Interview /
Nele Neuhaus brengt misdaad naar de Taunus
In haar debuutthriller schetst Neuhaus een wereld waarin ze zelf ook haar draai wist te vinden: de hippische wereld waarin raspaarden worden getraind om op topniveau mee te draaien in spring- en dressuurwedstrijden. Een Frankfurtse hoofdofficier van justitie komt door een schot hagel om het leven en er wordt een mooie jonge vrouw levenloos onderaan een uitkijktoren in de Taunus gevonden. Hoofdinspecteur Oliver von Bodenstein en zijn nieuwe collega Pia Kirchhoff zijn het snel met elkaar eens: het eerste slachtoffer heeft zelfmoord gepleegd, het tweede slachtoffer is vermoord. Bodenstein en Kirchhoff komen echter in een web van intrige en bedrog uit, waarin mensen elkaar om het minste of geringste zwart proberen te maken.
Een onbeminde vrouw is tegelijkertijd de introductie van haar recherche-duo Oliver von Bodenstein en Pia Kirchhoff, dat inmiddels door lezers wereldwijd wordt gevolgd. ‘Ik ben zo blij dat de Nederlandse lezers eindelijk kunnen lezen hoe het allemaal ooit is begonnen met Oliver en Pia. Als je een serielezer bent, wil je graag de ontwikkeling van de personages meemaken. Nu is dat eindelijk mogelijk, eigenlijk is het een soort flashback voor jullie,’ begint Nele Neuhaus haar gesprek.
Een schrijversdroom
Haar auteursbezoek aan Nederland zorgt ook voor een flashback. Dit jaar is het tien jaar geleden dat Neuhaus haar debuutthriller in haar thuisland uitbracht. Niet via een reguliere uitgever, maar via een ‘publishing on demand’ service, destijds een nieuw fenomeen in de boekenwereld.
‘Schrijven is een hobby die ik nooit heb willen opgeven. Al bij mijn eerste boek was ik ervan overtuigd dat er een uitgever zou zijn die mijn werk zou willen uitgeven. Ik ging de grote Duitse uitgevers af, maar werd keer op keer afgewezen. Ik liet 500 exemplaren drukken en verkocht het aan vrienden en bekenden. De lokale boekwinkels wilden mijn eerste boek niet verkopen, omdat ze al genoeg boeken van ‘echte’ uitgeverijen hadden. Toen het verkoopproces redelijk liep, besloot ik een thriller te gaan schrijven. En dat werd het allereerste deel van mijn serie, hoewel ik dit van te voren niet heb uitgestippeld. Van Een onbeminde vrouw liet ik 1000 exemplaren drukken en toen kwam het moment waarop de boekwinkels mij gingen bellen. Ze wilden graag exemplaren van mijn thriller bestellen, maar dit lukte ze niet. Niet gek als je bedenkt dat ze lagen opgeslagen in mijn garage. Dus begon ik mijn boeken zelf te leveren aan de verschillende boekwinkels, de eerste stap om een ‘echte’ schrijver te worden.’
Schrijven is een hobby die ik nooit heb willen opgeven.
Haar eerste thriller werd een bescheiden succes en kreeg zelfs een tweede druk. Toen zij begon met het schrijven van haar derde manuscript was Neuhaus de instantie ‘uitgever’ eigenlijk vergeten. ‘Het werkte gewoon. Het geld dat ik verdiende met mijn eerste thriller, had ik opzij gezet om opnieuw te investeren bij de publicatie van mijn tweede thriller.’ Bij de opmerking dat Neuhaus dus eigenlijk zelf voor uitgever speelde, begint ze hartelijk te lachen: ‘Inderdaad, ik verzon de titel, koos een afbeelding voor de cover en deed mijn eigen marketing. Al deze ervaringen hebben mij wel gesterkt in mijn rol als schrijfster.’
Met de raadselachtige titel Sneeuwwitje moet sterven maakte ze haar entree bij de gerenomeerde uitgeverij Ullstein en groeide ze uit tot een bestsellerauteur met publicaties in 31 verschillende landen. Toch ervaart Neuhaus nog steeds stress wanneer er een nieuw boek verschijnt en is ze bescheiden over haar status: ‘Uiteindelijk ben ik het zelf die me deze druk oplegt, maar de dag van publicatie blijft spannend. Met of zonder bestsellerstatus, er zijn simpelweg te veel lezers die dolgraag een nieuw boek willen lezen.’
Twist
De basis voor haar carrière als thrillerschrijfster ontstond al vroeg. Als vijfjarige typte Neuhaus al korte verhalen op haar gele typemachine. Spanning was een factor die altijd aanwezig was. ‘Ik schreef tientallen verhalen over paarden, maar ik bracht wel altijd een twist aan: het paard werd bijvoorbeeld ontvoerd. Die spanning had ik nodig in al mijn verhalen en heeft me eigenlijk nooit meer losgelaten.’
