Michael Berg: 'Het materiaal ligt op straat'

Veel thrillercollega’s worden lyrisch zodra het woord ‘research’ valt.
Lekker researchen.
De spannendste fase van het schrijven.
Geweldig om diep in een onderwerp te kunnen duiken.
Ik zie research vooral als een hinderlijke fase van het creatieve proces. Ik doe het, als het noodzakelijk is, maar ook niet meer dan dat. Als ik een researchfreak was, had ik mijn oude baan nooit opgegeven. Als documentairemaker heb ik me suf geresearcht. Met plezier overigens. Een journalist moet de werkelijkheid proberen te doorgronden dus doet hij onderzoek. Toch kan een te grondige voorbereiding een valkuil zijn. Ik was ooit ziek en lag een paar weken in bed. Om de tijd nuttig te besteden las ik alles over het onderwerp van mijn volgende documentaire. Zelden zo goed voorbereid aan de interviews begonnen en zelden zo’n saai en drammerig programma gemaakt. Ik bedoel maar.
Tijdens het maken van al die documentaires ontstond steeds meer de behoefte aan drama, aan een tweede laag. Ergens toen moet ik hebben besloten de journalistiek vaarwel te zeggen en fictie te gaan schrijven. Dingen verzinnen. Beginnen met een beeld, een gegeven, een hypothese, om van daaruit de rest bij elkaar te fantaseren. Natuurlijk, alles wat je verzint heeft een relatie met de werkelijkheid. Niets komt zomaar uit de lucht vallen. Wat dat betreft blijf ik toch journalist. De voelsprieten staan altijd uit. Goed om je heen kijken, het nieuws volgen, een luisterend oor hebben voor goede verhalen. Het materiaal ligt op straat. En dan gaan schrijven. Maar moet alles tot in het kleinste detail kloppen? Dit is een roman, zet ik sinds een aantal jaren steeds als disclaimer aan het begin van het boek. Dit is fictie. Wat niet wil zeggen dat je je als thrillerauteur alles kunt veroorloven. Het verhaal moet geloofwaardig zijn. Anders haken de lezers af. Als een personage wordt vergiftigd, kan dat niet met een paracetamolletje. Dus ga ik wel degelijk op zoek naar het juiste en dodelijke geneesmiddel. Van mijn tijd bij de omroep heb ik een waslijst van telefoonnummers van experts op allerlei gebied. Bij ieder boek bel ik met mensen om dingen te checken. Of ik gooi de vraag of Facebook. Werkt uitstekend! Ook breng ik best veel tijd op internet door. Vaak achteraf, geef ik toe. Om te checken of wat ik heb geschreven klopt.
Soms brengt die research me op nieuwe ideeën, maar net zo vaak is het een afknapper. Neem nou locaties. Ik stel me het huis van de hoofdpersoon voor. Een vrijstaand huis met een schuur en daaronder een kelder. Ergens in de bossen. In de verste omtrek geen buren. Een krakkemikkige telefoonverbinding die het op het moment suprême kan begeven. Internet via een kastje dat ook niet altijd functioneert. Een steile toegangsweg waar met sneeuw geen auto meer omhoog komt. Kortom: een fijne thrillerlocatie. Natuurlijk weet ik in welk land en in welk gebied ik dat huis moet situeren, maar als je dan naar zo’n locatie op zoek gaat, vind je die natuurlijk niet. Dus gebruik ik liever mijn fantasie-locatie. Er bestaan lezers die met mijn boeken door de Limousin hebben gereden om de locaties te zien. Tijdens mijn zomerlezingen heb ik er een paar mogen ontmoeten. Ze waren een beetje teleurgesteld omdat ze het huis van de hoofdpersoon niet hadden kunnen vinden. Tot zo’n twee kilometer konden ze met behulp van Google Maps de route na rijden, maar toen hield het opeens op. Niemandsland. Een witte vlek.
Tja. Het is een roman.