Onontkoombaar mens

En hij mag het zeggen, Juan. Hij smijt het bijna in je gezicht in het zojuist verschenen Cut the crap - levenslessen van een overlever. Schellen van de ogen, dát is wat hij wil bereiken...
Hij was een van de eerste Arabische modellen in de internationale modewereld, geboren in Marokko, getogen in Algerije, door een speling van het lot in Nederland terechtgekomen. Hij was bokser, sportman, personal trainer. Mooi, sterk, torso en six-pack. 'The Man', zo voelde hij zich.  Maar hij was ook jarenlang verslaafd aan drank, drugs en seks. Hij raakte verzeild in de criminaliteit, zat twee jaar in de cel in Spanje. Was op de vlucht voor demonen uit zijn verleden die hij pas kon benoemen nadat hij, nu vijftien jaar geleden, het gevecht tegen zijn verslavingen besloot aan te gaan.

Cut the crap is zijn levensverhaal, een verhaal als een rollercoaster over een gewelddadige jeugd, de mysterieuze dood van zijn vader, over een zigeunerbestaan in Spanje en een carrière op de internationale catwalks. Maar het is ook een verhaal over misbruik, onthechting en diepe eenzaamheid. Hij gaat met de billen bloot. Niet om zijn 'ego te strelen', zoals Juan dat zelf noemt in zijn mengelmoes van talen. Maar om anderen te inspireren, te motiveren. Een boek als een handreiking: je kunt ook een andere weg kiezen, elke dag met een gezonde geest is een medaille waard. Het is zo'n drie jaar geleden, ik ken Juan van de bootcamps die hij vanuit mijn Amsterdamse sportschool geeft en gaandeweg kom ik meer over hem te weten, als we op het idee komen zijn leven te boek te stellen. Juan is een onontkoombare trainer, een beul met charisma, die mij geestelijk en lichamelijk op het goede spoor weet te houden in een moeilijke tijd. 

Het bedrijf waar ik al 22 jaar als journalist werk, een samenwerkingsverband voor regionale kranten, wordt opgedoekt. Alle werknemers komen op straat te staan. Ik word 45. Sollicitatiekansen: nihil. De enige vacature die het uwv me toespeelt is die van stagiaire voor een modeblog. Daar sta je dan met je al je ervaring en je hypotheek. Ik besluit als zelfstandige verder te gaan, god zegen de greep. En zolang ik om werk verlegen zit kan ik net zo goed 'dat boek' schrijven. We hebben al een paar interviewsessies achter de rug en ik voel de potentie. Maar dan neemt mijn eigen bedrijf een vlucht.
En dan krijgt Juan een terugval.
Oktober 2013. Hij gaat tien dagen het klooster in, vertelt Juan. Stilteretraite. Werken aan zijn emoties. Want nu ze loskomen zijn ze moeilijk te beheersen. 
Hij heeft me net het vuur aan de schenen gelegd om nog even, bovenop werk en leven, dat boek over hem te tikken. Dat boek, dat moet er komen. Het duurt hem veel te lang. Het moet nu nu nu! Kun je dan niet elke dag even een uurtje schrijven? 
Grrrrrrr Juan. Welk uurtje? Ik explodeer. 
Clash of the Titans. Juan die als trainer in mijn leven kwam en zich daar niet meer uit liet schoppen. Man, ga van mijn rug af met je boek en je missie. Ik heb ook mijn eigen leven, mijn kinderen willen ook hun moeder. En laat mij gewoon die fles wijn!
Oktober 2014. We zijn een jaar verder.
We hebben gevochten, we hebben gehuild, we hebben elkaar leren kennen, we hebben misverstanden uitgepraat. We hebben achter elkaars ogen gekeken en samen het boek geschreven. Zijn boek. Juan was, merkte ik, als een ui. Elke keer als je een laagje van een ui afpelt volgt een nieuw laagje, elke keer dat ik dacht hem te kennen kwam er een nieuwe wending, een nieuwe onthulling.
Nee, een goeroe is Juan niet, zoals iemand op internet hoonde. 'Weer zo'n nieuwe goeroe die van alles belooft'. Juan belooft niets, hij zit niet op Tell Sell om je iets aan te smeren. Als hij iets verkoopt, is dat de harde boodschap dat je het zelf moet doen en zelf moet volhouden.
Juan is wel een mens, een ontkoombaar Mens. Met al zijn nukkigheid, zijn woede, zijn pijn. Met al zijn charme en zijn grote hart. Hij geeft niemand de schuld, alles wat hij heeft gedaan in zijn leven is mea culpa. Maar hij heeft het nu in een vat gestopt met duigen eromheen. Met het verschijnen van Cut the crap gaat dat vat dicht. En Juan staat op en gaat verder. Want hij heeft een doel.

Hij heeft altijd gevoeld dat er iemand over hem waakte, 'zijn goden', noemt hij het. Hij had dood geweest kunnen zijn, jaren in de gevangenis hebben kunnen zitten. Maar iets heeft hem behoed.  En nu wil hij met zijn eerlijkheid, zijn visie op verslaving, zijn kennis en kunde anderen de ogen openen. Hij heeft zijn goden iets terug te betalen.  Cut the crap als boodschap dat je als mens altijd kunt veranderen. Ook al is het een lange weg en moet je er voor vechten. Zoals Juan het zegt: doe je het niet, dan ga je met de golven mee.