Neuhaus maakt gedurende een jaar wel meerdere uitstapjes in haar bestaan als schrijfster. Zo bracht ze in 2015 onder haar meisjenaam Löwenberg de roman Zomer van de waarheid uit en schrijft ze ook regelmatig kinderboeken voor jonge meiden waarin paarden een belangrijke rol spelen. ‘Elk genre dat ik zelf graag lees, schrijf ik ook graag,’ aldus de Duitse schrijfster. De afwisseling helpt haar om soms even te ontsnappen aan de gruwelijkheden die te dichtbij komen tijdens het schrijven van een thriller. ‘Het thema van mijn zesde thriller Boze wolf was kindermisbruik. Ik had een ontsnapping uit die wereld echt nodig om vervolgens weer over vrolijke kinderen en paarden te kunnen schrijven.’
Soms denk ik: wat zal mijn moeder denken als ze dit leest.
De Duitse bestellerauteur vermijdt het niet om gevoelige thema’s ter sprake te brengen in haar thrillers, waardoor de grenzen tussen feiten en fictie langzaam vervagen. Zo schreef ze in haar derde thriller Diepe wonden over de gevolgen van de Holocaust en dook ze onder in de wereld van orgaantransplantatie voor haar zevende thriller De levenden en de doden. Hoewel Neuhaus zich normaal zover mogelijk distantieert van de werkelijkheid, kan ze het niet laten om zichzelf angst aan te jagen terwijl ze schrijft: ‘Soms denk ik: wat zal mijn moeder denken als ze dit leest. In het begin zei ze ook expliciet tegen me dat ik echt niet over seks kon schrijven,’ zegt ze met een schaterlach.
Von Bodenstein & Kirchhoff
Het is bijna een voorgeschreven regel voor de introductie van een recherche-duo: de schrijvers kiest een mannelijke en vrouwelijke helft. Neuhaus vond haar inspiratie bij de succesvolle Amerikaanse schrijfster Elizabeth George, die met haar duo Thomas Linley en Barbara Havers een typisch schoolvoorbeeld van een uniek recherche-duo creëerde. ‘Toen ik bepaalde dat Oliver von Bodenstein een man van adel moest zijn, werd het duidelijk dat Pia Kirchhoff zijn tegenhanger moest worden. Ik deel veel eigenschappen met Pia: ze houdt van dieren, eet graag Nutella bij het ontbijt en is van mijn leeftijd. Het werd hierdoor makkelijker om haar te creëren omdat ze zo dichtbij kwam. Voor mijn allereerste manuscript was dit een goede start.’
Hoewel Neuhaus en haar personages niet uit elkaar zijn gegroeid, is ze door de jaren heen wel anders naar hen gaan kijken. ‘Nu lijk ik niet meer zo op Pia, zij heeft ook haar ontwikkeling doormaakt. Pia en Oliver zijn goede vrienden van me die ik elk jaar weer even in mijn armen kan sluiten.’
Een ander kenmerk van haar Taunus-serie is dat Neuhaus een behoorlijk aantal personages laat verschijnen in haar verhaal. Terwijl we over de totstandkoming van verschillende personages praten, neemt ze me mee terug naar één van de grootste blunders uit haar carrière. ‘Ik werd uitgenodigd in een Duits radioprogramma om te komen vertellen over mijn tweede thriller. Ik was in de overtuiging dat iedereen mijn boek inmiddels gelezen had en ik sprak over de personages door hun voornaam te gebruiken. Het gesprek liep lekker en toen verklapte ik per ongeluk wie de moordenaar was. Het hek was van de dam: het radiostation werd massaal gebeld en ik ontving tientallen mails en Facebookberichten met de boodschap hoe ik dit ooit had kunnen doen.’ Voor Neuhaus was het in het begin moeilijk om te beseffen hoe belangrijk de personages uit haar boeken voor mensen in het echte leven konden zijn.
Taunus als thuisbasis
Hoewel Neuhaus zich eerst voorhield dat ze een fictieve plek voor haar personages moest creëren om enige afstand te bewaren, besloot ze het toch letterlijk en figuurlijk dicht bij huis te zoeken. ‘Je hebt thrillers die zich afspelen in het gebied rond de Eifel of in onze metropool Berlijn, maar de Taunus-regio was nog niet eerder gebruikt. Iedereen denkt dat het een marketing truc is geweest, maar de reden lag eigenlijk veel meer de hand. Voordat ik fulltime bezig was met schrijven, kon ik maar een uurtje in de avond werken aan mijn manuscript. Als ik een week lang niet geschreven had, moest ik teruglezen om te zien naar welke fictieve plekken ik mijn personages had gestuurd. Ik was verdwaald in mijn eigen manuscript en besefte dat dit niet langer zo door kon gaan. Ik besloot een ‘zoek en vervang’ opdracht in mijn manuscript te doen en veranderde alle fictieve plekken in werkelijke bestaande straten en andere plekken. Voor mij is dit het moment waarop het succes van mijn Taunus-serie is ontstaan.’
