Politieke thrillers

Teruggrijpen naar de realiteit

De basis van een ouderwetse politieke thriller draait met name om de strijd tegen politieke corruptie. Tegelijkertijd vormt het daarmee een indirecte aanklacht tegen de politieke ongelijkheid waar de gewone burger onder lijdt. Voor (thriller)schrijvers vormt het een dankbaar onderwerp om te bedenken hoe de (politieke) zaken anders geregeld zouden kunnen zijn of een ‘wat-als’ scenario in te zetten om hun plot een twist te geven. Veel van hen grijpen daarom terug op historische gebeurtenissen die een sterke politieke connectie hebben.

De Britse schrijver Robert Harris, die zelf een achtergrond heeft als politiek journalist, sloot vorig jaar zijn trilogie rondom de bekende redenaar-politicus Cicero af met de thriller Dictator. De Brit laat oude tijden herleven in zijn thrillers die zich afspelen rond het machtscentrum in de Romeinse tijd. In dit slotstuk leeft Cicero inmiddels in ballingschap ver van Rome. Doordat hij al zijn macht verloren heeft, is hij een gebroken man. Steun betonen aan zijn politieke rivaal Julius Caesar zorgt er voor dat hij Italië weer in mag. Voor Cicero begint hier zijn strijd om zijn macht te heroveren om nog eenmaal de meest dominante figuur in de Romeinse politiek te zijn.

Zo ook Stephen King die in zijn 880 pagina tellende thriller 22-11-1963 (2011) het scenario bekijkt als de moord op president John. F. Kennedy voorkomen had kunnen worden. Hoofdpersonage Jake Epping krijgt de kans om deze historische gebeurtenis terug te draaien. Er bevindt zich namelijk een doorgang naar 1958 in zijn favoriete hamburgertent. Jake aarzelt geen moment en gaat onder een nieuwe identiteit naar het verleden. Heeft het verleden een weerbarstig karakter of kan Jake de gebeurtenissen naar zijn hand zetten? Lukt het Jake om Kennedy’s leven toch te redden? En wat voor consequenties heeft zijn daad voor het heden?

Het verhaal is wereldwijd een succes en is verfilmd als achtdelige televisieserie. Hiervoor werkten Stephen King en scriptschrijver J.J. Abrams (onder andere de drijvende kracht achter de televisieserie Lost) nauw samen om het boek te bewerken tot een televisiescript. De Amerikaanse première is op 15 februari en de eerste beelden zijn veelbelovend.

Aanstekelijk succes

Na het overweldigende succes van verschillende televisie formats als het Amerikaanse House of Cards en het Deense Borgen is de politieke thriller niet meer weg te denken uit het thrillerlandschap.

Zo verscheen House of Cards in 1989 al in boekvorm en was het gesitueerd in Downing Street (Londen). Het boek verhaalt over intriges en gesjoemel in de Engelse Houses of Parliament. Francis Urquhart heeft maar één doel: Minister President worden in Downing Street 10. Met geheimen en schandalen lokt hij zijn tegenstanders één voor één in de val. Tot er nog maar één persoon zijn weg naar de top belemmert. Notabene een vrouw. Kijkcijferkanon Netflix pikte het verhaal van Michael Dobbs, die zelf jarenlang in de Britse politiek actief was en het schopte tot politiek adviseur van Margaret Thatcher, en bewerkte het tot een Amerikaanse versie. Hollywood acteur Kevin Spacey schittert in de rol van presidentskandidaat Francis ‘Frank’ Underwood. De hitserie start op 4 maart met het vierde seizoen.  

Het Deense Borgen (vrij vertaald: de Burcht) onderzoekt de mogelijkheid van een vrouwelijk premier, Brigitte Nyborg, aan het roer in het regeringscentrum Christianborg in Kopenhagen. Ondertussen is er sprake van een verstrengeling tussen politici, journalisten en spindoctors die ook gevolgen heeft in de persoonlijke kring van verschillende personen. Het prijswinnende televisiescript van Adam Price kreeg navolging van een gelijknamig boek uit de pen van Jesper Malmose. Het boek volgt de verhaallijnen uit het eerste seizoen van de televisieserie een belooft een verdieping van de perspectieven van de verschillende hoofdpersonages.

‘Sleaze and dirt’ in Den Haag

Onder het schrijverspseudoniem Anna Levander schreven Annet de Jong en Dominique van der Heyde een politiek georiënteerde trilogie over de politicus Morten Mathijsen. In 2014 debuteerden ze met Morten waarin de snelle ontwikkeling van Morten Mathijsen van partijlid tot lijsttrekker wordt gevolgd. In de daaropvolgende delen Mo (2015) en M (2015) worden de politieke spelletjes vuiler en vallen er meerdere slachtoffers in Den Haag. Alles om de politieke lijnen recht te trekken. Inmiddels zijn de theaterrechten van de trilogie verkocht aan theaterproducent Erwin van Lambaart, die aankondigde in het najaar van 2016 een theaterstuk te lanceren. PVPictures kocht de rechten voor televisie en film.  

Ook ex-politicus Boris Dittrich laat een volledig ander licht schijnen over het Binnenhof. In zijn debuutthriller Moord en brand (2011) schudt Nederland op zijn grondvesten wanneer op Prinsjesdag een vooraanstaand politicus wordt vermoord. Als het onderzoek van politie en justitie doodloopt, wordt AIVD’er Redouan Fouali ingeschakeld. Tegen een achtergrond van falende overheidsdiensten, een kabinetscrisis, de koninklijke familie en bemoeizuchtige media, loopt Fouali een race tegen de klok om de dader te pakken voordat deze opnieuw toeslaat.  

De meester van de verwerking van politieke verhaallijnen in zijn boeken is Tomas Ross, die bijvoorbeeld in zijn boek De zesde mei (2003) verder in gaat op de opmerkelijke omstandigheden rondom de dood van politicus Pim Fortuyn. Het verhaal gaat verder in op het netwerk van actievoerders rond Volkert van der Graaf, de moordenaar van de politicus. En de verschillende ooggetuigen, waaronder een persfotograaf, reconstrueren het hoe en waarom in deze zaak. Maar is het verstandig om je uit te spreken over deze zaak of zullen ze noodgedwongen moeten zwijgen?

Kans maken op de nieuwe thriller W.O.L.F. van Boris Dittrich? Klik dan verder op het kader rechts naast dit artikel.