Åsa Hellberg: 'Ik wilde laten zien welke groei vrouwen in de maatschappij hebben doorgemaakt'
De toekomst van Hotel Flanagans
Auteur: Åsa Hellberg
Vertaler: Neeltje Wiersma
De toekomst van Hotel Flanagans verruilt de jaren tachtig voor het Londen van 2010. Frankie en Billie hebben inmiddels samen de leiding over het hotel. Frankie floreert in haar nieuwe baan, maar Billie focust zich liever op haar bloeiende acteercarrière.
Het noodlot slaat echter toe en het huwelijk van Frankie loopt op de klippen. Langzaam maar zeker begint ze te beseffen dat ze de wereld niet in haar eentje aankan. Als ze eindelijk heeft besloten om Billie om hulp te vragen, heeft die echter net de rol van haar leven in New York geaccepteerd. Maar hoe kan ze nee zeggen tegen Frankie?
Hoe ben je op het idee gekomen voor de 'Flanagans'-serie?
Toen ik met mijn uitgever brainstormde over mijn volgende boeken, wist ik eigenlijk alleen maar dat ik graag over een hotel wilde schrijven. Het is namelijk een geweldige plek voor een verhaal: je kunt je personages volgen door het hele hotel, er zijn allerlei mensen van alle leeftijden en achtergronden, er hangt een bepaalde sfeer. Daarnaast wilde ik graag over vrouwen schrijven, vanaf de jaren vijftig tot nu. Zo ontstond het idee voor de serie, waarin ieder boek zich in een ander decennium afspeelt. Meer wist ik niet. Eigenlijk kan ik nooit vooraf vertellen waar mijn boek over zal gaan.
Dat is opmerkelijk. Hoe gaat je schrijfproces dan in z’n werk?
Ik begin gewoon met schrijven, zonder specifiek plan. Zodra mijn vingers het toetsenbord aanraken, begint het te stromen en komt het verhaal op gang. Ik moet echt in een flow zitten en schrijf dan heel snel. Een roman schrijf ik in twaalf weken.
Ik begin altijd met een personage, altijd een vrouw. Ik weet ongeveer hoe haar karakter is, bijvoorbeeld of ze verlegen is of juist extrovert. Verder heb ik een hele strakke schrijfroutine. Ik begin iedere maandag om negen uur en ik weet hoeveel ik per dag wil schrijven. Als ik probeer na te denken over de plot of personages, dan loop ik vast. Dat gebeurt niet als ik intuïtief begin, zonder synopsis. Ik zou wel eens een thriller willen schrijven, maar dan zal ik toch echt vooraf over de plot moeten nadenken anders wordt het niks.'
Als het schrijven je zo natuurlijk afgaat, wist je dan ook altijd al dat je schrijfster wilde worden?
Nee, nooit. Het idee om te gaan schrijven ontstond nadat ik mijn relatie met een seksverslaafde man beëindigde. Ik had in die relatie last van codependentie: ik zette mijn eigen gevoelens en behoeften aan de kant voor hem. Ondertussen at ik nauwelijks, sliep ik niet. Ik was alleen maar bezig met hem fixen, maar niemand fixte mij. Uiteindelijk ging ik in therapie en daar leerde ik 'nee' zeggen tegen hem en 'ja' tegen mezelf. Ik zat er met allerlei andere vrouwen: van succesvolle projectmanagers, tot advocaten tot artsen. Ik besloot uit de relatie te stappen en mijn baan op te zeggen. Ik verkocht mijn huis en ging kleiner wonen, zodat ik een financiële buffer had. De maandag erna kocht ik een laptop, ging op de bank zitten en begon te schrijven. Dat werd mijn eerste boek, non-fictie over codependentie. Het werd een succes. Twee jaar later dacht ik: 'Waarom zou ik niet nog een boek schrijven?' Fictie dit keer, een leuk verhaal met veel seks en plezier. Het werd opgepikt door een agent en zo belandde ik bij een grote Zweedse uitgever. Vanaf dat moment ben ik blijven schrijven.
'Ik verkocht mijn huis en ging kleiner wonen, zodat ik een financiële buffer had. De maandag erna kocht ik een laptop, ging op de bank zitten en begon te schrijven.'
Inmiddels ben je tientallen boeken verder, waaronder de 'Flanagans'-serie! Het eerste deel, Welkom bij Hotel Flanagans, start met Linda Lansing. De Zweedse plattelandsmeid erft een luxehotel in Londen van haar vader. Hoe is zij ontstaan?
Toen ik aan het boek begon zag ik haar gewoon voor me: een vrouw die niet heel gelukkig was, te veel dronk en het allemaal zat was. Ik ben in de tijd teruggegaan om te onderzoeken hoe dat kwam. Net als ik groeide Linda op met haar grootmoeder in Fjällbacka, maar later moest ze zich alleen zien te redden. Linda heeft wel wat weg van mij.
Eigenlijk denk ik dat al mijn personages wel iets van mezelf hebben, ook de slechteriken. Ik vind het niet moeilijk om me in te leven. Zo vond ik het heerlijk om over Mary te schrijven, Linda’s rijke vriendin die haar helpt om een Londense socialite te worden. Ze trekt die verlegenheid helemaal uit haar en ze helpt Linda om succesvol te worden.
Waarom heb je Londen gekozen als tegenhanger voor Fjällbacka?
Omdat ik enorm van Londen hou! Ik ga er zo vaak mogelijk naartoe. Natuurlijk moest ik in allerlei luxehotels verblijven om onderzoek te doen. Ik heb in The Ritz overnacht, ik heb een high tea genomen in The Savoy en ik heb uren in Claridges gezeten om te zien hoe mensen de trap op en af flaneren. Voor mij is het belangrijk om naar die plekken toe te gaan. Niet omdat ik zo nodig in dure hotels wil slapen, maar omdat ik sfeer proeven heel belangrijk vind.
