Recensie: Het probleem van vrouwen in een mannenwereld

Camilla Grebe (1968) is de eerste vrouwelijke Scandinavische thrillerauteur wier werk maar liefst twee maal werd onderscheiden met de Glass Key Award. Alleen Stieg Larsson en Arnaldur Indridason gingen haar voor. Grebe heeft inmiddels vier internationaal succesvolle solothrillers op haar naam staan. Ze woont met haar man en twee kinderen in Stockholm.

Recensie: Zoveel meer dan een spannende thriller ****

Door Flore Vandelook

Een proloog van tien zinnen waarin het eerste slachtoffer wordt aangekondigd. Zo start De schimmenjager, de nieuwste thriller van Camilla Grebe. In de daaropvolgende vijf pagina’s krijg je wat achtergrondinformatie over Elsie en nog een tiental pagina’s later is zij dood.

Dertig jaar later, in 1973, komt Elsies dochter als een van de eerste politievrouwen terecht in het team dat een verkrachtingszaak onderzoekt in Stockholm. Haar medewerking wordt niet gewaardeerd en Britt-Marie mag enkel de verslagen schrijven. Zelfs wanneer zij meerdere gelijkenissen ontdekt met de zaak waarbij haar moeder om het leven kwam, wordt ze niet serieus genomen. Ze besluit om zelf op onderzoek te gaan…

In 1983 maakt Hanne als profiler deel uit van het team dat op zoek is naar de, inmiddels beruchte, Träskmoordenaar. Na jarenlang niks van zich te laten horen, lijkt hij inmiddels weer actief in Stockholm. Hanne legt al gauw de link met Elsie en Britt-Marie, die eerder al bij de zaak betrokken was. Wanneer in 2019 een lichaam ontdekt wordt tijdens het slopen van een oud pand, lijkt er eindelijk een doorbraak te komen in het jarenlange onderzoek. Zal het team van rechercheur Malin Brundin alle puzzelstukjes op tijd op hun plaats kunnen laten vallen?

Het is als lezer gissen naar de dader en je wordt voortdurend op een verkeerd spoor gezet. Alle elementen van een goede thriller zijn dus aanwezig, maar Grebe gaat nog een stapje verder.

Camilla Grebe is niet aan haar proefstuk toe. Ze debuteerde in 2009 samen met haar zus Åsa Träff met het eerste deel in de serie rond Siri Bergmann. Later schreef ze samen met Paul Leander-Engström de 'Moskou Noir'-trilogie en in 2015 schreef ze voor het eerst in haar eentje een thriller, De minnares, het eerste deel in de 'Flickorna och mörkret'-reeks. De boeken uit deze serie zijn perfect afzonderlijk te lezen, maar sommige personages komen voor in elk boek: profiler Hanne en de rechercheurs Peter, Malin en Manfred. De schimmenjager is het vierde deel uit deze reeks en werd vertaald door Ydelet Westra. Grebe won met dit boek de Glass Key Award 2020.

De schimmenjager is een knap geschreven thriller, waar behalve gruwelijke moorden en mysteries ook een maatschappelijke boodschap in zit. Het is opmerkelijk hoe Grebe erin slaagt om het probleem van vrouwen in een mannenwereld te verwerken in een thriller. Het verhaal is ongelooflijk spannend. De moorden zijn gruwelijk en gedetailleerd beschreven en geven je kippenvel bij het lezen. Het is als lezer gissen naar de dader en je wordt voortdurend op een verkeerd spoor gezet. Alle elementen van een goede thriller zijn dus aanwezig, maar Grebe gaat nog een stapje verder. Op een realistische manier lees je hoe moeilijk het voor vrouwen was om te functioneren binnen een orgaan dat volledig door mannen bestuurd werd. Dit is een actueel thema dat de nodige aandacht verdient.

De auteur slaagt er ook in om waargebeurde verhalen in het boek te verwerken. Zo maakt de moord op de Zweedse premier, Olof Palme, het veel realistischer dat de politie minder tijd heeft voor de zaak van de Träskmoordenaar.

Het verhaal is geschreven in een meervoudig vertelperspectief. Soms duikt ook de verteller op. Die is herkenbaar aan het cursieve lettertype. De identiteit van de verteller is tot het einde van het verhaal een mysterie. In de cursieve stukjes zitten veel vooruitwijzingen verwerkt en hoewel je soms al weet dat er iemand zal sterven, doet dit geen afbreuk aan de spanning. Integendeel.

De auteur slaagt er ook in om waargebeurde verhalen in het boek te verwerken. Zo maakt de moord op de Zweedse premier, Olof Palme, het veel realistischer dat de politie minder tijd heeft voor de zaak van de Träskmoordenaar. Deze gebeurtenissen zorgen er ook voor dat je je als lezer beter kan situeren in de tijd waarin het verhaal zich op dat moment afspeelt. Op deze manier ontstaat er een duidelijke structuur in het geheel van jaartallen en tijdsprongen.

Camilla Grebe heeft met De schimmenjager een goede thriller geschreven die een maatschappelijke boodschap meegeeft, zonder afbreuk te doen aan de spannende thrillerelementen. Een aanrader!