflezen door jonge lezers om deze valkuil te vermijden?

Dat niet. Ik werk drie dagen per week met jongeren dus die taal zit gewoon in mijn hoofd. Aan het einde van het redactieproces van Dwarsloper heb ik wel een lijst van zo’n twintig woorden voorgelegd aan mijn 6 VWO'ers. De helft van de lijst was oké, de andere woorden gebruikten ze niet en die heb ik dus aangepast.

5

Werk je al aan een volgend verhaal, en zo ja, is het thema daarvan net zo actueel?

Ja, ik werk aan een deel van de 'Best of YA|XS'-serie waar bijvoorbeeld ook Mijn nacht met Vedder van Buddy Tegenbosch bij hoort. In mijn verhaal komt iemand voor die al jong in de criminaliteit belandt en daarna zijn leven weer moet opbouwen.

6

Wat vind jij het leukste aan een schoolbezoek en het ontmoeten van jonge lezers?

Dat het altijd weer anders is.

7

Welke vraag zou jij graag nog eens beantwoorden tijdens een schoolbezoek en waarom?

Ik vind het leuk om vragen te beantwoorden van leerlingen die schrijver willen worden. Toen ik zelf op de middelbare school zat, was ik al wel met schrijven bezig maar de stap naar fictie heb ik pas veel later gemaakt. Ik ben altijd een beetje jaloers op jongeren die hun schrijftalent al vroeg beginnen te onderzoeken.

8

Wat heeft bij jou goed geholpen als tiener om de liefde voor lezen aan te wakkeren?

Vrijheid en aanbod. Thuis waren er kasten vol boeken en ik was lid van de bibliotheek. Ik las van alles door elkaar: alle boeken van Thea Beckman, de Kuifjes van mijn jongere broers, Anna Karenina waar ik geen bal van snapte en heel veel biografieën (bijvoorbeeld over Andy Warhol, Pablo Picasso en Marilyn Monroe) omdat daar allemaal juicy dingen instonden over relaties, seks en drugs. Voor school las ik ook met plezier, maar na mijn eindexamen heb ik wel een leespauze van ongeveer een jaar gehad. En daarna begon ik aan mijn studie Engels.

9

Hoe zie jij de toekomst van het boek voor jongeren?

Verhalen zullen altijd belangrijk blijven, ook voor jongeren. We hebben ze net zo hard nodig als eten, drinken en zuurstof. Geen mooier geluid dan de stilte in een klas die geconcentreerd zit te lezen.

10

Welke toekomstdromen heb je nog?

Gelukkig en gezond blijven. En iets bijleren met elk nieuw boek dat ik schrijf.