Maand van het Spannende Boek: 'Twee weken is lang genoeg'

De afgelopen week werd de Hebban-bezoeker gevraagd zijn of haar mening te geven over de zojuist afgelopen Maand van het Spannende Boek. Bij de redactie was het gevoel hardnekkig dat deze dertig dagen waarin de schijnwerpers nog meer dan anders waren gericht op thrillers en andere spannende fictie minder leefden bij lezers dan voorheen. Maar was dat ook wel zo?

Vooral lezers

Een enquête op de Hebban-site werd door een kleine 180 personen ingevuld. Een ruime meerderheid (77%) bestond uit lezers. De resterende 23% werd gelijkelijk verdeeld onder boekverkopers, uitgevers en schrijvers. Twee op de drie ondervraagden zijn vrouw. De grootste groep (33%) bestaat uit mensen in de leeftijdscategorie 45-60 jaar. Daarna volgen zestigplussers (30%) en de groep 30-45 jaar (26%). Een op de drie leest twee thrillers per maand, één op de zes meer dan vier spannende boeken in dezelfde periode. 'Ik ben een lettervreter,' bekent een ondervraagde.

Doordat de boekhandel fysiek (meer thrillers in de etalage, signeersessies), maar ook online (via nieuwsbrieven) de trom erover roerde, werd een grote groep erop attent gemaakt dat de Maand van het Spannende Boek begonnen was. Wat ook meespeelde waren berichten in de sociale media en meer aandacht voor thrillers in krant en tijdschrift. Maar het kon ook wel eens tegenvallen. Zo meldde een bezoeker: 'Er was nauwelijks iets te zien in de twee winkels waar ik boeken heb gekocht. In beide gevallen heb ik zelf om het geschenkboekje van Marion Pauw moeten vragen.'

Een kwart van de ondervraagden heeft gemiddeld méér thrillers gekocht in de Maand van het Spannende Boek dan in de rest van het jaar. Zes op de tien voelden zich echter niet geroepen om éxtra aankopen te doen, een op de tien kocht zelfs minder.

Geschenkboekje

De afgelopen maand kreeg de klant het geschenkboekje Grijs gebied van Marion Pauw cadeau bij een aankoop in de boekhandel. Voor 38% was dit vooruitzicht op het geschenk een belangrijke reden om een boek te kopen. 'Ik wil graag mijn verzameling CPNB-geschenkboekjes up to date houden,' lichtte een ondervraagde toe. Van deze groep hadden twee op de drie personen het boekje echter nog niet gelezen. Voor 53% ging van Grijs gebied echter geen extra impuls uit om een boek te kopen. Tien procent was overigens helemaal niet op de hoogte van het bestaan van het geschenkboekje.

Onder de noemer Plaats delict werden de afgelopen weken door het hele land talrijke evenementen met thrillerauteurs georganiseerd. Maar 94% is naar geen enkele boekpresentatie, lezing of interview geweest. 2,5 Procent heeft één ‘event’ bezocht, ruim 3% ging naar meerdere.

Ruim de helft van de ondervraagden weet niet dat Jo Claes met De mythe van Methusalem dit jaar de  Gouden Strop gewonnen heeft. Het spannende boek dat velen de vorige maand niet is ontgaan, in de boekhandel of in de media, is Het meisje in de trein van Paula Hawkins. 'Zo onterecht en zwaar overschat,' gaf een lezer overigens aan.

In totaal geeft 68% van de respondenten aan dat er volgend jaar opnieuw iemand uit het Nederlandse taalgebied het geschenkboekje moet schrijven, 47% kiest voor een Nederlander, 21% voor een Vlaming. Er worden ook flink wat suggesties gegeven: Pieter Aspe, Corine Hartman, Jo Claes, Marelle Boersma, Olga Hoekstra, Simon de Waal, Jacob Vis, Bavo Dhooge, Bram Dehouck, Peter de Zwaan, Linda Jansma, Hilde Vandermeeren. Maar ook niet-Nederlandstalige auteurs worden geopperd, zoals Arne Dahl, Scott Turow, Stephen King, Jo Nesb¢, Lars Kepler, Deon Meyer, Håkan Nesser, Jussi Adler-Olsen, Jeffery Deaver en Sebastian Fitzek. René Appel hoopt dat Aspe eens gevraagd wordt. En Loes den Hollander gunt Linda Jansma de eer.

