De 77 beste Nederlandstalige thrillers / 67. De honden van het verraad
‘Toen ik dat eerste boek schreef, over Molukkers, woonde ik nog in Haarlem. Mijn vrouw had nog gezegd: doe dat nou niet. En dan wordt er dus gebeld en staat er een groep Molukkers voor de deur. Dan word je toch een beetje bang. Gelukkig bleken het aardige jongens en meisjes, die alleen kwaad waren omdat zij met hun groep niet in het boek waren genoemd.’
Aldus Willem Hogendoorn, beter bekend als Tomas Ross, in het Leidsch Dagblad van 24 juli 1993. Waarmee hij wilde aangeven dat het beroep van thrillerschrijver niet altijd zonder risico’s is uit te oefenen. Zeker niet als je voor het eerst op papier hebt gekregen wat later je specialiteit zal worden: faction, feiten vermengd met fictie dan wel fictie opgeleukt met feiten.
Het boek in kwestie is het thrillerdebuut van veelschrijver Ross: De honden van het verraad uit 1980. Gepubliceerd drie jaar na de tweede treinkaping door Molukse jongeren, die bij het dorp De Punt in Drenthe. Op maandag 23 mei 1977 werd de intercity Assen-Groningen door negen gewapende Zuid-Molukkers tot stilstand gebracht. Na negentien dagen werd de kaping met geweld beëindigd door onder meer een bestorming van mariniers. De actie kostte twee gegijzelden en zes kapers het leven.
Bijna veertig jaar later komt die kaping en vooral het optreden van de commando’s nog steeds voor in de media. Nabestaanden van twee kapers hebben de Staat aangeklaagd. Zij en hun advocaat Liesbeth Zegveld menen dat er voldoende bewijs is dat de kapers van dichtbij zijn geëxecuteerd. Op 1 februari van dit jaar bepaalde de rechter dat de mariniers die bij de bestorming van het Hondekop-treinstel 747 waren betrokken, alsnog moeten worden gehoord als getuigen.
Pseudoniem
De honden van het verraad was niet alleen Ross’ eerste thriller, het was tevens het eerste boek waarop zijn schrijversnaam Tomas Ross werd afgedrukt. Dat pseudoniem is gekozen omdat hij ook andere boeken schreef – over Loch Ness, het bedrijfsleven en landschappen – en zijn uitgever het slimmer vond als zijn eerste thriller onder een andere naam uitkwam. Anders zou het in de biologiehoek van boekwinkels terechtkomen, bij zijn eerdere boeken. De schrijver leende zijn pseudoniem van zijn toenmalige Schotse echtgenote wier achternaam Ross was. Hij koos voor Thomas omdat hij altijd een zoontje met die naam had willen hebben. De h in Thomas ontbrak echter per ongeluk op de cover van De honden van het verraad. Ross heeft het bij Tomas gelaten. Had hij beter niet kunnen doen: anno 2017 duikt in interviews met de thrillerschrijver nog steeds hier en daar de ‘h’ in de voornaam op.
Ross heeft een voorliefde voor alles wat met zijn vroegere studieobject Nederlands-Indië te maken heeft. De Haagse auteur heeft er meerdere thrillers over geschreven. Begin dit jaar verscheen nog De onderkoning van Indië, het tweede deel van een drieluik over de Nederlandse kolonie in de jaren na de Tweede Wereldoorlog.
Ook De honden van het verraad speelt zich af in de archipel, de Gordel van Smaragd. Een groepje Zuid-Molukkers reist af naar Indonesië om mee te helpen aan het plegen van een staatsgreep tegen president Soeharto. De Binnenlandse Veiligheidsdienst is echter op de hoogte en stuurt een agent naar Djakarta om de zaak uit te zoeken. De dienstdoende spion heet Martin Finch. De held zou in latere thrillers van Ross opnieuw zijn opwachting maken, onder andere in Het Poesjkin plan, Schaduwen uit Gethsemane en De man van Sint Maarten.
De honden van het verraad kwam tot stand zonder dat de schrijver ook maar in de buurt van de Molukken verkeerde. De schrijver had destijds namelijk ontzettende vliegangst. Ross zat er vreselijk mee, zei hij destijds in een interview met het Noordhollands Dagblad. Hoeveel research je ook pleegt, boeken en archieven zijn doods materiaal.
Bekijk hier de canon tot nu toe