Je hebt thrillers die zich afspelen in het gebied rond de Eifel of in onze metropool Berlijn, maar de Taunus-regio was nog niet eerder gebruikt. Iedereen denkt dat het een marketing truc is geweest...
Neuhaus ziet het schrijven over haar woongebied als een grote kans, maar tegelijkertijd als een grote uitdaging. ‘Er zijn altijd mensen die claimen een plek beter te kennen. Maar ik zorg ervoor dat ik de plekken uit mijn boeken ook zelf bezoek. Om zelf rond te kunnen lopen op een plek, zorgt voor betere inspiratie. Ik maak foto’s en zie mijn personages bij wijze van spreken daar al rondlopen.’
Personages die tot leven komen
Met de publicatie van een succesvolle thrillerreeks kon een verfilming niet uitblijven. Inmiddels zijn zes van haar thrillers verfilmd en ontving ze de ochtend van ons interview het nieuwe script voor de verfilming van De levenden en de doden. Neuhaus is meteen openhartig over de situatie waarin ze zich bevindt. ‘Het is moeilijk om te zeggen, maar ik ben niet echt blij met de verfilmingen. De scenarioschrijvers plaatsen zich boven mij als schrijver van het boek, en besluiten vervolgens om alles te veranderen. Ik moet opkomen voor mijn lezers, die perplex zijn na het bekijken van een verfilming omdat bijna niets hetzelfde is gebleven. Bodenstein en Kirchhoff zijn in de verfilming vele malen jonger zelfs. Natuurlijk is het onmogelijk om 500 pagina’s in 90 minuten te stoppen, maar als zelfs de moordenaar wordt veranderd in de verfilming, ben ik de draad volledig kwijt.’
Neuhaus vertelt over de eerste keer dat ze tijdens een lezing uit de school klapte en haar lezers vertelde wat ze werkelijk vond van haar boekverfilmingen. ‘Je legt uit dat het een eer is dat de ZDF jouw boeken naar het scherm brengt. Maar eerlijkheid duurt het langst en gelukkig staan mijn lezers regelrecht achter me.’
ZDF beseft dat Nele Neuhaus een waardevolle naam is in het Duitse thrillergenre, aangezien zij de reeks verfilmingen niet aankondigen als de Taunus-serie, maar als Nele Neuhaus-krimi’s. Een gewaagde maar uiteindelijk lucratieve zet van ZDF aangezien Neuhaus op geen enkele manier wordt betrokken bij de totstandkoming van de verfilmingen.
Heden en verleden
Neuhaus bevindt zich momenteel volop in het schrijfproces van haar achtste thriller. ‘Ik heb de moordenaar al moeten veranderen omdat ik dit personage te sympathiek vond en de moordmethode al een drietal keer. Als mijn man ’s avonds vraagt wat ik die dag heb geschreven, kan hij me soms alleen maar met grote ogen aankijken als ik ben uitgepraat. Ja, dan moet ik uitleggen dat ik het opnieuw veranderd heb.’
Eigenlijk schrijf ik twee boeken: ik duik in het verleden en verbind het met het heden.
Haar auteursbezoek ziet ze als een welkome afwisseling maar ook wel als een moeilijke onderbreking. ‘Ik heb mijn personages eindelijk te pakken en nu moest ik hen achterlaten ergens in die vijfhonderd pagina’s die nu staan. Het is een uitdaging om een boek te beginnen maar ook om te eindigen.’ Ze heeft voor een nieuwe en frisse benadering gekozen voor haar volgende thriller. ‘Dit verhaal wordt verteld vanuit twee perspectieven: dat van Pia en van Oliver. Het wordt hierdoor een persoonlijker verhaal, maar het is lastiger om spanning te creëren. In mijn nieuwe thriller raakt Oliver betrokken bij een vermissingszaak die hem persoonlijk raakt. Het is namelijk 42 jaar geleden dat zijn beste vriend verdween. Een oude vrouw wordt vermoord, maar voor haar dood sprak ze met een priester om haar grootste zonde op te biechten. Ze heeft iets slechts gedaan waarbij de verdwijning van een jongetje het gevolg was. Voordat de priester de politie in kan schakelen, wordt hij zelf vermoord. En daardoor komt Bodenstein in aanraking met mensen die veel voor hem hebben betekend in zijn jeugd.’
Als ik Neuhaus wijs op het feit hoe haar thrillers altijd een connectie hebben met een zaak uit het verleden, antwoordt ze resoluut: ‘Eigenlijk schrijf ik twee boeken: ik duik in het verleden en verbind het met het heden.’
Schrijf je in voor de leesclub!
Benieuwd geworden naar De onbeminde vrouw? We starten een Hebban Leesclub met de debuutthriller van Nele Neuhaus. Bekijk het kader rechts naast dit interview voor meer informatie en schrijf je in!