Recensie: Een begrip dat nooit omslaat in medelijden

Het gerecenseerde boek

Niet geschikt voor publicatie

Auteur: Gabrielle la Rose
Uitgeverij: Lebowski

Tyrelle, zes, Amsterdam-Oost. Zijn moeder voedt hem en zijn jonge zusje alleen op. Totdat oom Michiel zijn intreden doet en het leven van Tyrelle voorgoed verandert. Dit boek gaat over een groot geheim en hoe dat zijn tol kan eisen.

Tyrelle, achttien, Amsterdam-Oost. Na zijn verblijf in een jeugdgevangenis en jeugd-tbs-kliniek zet hij zijn carrière in het criminele circuit voort. Samen met Don, een ouderwetse penozefiguur/surrogaatvader. Hun corebusiness is drugs, maar er is nog een bijzondere bron van inkomsten: het oogstfeest, een wraakplan dat Tyrelle in detail heeft uitgewerkt tijdens zijn jaren in detentie.

Over de auteur
Gabrielle la Rose groeide vanaf haar tienerjaren op in een volkswijk in Amsterdam-Oost en werd op jonge leeftijd geconfronteerd met criminaliteit en geweld. Ze is thuis in verschillende werelden, waar ze naast de nodige levenservaring inspiratie opdeed voor haar fictiewerk.

Een lijpe leefwereld ****

Door: Anne Oerlemans

Gabrielle la Rose (1972) groeide vanaf haar tienerjaren op in een volkswijk in Amsterdam-Oost en werd op jonge leeftijd geconfronteerd met criminaliteit en geweld. La Rose deed in verschillende werelden, van beleidsadviseur tot jeugdwerker, levenservaring op die als inspiratie diende voor haar debuutroman. Niet geschikt voor publicatie verscheen bij uitgeverij Lebowski.

Tyrelle zet zijn carrière in het criminele circuit voort nadat hij op zijn achttiende vrijkomt uit de jeugdinrichting en tbs-kliniek. Drugs is zijn corebusiness, samen met zijn surrogaatvader Don, maar Tye heeft in zijn jaren in detentie nog een ander meesterlijk plan bedacht. Een wraakplan dat hij 'het oogstfeest' doopt en dat een bijzondere bron van extra inkomsten vormt.

'"[…]. Besef ook dat je na alle inspanningen te horen kunt krijgen dat het niet geschikt voor publicatie is."
"Hoezo niet?"
"Het is ontzettend schokkend. Op veel punten ronduit sadistisch, uitermate seksistisch en ongelofelijk gewelddadig."
"Ja, maar daar kan ik toch niks aan doen? De waarheid is vaak zo lijp, dat het fictie lijkt."'

De psycholoog die Tyrelle in bovenstaand citaat toespreekt, vat zijn verhaal perfect samen zonder te spoileren. Schokkend, sadistisch, seksistisch én gewelddadig. Niet geschikt voor publicatie is wat dat betreft geen feestje. Maar het is wel een verschrikkelijk goed geschreven boek. La Rose trekt alle juiste registers op de juiste momenten open en het taalgebruik is in alle delen van haar roman precies goed. Dit maakt het verhaal van Tyrelle niet gezelliger, maar wel geloofwaardig en indrukwekkend.

De straattaal en nodige scheldwoorden vliegen de lezer rond de oren maar nergens op een storende of overbodige manier. De auteur weet haar personages op een zeer geloofwaardige manier taal in de mond te leggen en is tegelijk thuis in de 'andere kant': de psychiatrische adviesrapporten en evaluaties.

Niet geschikt voor publicatie is een spannende roman die heel erg vlot leest en aansluit bij een leefwereld die in fictie nog weinig terug te vinden is. De debuutroman zal jongeren aanspreken, maar kan ook de meeste volwassenen nog iets bijbrengen. La Rose vertelt geen gemakkelijk verhaal, maar laat wel duidelijk zien dat de lijnen niet zo zwart-wit zijn als vaak gedacht.

Niet elke moeilijke jeugd hoeft te leiden tot een criminele toekomst en niet elke goedbedoelde poging tot hulp wordt zonder meer aanvaard. La Rose lijkt geen enkele kant van de medaille te veroordelen, maar laat vooral zien hoe dun de lijn tussen goed of fout is en hoe een bepaalde keuze op een zeker moment de enige juiste kan lijken.

Tyrelle is een perfect uitgewerkt personage, zowel goed als fout en de auteur laat hem in zijn waarde. Zijn daden worden veroordeeld en La Rose creëert wellicht wat meer begrip aan de hand van zijn verhaal, een begrip dat nooit omslaat in medelijden of zijn daden goedpraat. Een knap staaltje schrijfwerk en een indrukwekkend verhaal dat hopelijk veel jongeren aan het lezen zal krijgen.

Meer criminele jeugd