Op de televisie

Het goede nieuws voor wie buiten de grachtengordel woont, is dat met je kop op tv komen geen sterk stijgende verkoop van je boeken betekent. Dat wil zeggen: de verkoop stijgt wel, maar kort, een dag of twee. Dan is het effect ‘auteur op scherm, boek kopen’ uitgewerkt en onderscheid je je in niets van al de andere schrijvers die hopen op een wonder.

Ik hoorde het nieuws op een bijeenkomst van de Vereniging van Letterkundigen die als thema had: de auteur als uitgever.

Daar zijn er nogal wat van, auteurs die hun eigen werk uitgeven. Er zijn er honderden, misschien wel duizenden, want het is maar wat je telt. Uitgever is geen beschermd beroep en als je een boek hebt geschreven, daar dertig digitale exemplaren (pod) van laat maken, er twintig weggeeft aan vrienden en familie maar er tien verkoopt, dan ben je uitgever.

Niet iedereen zal in tien verkochte boeken aanleiding zien zich te melden als lid van de VvL, maar ik weet dat veel schrijvers met weinig tevreden zijn. Ook bij gevestigde uitgeverijen komen kleine verkopen voor. Ik heb verhalen gehoord over oplages waar ik bijna schaamrood van op de kaken kreeg: 200 tot 250. Daar schrijf je dan een boek voor dat door een bekende uitgever goed genoeg wordt bevonden, daar koop je dan een fles champagne voor die je leegdrinkt met je kinderen en opa en oma omdat je het hebt gemaakt. Een echt boek, in echte winkels ... die het met geen tang aan willen raken, op de beurs al niet, maar dat hoor je pas later.

Er waren drie sprekers op de bijeenkomst en ze verhaalden over wat ze hadden gedaan. Helaas iets te weinig over hóe ze het hadden gedaan, waardoor de hoeveelheid nuttige informatie gering was, maar dat van die heiligmakende tv-programma’s waar je nauwelijks mee opschoot, had iets weldadigs.

Wat ik wel vaker had gehoord, maar wat ik altijd had weggeschoven in het vakje ‘zo dom kunnen mensen niet zijn’, blijkt toch echt waar. Een schrijver had een boek gemaakt over het Fyra-schandaal. Op tv geweest, twee dagen goed verkocht, daarna weggezakt en maanden liggen sudderen. Toen kwam de parlementaire enquête. Ha, dacht de schrijver, nu gaan we cashen. Vergeet het maar. Het boek waarin het hele schandaal werd beschreven werd terzijde geschoven omdat, zei de boekhandel, het oude meuk was. ‘Een boek van een half jaar geleden, daar maken we echt geen plankruimte voor vrij.’

Je moet dus snel zijn, je moet heel vaak op tv of je moet ... ja, wat eigenlijk. Grote uitgeverijen kunnen meer dan kleintjes, maar ze hebben veel schrijvers en moeten hun krachten verdelen.

Mijn ervaring is dat je beter, veel en veel beter, af bent als je alles zelf doet. Maar dan moet je wel twee dingen zeker weten: 1. dat je een adressenbestand hebt waar je op kunt vertrouwen en 2. dat je een oplage aankunt boven de 1000. Boeken kosten niets als je er, pakweg, 1500 of meer van laat maken. Maar je houdt veel dozen over in de schuur als je adressenbestand beroerd is.

Een mooi alternatief voor wie geen schuur heeft, is altijd nog: een blokfluit kopen, les nemen en hopen op leuke muziekmiddagen met de kleintjes. Veel rustiger en ook best leuk als je er goed en lang over nadenkt.