En is het hotel zelf eigenlijk ook niet een personage?
Het is de hoofdpersoon! Alle andere personages wisselen met ieder boek, maar Flanagans is er altijd. De karaktereigenschappen van het personage Flanagans zijn stabiliteit, schoonheid, verwelkomendheid en luxe. Alleen in het derde boek wordt het hotel meer een thuis, omdat de nieuwe leidinggevenden, Frankie en Billie, er grotendeels wonen.
Niet alleen plaatsen zijn belangrijk in je boeken, maar ook de verschillende decennia uit de geschiedenis.
De serie begint in de jaren zestig, ik ben geboren in 1962. Mijn moeder was een alleenstaande, werkende moeder en kon daarom niet goed voor me zorgen. Ik ben door mijn oma opgevoed. Dat heeft me geïnspireerd om te schrijven over wat vrouwen in een halve eeuw hebben meegemaakt. Aan het begin van de 'Flanagans'-serie hebben vrouwen pas zo’n dertig jaar stemrecht. Aan het einde van de serie hebben ze opleidingen gevolgd, carrières opgebouwd en ondertussen voor hun kinderen gezorgd. Als je dat afzet tegen mannen, is er bij hen amper iets veranderd in die halve eeuw.
De Flanagans-vrouwen zijn inderdaad sterk, veerkrachtig en feministisch – zeker voor hun tijd.
Ik heb geprobeerd mijn eigen feministische ideeën in het boek te verwerken, zonder te preken. Ik heb het zo levendig mogelijk ingekleurd. Ik wil dat mijn boeken niet te ingewikkeld zijn om te lezen en dat vrouwen zich gesterkt voelen door de vrouwelijke personages die de weg wijzen. Door feminisme en emancipatie een natuurlijk onderdeel van het verhaal te laten zijn, kun je de groei zien die vrouwen in de samenleving hebben doorgemaakt.
'Ik ben door mijn oma opgevoed. Dat heeft me geïnspireerd om te schrijven over wat vrouwen in een halve eeuw hebben meegemaakt.'
Waarom is dat zo belangrijk voor je?
De belangrijkste vrouw in mijn leven is mijn oma, omdat ik door haar ben opgevoed. Zij is op haar beurt opgegroeid in een weeshuis, omdat haar moeder stierf toen ze twee was. Ik heb meerdere familieleden die zonder vader zijn opgegroeid en dat heeft me op verschillende manieren beïnvloed. Zelf heb ik ook mijn zoon alleen opgevoed, omdat zijn vader geen interesse had. Daardoor heb ik niet het gevoel dat ik een man nodig heb om voor mezelf te kunnen zorgen. Ik heb een hele goede relatie met mijzelf, maar dat heeft wel jaren gekost om zo over mezelf te denken.
Heb je een goed advies voor vrouwen die ook op dat punt willen komen?
Ja, want ik heb het allemaal meegemaakt. Ik had dus een relatie met een seksverslaafde man. Hij bleef maar achter de vrouwen aangaan en iedere keer vergaf ik hem. Ik dacht dat ik bij hem moest blijven en voor hem moest zorgen omdat ik van hem hield. Maar het punt is: je kan bij je partner weggaan en nog steeds van hem of haar houden.
Als het om liefdesrelaties gaat moeten we emoties los gaan zien van handelingen. Iets voelen is één ding, maar iets doen is wat anders. Je moet niet bij iemand blijven, alleen maar omdat je van diegene houdt. Je moet bij iemand blijven omdat je van iemand houdt én omdat je goed behandeld wordt. Als je niet goed behandeld wordt, ga er dan vandoor en hou van diegene van een afstand.
En mannen, wat zouden zij moeten veranderen?
Draag net zoveel zorg voor de kinderen als vrouwen. In Zweden kun je anderhalf jaar ouderschapsverlof opnemen, maar er zijn niet genoeg mannen die daar gebruik van maken. De sociale norm is nog steeds dat de vrouw opdraait voor het huishouden en de kinderen. Ik vind dat het bij wet geregeld moet worden dat de man net zoveel bijdraagt. Het is immers van ons belastinggeld dat ouderschapsverlof betaald wordt, dus dan mag daar best wat tegenover staan.
Serieuze thema’s, die ook allemaal in je boeken aan de orde komen. Toch worden je boeken onder het genre feelgood geplaatst.
Dat heeft meer te maken met de manier waarop ik het verhaal vertel en de taal die ik gebruik. Ik gebruik bijvoorbeeld niet tien verschillende woorden voor hetzelfde, zoals sommige andere schrijvers doen. Daarnaast is de afloop van het verhaal belangrijk. Je kan als lezer huilen tot de laatste pagina, zolang je op het laatste moment maar een glimlach krijgt. Het verhaal hoeft niet per se een goed einde te hebben, als het maar een veelbelovend einde is.
En hoe zit dat met Flanagans? Is dit derde deel definitief het einde of zit er toch nog iets in?
Ik denk dat het hotel permanent gesloten is, maar je weet het maar nooit. Het gebouw zal blijven staan, dus ik kan er altijd nog naar terug.
De boekenreeks
Winactie
Maakt het interview met Åsa Hellberg je nieuwsgierig naar de 'Hotel Flanagans'-reeks, waarvan het derde deel De toekomst van Hotel Flanagans vandaag verschijnt? Je kunt nu kans maken alle drie de boeken te winnen, Hebban mag in samenwerking met Xander Uitgevers twee sets weggeven. Kijk snel hoe je mee kunt doen:
Auteursafbeelding: © Lena Ahlström via Xander Uitgevers
