Recensieweken | De Hebban Crew redigeert jouw recensie #6
Leer jij ontzettend veel van deze artikelen waarin de Hebban Crew aangeboden recensies redigeert? Gedurende de Recensieweken kun jij jouw recensie opgeven voor redactie in de reacties onder het aanmeldartikel. Ook kun je van 8 juli tot en met 4 augustus een mooie recensie tippen die we niet mogen vergeten uit te lichten, dat doe je hier.
LEES VERDER / Recenseertips: van leeservaring tot recensie
Beoordeling: ★★★★☆
Recensent: Eric Wijnen
Boek: Murtagh
Auteur: Christopher Paolini
Vertaler: Mechteld Jansen en Jonas de Vries
Christopher Paolini geboren op 17 november 1983 was van jongs af aan al geïnteresseerd in Fantasy en Science-Fiction. Deze interesse leidde ertoe dat Christopher Paolini al op 15-jarige leeftijd begon met het schrijven van wat bekend zou komen te staan als de Erfgoed-serie. Op 19-jarige leeftijd wordt het eerste boek Eragon opgepakt door de uitgevers. In eerste instantie bestaat de serie uit 4 boeken: Eragon, Oudste, Brisingr en Erfenis, maar tussen het verschijnen van deel 1 in 2002 en deel 4 in 2011 zitten dan al negen jaren. Iedereen denkt dat de Erfgoed-serie is afgesloten, maar in 2018, terwijl iedereen denkt dat Paolini aan een Science-Fiction verhaal werkt, komt De drietand, de heks en de draak uit, een nieuw boek met als ondertitel: Verhalen uit Alagaësia. Losstaande verhalen uit dezelfde wereld als de Erfgoed-serie.
In 2020 komt er inderdaad een Science-Fiction boek uit: Slapen in een zee van sterren, een eerste deel in wat Christopher Paolini The Fractalverse noemt.
In 2023, 21 jaar na het verschijnen van Eragon verschijnt Murtagh, het vijfde deel in de Erfgoed-Serie.
Je begint je recensie door de auteur te introduceren. Je maakt er een lopend verhaal van om je lezers te enthousiasmeren en dat is hartstikke goed. Zo hou je ze geïnteresseerd en kun je wat achtergrond scheppen over het boek dat je gaat recenseren. Je trapt daarbij wel in een valkuil die jou als fantasy- en sciencefictionliefhebber vast bekend in de oren klinkt: de infodump. Je geeft veel informatie en niet alles is relevant voor dit boek, zoals het sciencefictionboek van Paolini dat losstaat van alles dat in de 'Erfgoed'-wereld gebeurt. Door deze alinea te stroomlijnen maak je hem fijner leesbaar, deel je de informatie die er echt toe doet voor je lezer en hou je het wat korter, zodat mensen niet afhaken voor ze bij je leeservaring uitkomen. Door te vertellen dat Paolini op zijn vijftiende begon met schrijven geef je al aan dat hij van jongs af aan geïnteresseerd is in het genre. Je zult merken dat het heel leuk is om jezelf uit te dagen hetzelfde te zeggen in minder woorden, want je krijgt er een echte kick van als het lukt.
Je houdt er duidelijk van om orde te scheppen in je recensie door de boektitels cursief te maken en de naam van de auteur dikgedrukt te maken. Maar overdadig gebruik is juist schadelijk voor je leesbaarheid, vooral als je het cursiveren ook gaat gebruiken om iets te benadrukken ('dezelfde wereld'). Voor jou tippen we de regels voor het Hebban-recensententeam: boektitels cursief, serienamen tussen aanhalingstekens en de naam van de auteur alleen de eerste keer dikgedrukt. Daarna volstaat de achternaam in gewone opmaak, want heel vaak 'Christopher Paolini' achter elkaar is toch wat storend. Je zult merken dat dat veel rustiger is voor je ogen. En die van je lezer!
Tot slot is een heel lange alinea gevolgd door twee losse zinnen, die allemaal nog over hetzelfde onderwerp gaan, wat verwarrend en komt je behoefte aan structuur niet ten goede. Het kan heel natuurlijk aanvoelen om op een gegeven moment een adempauze te nemen en op een volgende regel verder te gaan, maar in dat geval is het beter je af te vragen of je alinea niet gewoon te lang is. Wat kun je doen om hem in te korten of indien nodig op te breken in twee alinea's van ongeveer dezelfde lengte? In dit geval raden we je zoals hierboven gezegd aan om je alinea te stroomlijnen, zodat alles er makkelijk in past, want de tekst hoort inderdaad allemaal bij elkaar.
