Boek&nieuws /
Nieuw sekseverschil in brein ontdekt
Naarmate de wetenschap vordert komen steeds meer verschillen tussen het mannen- en vrouwenbrein aan het licht. Zo heeft ook een onderzoek onder voormalig langdurige drugsverslaafden een opmerkelijk resultaat opgeleverd: het hersenvolume van vrouwen neemt af terwijl dat van mannen nauwelijks krimpt. Onderzoekers van de Universiteit van Colorado hebben ontdekt dat er bij ex-verslaafde vrouwen relatief weinig grijze stof is in de hersengebieden verantwoordelijk voor leertaken.
De groep die werd onderzocht bestond uit 127 mannen en vrouwen, bij wie hersenscans werden gemaakt. Ongeveer de helft van de deelnemers was langer dan 15 jaar verslaafd geweest aan cocaïne of amfetamine. Deze proefpersonen waren allemaal langer dan een jaar 'clean'. Uit de scans kwam naar voren dat vrouwen die veel drugs hadden gebruikt aanmerkelijk minder grijze stof in hun brein hadden dan vrouwen die nooit verslaafd waren geweest.
Vooral de hersenmassa in hun frontale, temporale hersenkwab en het limbisch systeem leek gekrompen. Deze hersengebieden zijn betrokken bij leertaken, maar ook bij het ervaren van genot en het ophalen van herinneringen.
Hoofdonderzoekster Jody Tanabe stelt dat hoewel de hersenen van deze vrouwen op veel plaatsen verschilden ten opzichte van de hersenen van gezonde controlepersonen, er bij de ex-verslaafde mannen geen grote veranderingen in het brein te zien waren. De uitkomst toont volgens haar aan dat een drugsverslaving het mannelijk en vrouwelijk brein op verschillende manieren beïnvloedt. Dat zou ook blijken uit het gedrag van de proefpersonen, die vragenlijsten moesten invullen. Minder grijze hersenstof bij ex-verslaafde vrouwen wordt geassocieerd met meer impulsiviteit en het zoeken naar beloningen. Bij de mannen was zo'n verband er niet.
Vrouwen lijken gemiddeld genomen ook op jongere leeftijd te beginnen met drugs als cocaïne en amfetamine. Ze gaan sneller meer drugs gebruiken en hebben meer moeite om te stoppen en om hulp te zoeken.
Er wordt gehoopt dat de bevindingen leiden tot meer onderzoek naar verschillen tussen het brein van mannelijke en vrouwelijke drugsverslaafden. Het zou tot effectievere behandelingen kunnen leiden.
Wij zijn ons brein - Dick Swaab
Wie meer wil weten op het gebied van sekseverschillen in de hersenen ontkomt niet aan het lezen van Wij zijn ons brein van arts en neurobioloog Dick Swaab. In dit boek, dat lange tijd hoog op de bestsellerlijst stond, doet Swaab een aantal van zijn ontdekkingen uit de doeken, bijvoorbeeld over de plaats in het brein waar homoseksualiteit kan worden getraceerd. Interessant is ook de onthulling dat al in de baarmoeder vrijwel alles vaststaat waarmee we – wat ons brein betreft – de rest van het leven mee te maken zullen krijgen. En hoe zit dat nou precies met de hersenen van pubers, wat gebeurt er als je verliefd bent, en valt homoseksualiteit te verklaren, en wat gebeurt er wanneer alzheimer toeslaat? De zin en onzin van therapie, antidepressiva en alternatieve geneeswijzen, agressie, moreel gedrag en geloof, meditatie: alles wordt beschreven in Wij zijn ons brein. Na lezing van dit boek zul je beter begrijpen waarom je bent wie je bent.
Memoires van een verslaafd brein - Marc Lewis
Er gaat niets boven een auteur die uit eigen ervaring spreekt. Marc Lewis is zo iemand. Hij was zelf tien jaar lang drugsverslaafd, gebruikte alle soorten drugs, van LSD tot heroïne. Niet alleen overwon hij zijn verslaving, hij werd ook nog eens een succesvol hersenwetenschapper gespecialiseerd in de neurowetenschappen van verlaving.
In Memoires van een verslaafd brein geeft Marc Lewis zich helemaal bloot door zijn strijd tegen drugs zo volledig mogelijk met de lezer te delen. Hij vertelt zijn persoonlijke verhaal als ervaringsdeskundige: over hoe zijn verslaving begon, over zijn jeugd, zijn carrière en zijn liefdesleven. Maar hij geeft ook als wetenschapper een onthullende analyse van het psychologische en neurologische verloop van zijn verslaving. Hij beschrijft helder en begrijpelijk de chemische effecten van verschillende drugs, van methamphetamine to heroin, van alcohol tot liefde.
