Recensie: Een hartverwarmende, humoristische whodunnit

Richard Osman is televisieproducent en de presentator van Pointless en andere populaire programma’s op de BBC. Hij debuteerde met De moordclub (op donderdag) dat wereldwijd in vertaling verscheen.

Recensie: Hendrik Groen meets The A-Team ****

Door Barbara Niemantsverdriet-Visscher

De man die twee keer doodging is het tweede van in totaal vier boeken met in de hoofdrol de moordclub op donderdag. Brits multi-talent Richard Osman (1970) geeft op humoristische wijze gestalte aan vier pensionado’s die van hun welverdiende rust genieten in het luxueuze bejaardendorp Coopers Chase, Kent. Hier komen ze iedere donderdag samen om onopgeloste moorden onder de loep te nemen. De Nederlandse vertaling is in handen van Reintje Ghoos en Pieter van der Sterre.

In dit vervolg op De moordclub (op donderdag) zijn Elisabeth, Joyce, Ibrahim en Ron samen om een cold case uit 1975 te bespreken. De anders zo scherpe Elisabeth is er echter niet bij met haar gedachten want ze heeft een eigenaardige uitnodiging ontvangen. Het betreft namelijk een uitnodiging van een man die tijdens haar actieve dienst bij MI5 al overleden is. Maar Elisabeth zou Elisabeth niet zijn als ze deze merkwaardige uitnodiging aan haar neus voorbij zou laten gaan. Aangekomen op de plaats van bestemming blijkt de verrassing echter nog groter te zijn. Vanaf dat moment volgen de ontwikkelingen zich in een hoog tempo op en voor ze het weten zijn de leden verwikkeld in een uitdagend mysterie rondom verdwenen diamanten en moorden.

Los van dit mysterie, komen ook de persoonlijke belevenissen van de leden van de moordclub aan bod. Hierdoor passeren, naast de overduidelijke thema’s zoals moord, liefde, wraak en vriendschap, thema’s als de verharding van de maatschappij en dementie de revue. Zo verandert een avontuurlijk uitstapje van Ibrahim in een persoonlijk drama en gaat de geestelijke gezondheid van Stephen - de echtgenoot van Elisabeth - hard achteruit. Dit laatste lijdt regelmatig tot verdrietige maar tevens hilarische situaties, evenals de worsteling van Chris met de liefde en het dilemma van Joyce: wordt het een hond of maakt ze een account aan op Instagram?

'Denk je dat een hond goed gezelschap zou zijn?' vraagt Joyce. 'Ik dacht erover óf een hond te kopen óf lid te worden van Instagram.'
'Ik zou het je afraden,' zegt Ibrahim.
'Ach, jij zou alles afraden,' zegt Ron.
'In het algemeen, zeker,' beaamt Ibrahim.
'Geen grote hond natuurlijk,' zegt Joyce. 'Ik heb geen stofzuiger voor een grote hond.'

De personages zijn goed uitgewerkt en het lukt Osman de lezer vier totaal verschillende karakters voor te schotelen. Hierdoor ontstaat een prettige dynamiek die niet snel verveelt. Van de sarcastische Elisabeth die onverhoopt toch over een zachtere kant blijkt te beschikken, tot de ogenschijnlijk warrige Joyce die verbluffend efficiënt blijkt te zijn. En van de ruwe-bolster-blanke-pit achtige Ron, tot de eeuwig twijfelende maar erg intelligente Ibrahim.

Wat ook bijdraagt tot de leesbaarheid van het boek, zijn de korte hoofdstukken waarin de auteur een luchtige schrijfstijl hanteert. Deze bestaat voor 80% uit pakkende dialogen, doorspekt met heerlijk Britse humor. Een origineel element daarbij is het vertelperspectief. Waar de meeste gebeurtenissen vanuit de alwetende verteller worden gebracht, worden de diverse verhaallijnen kunstig aan elkaar geknutseld vanuit de ik-persoon Joyce. Dit resulteert in een vloeiend verhaal dat uitmondt naar een keurig uitgewerkt plot waarin alle losse eindjes netjes worden weggewerkt. Mede hierdoor blijf je als lezer niet met onbeantwoorde vragen zitten. En dat is knap, want het verhaal gaat welbeschouwd nergens écht de diepte in.

En al duurt het even voor je als lezer de titel daadwerkelijk doorgrondt, De man die twee keer doodging is een hartverwarmende, humoristische whodunnit die nog het meeste weg heeft van een mix tussen Murder, she wrote en Hendrik Groen met een vleugje The A-Team.