Recensie: Ook voor dappere jonge lezers, of voor moeilijk lezende kinderen

Marlene Rebel (1965) en Lucinda Vos (1963) ontwerpen en schrijven als auteursduo al ruim twintig jaar lesmateriaal voor het basisonderwijs. Ze werkten onder andere voor educatieve uitgeverij Zwijsen. Vanaf 2017 besloten ze zich vooral te richten op het schrijven van verhalen voor kinderen in de basisschoolleeftijd. Hun spannende debuut, Leeuw met strepen, is genomineerd voor de Hotze de Roosprijs 2021 en was te zien op het NOS Jeugdjournaal.

Recensie: Een avontuurlijke en spannende geschiedenisles ****

Door Sanne de Graaf

In 2020 verkreeg het duo Marlene Rebel en Lucinda Vos bekendheid met het historische jeugdboek Leeuw met strepen. Dat was echter niet hun eerste samenwerking. Al twintig jaar maken ze samen lesmateriaal voor het basisonderwijs, maar sinds 2017 hebben zij hun focus verlegd naar het schrijven van verhalen voor kinderen. Na het spannende avontuur dat zich afspeelde in het 17e-eeuwse Amsterdam, sloeg het schrijversstel de handen wederom ineen en laten zij geschiedenis opnieuw tot leven komen.

Hoewel de titel hint naar een verhaal met gruwelijkheden, is dat niet het geval. Wel kent Onze lange reis met het hoofd in de koffer een spannende plot vol mysterie en avontuur. Vanaf het openslaan van het boek weten Rebel en Vos nieuwsgierigheid bij de lezer te wekken en te stimuleren om verder te lezen. Het begint al bij een proloog met vluchtende kinderen, gevolgd door een onaardige kermisdirecteur en het verschijnen van een mysterieus gezelschap. Maar ook als het stel op de vlucht slaat blijft het spannend wat er gaat gebeuren. Tijdens hun roadtrip door Nederland, beginnend bij de kermis in Gieten, via Groningen en Friesland, eindigend in Amsterdam, moeten de kinderen en hun aapje in bloedstollende situaties beslissen wat ze gaan doen. Wijs als ze op jonge leeftijd zijn door wat het leven voor hen in petto had, zijn Matje, Kee en Puf erg daadkrachtig. Dat Kee in gestolen momenten uit het boek over Dik Trom voorleest, zal dan ook niet verbazen. Want een tikkeltje brutaal, maar vol lef en hoop is het een heerlijk stel, waarbij ook hun aapje Toets een persoonlijkheid op zich heeft.

Vanaf het openslaan van het boek weten Rebel en Vos nieuwsgierigheid bij de lezer te wekken en te stimuleren om verder te lezen.

Met de roadtrip die zich afspeelt aan het begin van de twintigste eeuw, zijn Rebel en Vos erin geslaagd het oude Nederland in kaart te brengen. Niet alleen helpt de landkaart in het boek daarbij, maar ook de situaties onderweg laten zien hoe ons land er ruim een eeuw geleden uitzag. De omschrijving van kleding en eenvoudige maaltijden, het overnachten in herbergen en het vervoer onderweg, typeren het tijdsbeeld. Zo kwamen er vroeger trekschuiten aan te pas om fabrieken te bevoorraden, waren er meer dan twee klassen in de (stoom)trein en moest een deel van de reis naar Amsterdam per boot worden afgelegd.

Door de eenvoudige en goed leesbare schrijfstijl van het duo, die zich kenmerkt door kortere, maar beeldende zinnen, is het een meeslepend verhaal geworden. Er is weinig verbeeldingskracht nodig om je mee te laten nemen in het verhaal. De haast overbodige prenten van Sophie Pluim maken de beleving helemaal af. Pluim heeft met haar illustraties in een aantal spreads de nostalgische sfeer van het verhaal perfect weten over te brengen. Wie goed kijkt, ziet achter een forse circusdirecteur in typerend lange onderbroek, bijvoorbeeld een oude wastobbe en fluitketel staan. En ook de kleding van de mensen die naar de circusoptocht staan te kijken, geven het tijdsbeeld duidelijk weer. Maar het is Pluims hele techniek met het gebruik van zwarte lijnen en streepjes, opgevuld met grijze schaduwen, die het idee geeft van een Oudhollands vers- of prentenboek en die de sfeer helemaal tot leven brengt.

Pluim heeft met haar illustraties in een aantal spreads de nostalgische sfeer van het verhaal perfect weten over te brengen.

Dat geschiedenis verre van saai, maar juist heel spannend en avontuurlijk is, bewijzen Rebel en Vos met Onze lange reis met het hoofd in de koffer. Deze geschiedenisles met aandacht voor tijdloze thema’s als moed, doorzettingsvermogen, passie en dromen najagen, zal kinderen zeker aanspreken. Door een vleugje humor toe te voegen en het magische karakter van het circus, is het verhaal helemaal af. Doordat het boek makkelijk te lezen is, is het ook voor dappere jonge lezers, of voor moeilijk lezende oudere kinderen erg geschikt. Kortom; Onze lange reis met het hoofd in de koffer is een magisch, avontuurlijk en historisch kinderboek waar iedereen van zal genieten.