Recensie: Een zintuiglijke schrijfstijl vol fijne humor
In 2021 verschenen bij uitgeverij Ambo|Anthos en vertaald door Linda Broeder.
De kat en de stad van Nick Bradley
De kat en de stad van Nick Bradley speelt zich af in Tokio, waar een lapjeskat zich geruisloos door de straten beweegt. Op elk nieuw pad dat ze kiest, raakt ze het leven van enkele ogenschijnlijk willekeurige bewoners van de miljoenenstad, en ze verbindt hen op onverwachte wijze. Maar de stad verandert en de kat wordt langzaam maar zeker verdreven naar de achterbuurten. Daar komt ze in aanraking met enkele outcasts, van een dakloze die zich schuilhoudt in een vervallen hotel en een kluizenaar die zijn huis niet uit durft tot een buurtwinkelbediende op zoek naar de liefde. De kat cirkelt om hen heen, en brengt hen ongemerkt dichter bij elkaar. In een serie betoverende, met elkaar verweven verhalen, in stijl variërend van manga tot illustraties met bijschriften, schrijft Nick Bradley over interactie en verwijdering, overleven en zelfdestructie, de wens ergens bij te horen en de behoefte om te ontsnappen. De kat en de stad van Nick Bradley is een elegante roman over de andere, minder bekende kant van Tokio. Inventief en met een speelse politieke boodschap.
Nick Bradley groeide op in Engeland en vertrok ‘voor een jaar’ naar Japan. Tien jaar later keerde hij terug en haalde hij zijn PhD in creative & critical writing aan de universiteit van East Anglia. De kat en de stad is zijn debuutroman.
Recensie: Toegankelijk debuut met gevarieerd beeld van Tokio ****
Door Evy De Brabander
In de stad Tokio, waar miljoenen mensen wonen en werken, loopt een kat door de straten die alles ziet. Overal waar ze komt, observeert ze – en meer. Ze manipuleert en stuurt, wringt zich binnen in levens en laat zo een spoor door de stad achter. En een spoor door de levens van de mensen die ze ontmoet.
Nick Bradley (1982) probeert vorm te geven aan de metropool die Tokio is. Hij doet dat door de lezer een inkijk te geven in het leven van een tiental heel verschillende personen. Centraal in De kat en de stad staan twee broers die van elkaar zijn vervreemd. Zij vormen een soort spil, maar sommige personages zijn maar via een dun lijntje aan hen verbonden. De personages die Bradley beschrijft, zijn niet perfect; ze zijn getekend door het leven en bezitten allemaal een diepgewortelde eenzaamheid. Ze voelen zich in mindere of meerdere mate afgesneden van hun familie en vrienden. De nadruk ligt in bijna elk verhaal op het verschil tussen het centrale personage en zijn of haar omgeving. Dat feit op zich draagt ook bij aan de afstandelijke indruk die Tokio daardoor op de lezer nalaat. Hoe mensen als eenzame eilanden te midden van een zee van miljoenen anderen kunnen staan.
Ze voelen zich in mindere of meerdere mate afgesneden van hun familie en vrienden. De nadruk ligt in bijna elk verhaal op het verschil tussen het centrale personage en zijn of haar omgeving.
De groene ogen van de kat zijn als het ware een spiegel die de personages wordt voorgehouden. Wanneer ze met haar in contact komen, treedt er een bepaalde bewustwording bij hen op. De zelfreflectie die daar op volgt is in sommige gevallen van het zoetsappige, voorspelbare soort. Fouten worden ingezien en stappen worden gezet. Toch geldt het niet voor alle verhalen. Bradley houdt het in de andere gevallen op een open einde, waarbij je zelf je verbeelding mag laten spreken en de harde realiteit, waarin niet altijd alles zomaar op zijn pootjes terecht komt, de overhand krijgt. Men zegt soms wel eens 'het belangrijkste in communicatie is te horen wat niet gezegd wordt' en je voelt als lezer sterk dat het hieraan schort in de relaties tussen de personages.
'Het leek wel een suffe scène uit een slechte film.
Topless meisjes kronkelden rond palen terwijl sukkels in pak naar hen loerden. In het midden van de zaal hing heel cliché een discobol die halfhartig gekleurde lichtjes weerspiegelde. Er hing een vreemde geur in de lucht: een mengeling van marihuana, goedkope wierook en bleekmiddel. Ik liep naar de bar en bestelde een zwarte koffie, gewoon om de boel een beetje op te schudden.'
Bradley heeft een heldere, zintuiglijke schrijfstijl vol fijne humor, die ook een bepaalde gemoedelijkheid uitstraalt. De kat en de stad leest prettig, ook doordat de verhalen niet te lang zijn. De vaart blijft behouden doorheen het hele boek, maar de leesflow wordt toch gestokt door de Japanse woorden die veelvuldig terug te vinden zijn in de tekst. Het gebruik van deze woorden drukt een grote stempel op de sfeer en geeft verbinding met de Japanse cultuur. Het grote nadeel is dat de verklaring niet voldoende voor alle woorden uit de tekst is te halen, en er geen verklarende woordenlijst is. Google wordt daardoor tijdens het lezen veelvuldig geraadpleegd en dat leidt af. Dat is erg jammer, want voor de rest loopt de vertaling van Linda Broeder vlekkeloos.
De kat en de stad is een toegankelijk debuut waardoor je een goed beeld krijgt van de cultuur die in Tokio heerst.
De kat en de stad is geschreven in een pre-corona tijdperk, waarin de Olympische Spelen nog gewoon doorgang vonden in 2020, en dat kun je aan het hele verhaal merken. Dat maakt het deels ook surreëel. Bradley creëert een collage van levens die allemaal verbonden zijn. Is De kat en de stad een verhalenbundel of is het toch een roman? Bradley zegt zelf dat hij alle verhalen geprobeerd heeft te verbinden met draadjes, maar er ontstond zo'n kluwen dat hij besloot het een roman te noemen.
De kat en de stad is een toegankelijk debuut waardoor je een goed beeld krijgt van de cultuur die in Tokio heerst. Bradley leefde enkele jaren in Japan en heeft er voor gekozen om heel verschillende levens uit te lichten. In twee hoofdstukken verwerkt hij ook foto's en een stuk manga, die hij naadloos in het verhaal weet te passen, en die de roman extra prikkelend maken voor de lezer. Er zit vrij veel eenzaamheid en ellende verpakt in de verhalen, maar de auteur staat er nooit lang bij stil en verlegt het perspectief al snel weer. Daardoor blijft De kat en de stad vrij luchtig, maar mist het soms ook wat diepgang.
Meer katten in de literatuur
Evy De Brabander werkt als paardentandarts door heel Nederland en is daar absoluut verliefd op. Ze leest voornamelijk thrillers, maar YA en af en toe wat literatuur mogen niet ontbreken, want verandering van spijs doet eten.
profielMeer recensies van Evy:
- De groep: Hoe Christie Tate het hart van de lezer weet 'in te kerven'
- En toen vonden ze mijn vader: Afstandelijk onderzoek naar een onzichtbare vader
- Hele verhalen voor een halve soldaat: Pareltje voor alle leeftijden
- Bewaar de zomer: Mooi geconstrueerd verwerkingsproces
Elke dag het laatste nieuws in je mailbox?