Murtagh wordt gemeden en vermijd zelf de beschavingen op Alagaësia na de gebeurtenissen in Brisingr en Erfenis. Men mijdt hem om wat men denkt van hem te weten, niet om wat men daadwerkelijk van hem weet. Hij houdt zich op aan de randen van de beschaving en overleeft met zijn draak Thoorn. Hun band is nog sterker geworden na de gebeurtenissen in Brisingr en Erfenis. Beiden zijn blij met de ander en lijken hun voldoening uit hun onderlinge relatie te halen. Dat verandert als zij op hun reis sporen van de heks Bachel vinden en dat verder onderzoeken.
In deze alinea vertel je iets over de inhoud van het boek. Je gaat er duidelijk van uit dat je lezer weet wat er in de eerste vier boeken is gebeurd, maar dat hoeft niet zo te zijn. Daardoor heb je de neiging in algemeenheden te vervallen en verlies je dat enthousiasmerende dat je in bovenstaande alinea wel had. Je kunt je eerste zin bijvoorbeeld uitbreiden door te vertellen wat er gebeurd is en dat dit boek laat zien dat Murtaghs reputatie onverdiend is. Waardoor is de band tussen Murtagh en Thoorn sterker geworden en is dat een duidelijk verschil met de eerdere boeken? In je laatste zin introduceer je een personage, maar wij weten niet zo goed hoe we de heks Bachel moeten plaatsen. Is zij gevaarlijk? Kan ze de twee ergens mee helpen? Staat ze centraal in het boek of is er iets anders dat de boventoon voert? Het is natuurlijk niet de bedoeling spoilers te geven, maar je mag hier weer iets leuks van maken zoals hierboven.
Christopher Paolini heeft het boek in verschillende delen verdeelt en alle delen worden met korte hoofdstukken gevuld. Er wordt echter met een kleine regelafstand en met een kleine letter gewerkt. Deze combinatie zorgt ervoor dat je toch langzamer aan het lezen bent per hoofdstuk dan je misschien zou willen. Omdat het al een hele tijd geleden was dat ik de Erfgoed-Serie had gelezen, moest ik goed in mijn geheugen graven om me de gebeurtenissen in die serie weer te herinneren, maar Christopher Paolini geeft in het begin regelmatig aanwijzingen die deze herinneringen terug boven halen. Het (verkeerde) beeld dat men van Murtagh heeft komt hierdoor snel weer naar voren.
Je vertelt dat het boek in verschillende delen verdeeld (d!) is, maar daar zouden we wel meer over willen weten. Is het een logische verdeling, geven ze grote tijdsprongen of stappen in karakterontwikkeling van je personages aan? Daar mag je zeker uitgebreider over vertellen. Omdat het boek een kleine regelafstand en kleine letters heeft, 'ben je toch langzamer aan het lezen per hoofdstuk dan je misschien zou willen'. Dat je langzaam moet lezen, vind je duidelijk vervelend. Ligt het echt alleen aan het lettertype of komt het ook door de schrijfstijl of plot? Vertel meteen iets over de schrijfstijl, want dat is een belangrijke factor bij het lezen. Je geeft ons steeds van die nieuwsgierig makende kleine speldenprikjes, maar pakt niet door met een uitleg. Zo is het moeilijk inschatten wat jouw leeservaring is geweest. Door daarover uit te weiden, kan de lezer van jouw recensie besluiten of ze het boek om die reden links willen laten liggen of juist willen oppakken. Als je de eerste twee zinnen hebt uitgebreid met het duiden van jouw leeservaring kun je de laatste twee zinnen in een nieuwe alinea plaatsen. Deze gaan namelijk over een ander onderwerp. Je kunt ze prima koppelen aan onderstaande alinea, die ook gaat over de plaats van het boek binnen de serie.
Hoewel het verhaal ongeveer een jaar na de gebeurtenissen in Erfenis spelen, is het verhaal niet echt een vervolg op deze delen. Er wordt wel verwezen naar personages in de eerdere delen, maar daar houdt de link naar de voorgaande delen - voor mij in elk geval - op. Het boek is als los verhaal in dezelfde wereld goed zelfstandig te lezen. Als je de voorgaande delen hebt gelezen, zal Murtagh je niet als een onbekende voorkomen en krijg je een verdieping van dat karakter voorgeschoteld en zal je de verwijzingen naar de overige karakters beter kunnen plaatsen.
Hier leg je goed uit of het boek apart van de vierdelige reeks te lezen is. Als we bovenstaande twee zinnen er even bij pakken, maak je hier onderscheid tussen twee soorten lezers: zij die de voorgaande boeken kennen en dankzij de verwijzingen van de auteur hun kennis al snel weer op peil hebben en zij die dit als losstaand verhaal lezen zonder voorkennis. Wij zijn benieuwd of Murtagh en Thoorn als personages goed genoeg op zichzelf staan om te verantwoorden dat ze een eigen boek krijgen, maar dat is voor jou als lezer lastig in te schatten omdat jij die voorkennis wél hebt. Je kunt er een gooi naar doen natuurlijk, maar dat hoeft hier niet per se. Je vertelt verder dat Murtagh als personage verdieping krijgt en ook hier zouden we heel graag horen waarom. Dit is het perfecte moment om te vertellen hoe de auteur met zijn personages omspringt. Vind jij dat hij Murtagh goed heeft uitgewerkt en zo ja, waar komt dat door, is hij realistisch opgezet en kun je zijn emotionele ontwikkeling goed volgen? Spreekt hij jou als lezer aan en wilde je graag meer over hem lezen? Je geeft vier sterren, dus daar gaan we wel vanuit, maar we lezen er niet over in je recensie.