Toch een dikke voldoende

De geënquêteerde lezers gaven de Maand van het Spannende Boek gemiddeld een 7+. Velen menen dat de ‘maand’ korter mag duren. Ook de schrijvers en boekverkopers onderschrijven die stelling. 'Maak er een spannendeboekenweek van,' suggereerde een lezer. 'Halverwege de maand lijkt het of alles in elkaar zakt wat betreft promotie en acties. Twee weken zijn ruim voldoende.' Boekverkoper Wim Krings is het daar roerend mee eens. 'Mensen weten vaak niet eens dat het De Maand van het Spannende Boek is.' In zijn boekhandel in Sittard liepen met name drie thrillers heel goed: Mooie meisjes van Karin Slaughter, Lieve Mama van Esther Verhoef en Ik ben Pelgrim van Terry Hayes.

Veel meer reclame maken voor de Maand van het Spannende Boek, gaf een lezer als advies mee. 'De uitreiking van de Gouden Strop moet weer toegankelijk zijn voor het publiek. Thrillers meer bespreekbaar maken in programma’s als De Wereld Draait Door en RTL Late Night. Stel de lezer in ieder geval niet teleur. Schreeuw het van de daken als er een bekende auteur als Karin Slaughter in ons land is. Mensen zijn lui geworden en je moet veel doen om ze in actie te krijgen. Als je niks of weinig doet, gebeurt er ook niets, volgens mij is dat dit jaar wel gebleken. Probeer de hele maand in teken van het spannende boek te laten staan en niet één of twee dagen.' Plaats Delict-achtige activiteiten zouden nog meer verspreid over het land moeten zijn.

'Een week is voldoende'

Ook van de meeste schrijvers mag de ‘actiemaand’ ingekort worden. 'Een week is voldoende,' schrijft Heleen van der Kemp. 'Doe dan een paar stevige pr-stunts om nationale media te bereiken. Doe bijvoorbeeld een groot onderzoek onder lezend Nederland en publiceer de resultaten in een persbericht.’’ René Appel voegt daaraan toe: 'Het is moeilijk om een maand lang de aandacht gevangen te houden. Lezers denken over het algemeen ook trouwens dat het "De week van het spannende boek" is. Ik antwoord dan altijd dat we het niet voor minder dan een jaar doen.'

Corine Hartman vindt een actieweek (met eventueel een tweede week in november) toereikend. Loes den Hollander en Marelle Boersma vinden dat een Avond van het Spannende Boek zonder lezers niet veel voorstelt. De eerste beoordeelde de maand overigens met een stevige onvoldoende: een 3. Boersma kwam uit op een 7.

It's all about the money... 

De lezers, auteurs en boekverkopers hebben gesproken (uitgeverijen blonken uit in afwezigheid), maar uiteindelijk valt of staat Juni - Maand van het Spannende Boek met de verkoopcijfers. Er waren jaren dat de Bestseller 60 in de weken van de Maand van het Spannende Boek duidelijk werd gedomineerd door het zwart en rood van thrillers. De grote invloed van de spannende maand op de verkooplijst van CPNB lijkt de laatste jaren af te nemen. Het aantal spannende titels stijgt nog wel licht (tot 23 thrillers in de tweede week), maar een enorme toename is ook dit jaar tot dusver uitgebleven. We kunnen er ook voorzichtig van uitgaan dat de enige #1 positie (Mooie meisjes van Karin Slaughter in week 27) óók buiten de Maand van het Spannende Boek zou zijn gebeurd.

We moeten hierbij vermelden dat de onderlinge verschillen in verkoopaantallen in (met name de onderste helft van) de Bestseller 60 dusdanig marginaal zijn, dat een verkoop top 100 zo maar een compleet ander beeld geeft. Wij houden ons echter vast aan de zestig titels die de CPNB ons wekelijks presenteert. 

Reageer!
Wat vind jij van de afgelopen Maand van het Spannende Boek? Ben jij er tevreden over? Of kan deze actieperiode wel wat 'verbeterpuntjes' (weer een vrij toegankelijke Avond van het Spannende Boek, een kortere 'maand', meer aandacht, ook op radio en tv, etc.) gebruiken. Om in thrillertermen te blijven: maak van je hart geen moordkuil en deel met ons hieronder jouw reacties, ideeën, suggesties, klachten. Complimenten mogen natuurlijk ook.