Dankzij jouw recensie hebben we meteen een mooi moment te pakken om een misverstand op te helderen dat vooral de laatste jaren steeds vaker voorkomt – het verschil tussen personage en karakter. Dat er verwarring ontstaat is helemaal niet gek, in het Engels spreek je immers van 'characters'. De correcte Nederlandse vertaling daarvan is echter 'personages'. Je spreekt alleen over 'karakter' als je het over de karaktereigenschappen van je personage hebt.
Christopher Paolini verweeft onderwerpen als eenzaamheid, vertrouwen, verraad en bedrog op een kundige manier in het verhaal voor degenen die oog hebben voor dat soort details. Voor degenen die hier geen oog voor (willen) hebben, is het een spannend verhaal en een hernieuwde kennismaking met een bekend persoon, maar dan via een nieuwe invalshoek.
In je laatste alinea vertel je over de thema's die in het boek aan bod komen. Dat mag je veel eerder introduceren en natuurlijk weer uitbreiden. De auteur verwerkt ze op een kundige manier in het verhaal 'voor degenen die oog hebben voor dat soort details'. Wat voor details bedoel je? Geef vooral een voorbeeld, zodat het duidelijk is voor je lezer. Wie weet interesseer je hen wel zo dat ze juist daardoor het boek gaan lezen, om te zien of zij al die thema's kunnen ontdekken. Heeft de auteur te veel thema's gebruikt, of zijn ze precies goed en passen ze perfect bij de personages? Voor iedereen die niet zo geïnteresseerd is in een diepere laag, is het boek een spannend verhaal, zeg je. Hier introduceer je weer iets nieuws, de spanningsboog. Op welke manier is het boek spannend? Is die spanning niet-aflatend of is het een golfbeweging, die steeds op het juiste (of verkeerde!) moment versnelt? Uiteindelijk komt je recensie erop neer dat je veel voorzetten geeft, maar dat niet uitdiept met je leeservaring. Zo weten we op het einde van je tekst eigenlijk niet wat je gelezen hebt of hoe je het vond.
Om je recensie af te sluiten raden we altijd aan om een korte samenvatting te geven van alles dat je in je tekst besproken hebt. Je geeft hier dan geen nieuwe informatie meer, maar blikt terug en formuleert je conclusie. Bijvoorbeeld het benoemen van de grootste pluspunten en dat ene minpunt waardoor het toch vier sterren zijn geworden in plaats van vijf. Dan is je oordeel meteen duidelijk. Het bijkomende voordeel van zo'n afsluiter van een of twee zinnen is dat ze je geweldig kunnen helpen met het bedenken van een pakkende titel. Door je recensie een titel te geven die jouw persoonlijke leeservaring samenvat in plaats van simpelweg de boektitel, val je veel beter op tussen de andere lezersrecensies op de boekpagina.
Verleid je lezer en informeer ze over jouw leeservaring, dat zijn jouw twee tips!
Lees meer
- De Hebban Crew redigeert jouw recensie #1: 'Het zal in het begin even moeilijk zijn om overal bij stil te staan en je af te vragen "maar waaróm vind ik dit?"'
- De Hebban Crew redigeert jouw recensie #2: 'Het mist uitwerking en onderbouwing. En, niet geheel onbelangrijk, het mist jouw leeservaring.'
- De Hebban Crew redigeert jouw recensie #3: 'Citeer alleen uit het boek als het citaat in dienst staat van je recensie.'
- De Hebban Crew redigeert jouw recensie #4: 'Het lijkt wel alsof je weer helemaal je leeservaring ingezogen bent en vergeet om ons te vertellen hoe je daar bent gekomen.'
- De Hebban Crew redigeert jouw recensie #5: 'Schenk wel altijd even aandacht aan een logische opbouw van je recensie.'
Geef jezelf op!
Denk jij nog niet de recensie te kunnen plaatsen die je een boekenbon oplevert, maar wil je graag beter worden in het recenseren van boeken en een keer feedback ontvangen op je recensies? Meld dan een recente recensie van jezelf aan. We kiezen elke week twee recensies uit om in een redactioneel artikel uitgebreid te redigeren. Je krijgt dus publiekelijk feedback, maar wel op een vriendelijke manier en met opbouwende kritiek, geen afbrekende.