Interview /
Salla Simukka: 'Ik wilde met Emmi laten zien dat het ook okay is om 'gewoon' te zijn.'
Joany is al sinds het lezen Simukka's eerste duologie geobsedeerd door haar boeken en dat zorgde voor de nodige zenuwen. Lees hieronder het gesprek tussen Joany en Salla Simukka.
Na een ontvangst met een drankje en een stuk taart – die eigenlijk te mooi was om aan te snijden – gingen de interviews van start in de informele setting die boekhandel H. de Vries ons bood. De aanwezigheid van andere boekbloggers maakte ook dat de tijd voorbij vloog. Toen het mijn beurt was om Salla te interviewen sloeg echter wel even de paniek toe. Gelukkig bleek Salla echt een geweldig leuk mens en voelde ik me al snel op mijn gemak.
Ik moet in eerste instantie even kwijt dat ik je boeken echt helemaal geweldig vind – vooral omdat je boeken zijn geïnspireerd door de originele sprookjes in plaats van de Disney versies.
Ja, sprookjes hebben altijd een heel erg belangrijk deel van mijn leven uitgemaakt en ik heb ook het gevoel dat sprookjes een beetje de YA-boeken van vroeger waren. Toen ik tiener was las ik zelf ook veel sprookjes. Ik vond de originele sprookjes vooral zo fanastisch vanwege de grimmige, gevaarlijke sfeer die ze hadden.
Ja, wat dat betreft lenen die grimmigere versies van geliefde sprookjes zich natuurlijk een stuk beter voor een crime-trilogie zoals deze.
Inderdaad. Het grappige is dat mijn boeken vaak hervertellingen van sprookjes worden genoemd, maar dat zijn ze niet. Er zijn hoogstens subtiele verwijzingen naar sprookjes, maar het is wel een opzichzelf staand verhaal.
Wat was het dan precies aan het verhaal over Sneeuwwitje dat je deed besluiten dat het een goede inspiratie was voor een crime-trilogie?
Weet je wat zo grappig is? Het begon eigenlijk helemaal niet met het verhaal, maar met de titel van mijn boek. Het was de beschrijving van Sneeuwwitje – lippen rood als bloed – die mij deed denken: 'Hey, dat is een goede titel voor een crime-roman.' Toen ik de titel had wist ik ook meteen dat het wel een trilogie moest worden zodat ik ook de andere delen van de Sneeuwwitje-omschrijving terug kon laten komen zodat het een mooi 'geheel' werd. Het boek heb ik dus eigenlijk rondom de titels geschreven en ik heb in het verhaal een paar subtiele verwijzingen verstopt naar het originele sprookje.
Dat vond ik persoonlijk zo origineel; die subtiliteit. Bij je eerdere duologie – althans in de eerste helft daarvan – de verwijzingen naar De Kleine Zeemeermin veel duidelijker.
Weet je dat ik echt ontzettend veel woedende reacties heb gekregen op dat boek [wijst naar mijn exemplaar van Spoorloos]?
Echt? Ik vond het juist helemaal geweldig. Ik ging echt helemaal op in het verhaal en toen dat abrupbte einde kwam werd ik helemaal gek van nieuwsgierigheid naar het vervolg. Ik vond dat echt heerlijk.
In Finland waren mensen echt super boos op me omdat ik het eerste deel zo plotseling eindigde. Ik kreeg echt super veel mailtjes van fans die zeiden: 'You can't end the story like this!' en toen zij ik heel voldaan. 'But I did.'
Hahaha, dat is wel echt een briljante comeback. En je hebt het goed gemaakt door een fenomenaal vervolg te schrijven op het boek. Hoezo plottwist?
Hahaha, ja ik houd ervan om te blijven verrassen.
Wat mij heel erg opviel toen ik Rood Als Bloed las was het enorme verschil tussen de hoofdpersonen uit Spoorloos en Rood Als Bloed. Emmi is heel erg onzeker terwijl Lumikki juist heel erg volwassen is voor haar leeftijd en erg zelfverzekerd.
Klopt. Met Emmi wilde ik graag schrijven over een heel normaal meisje – een nobody. Wanneer je tegenwoordig YA-boeken koopt worden de meisjes vaak afgeschilderd als bloedmooie, getalenteerde meisjes die hele regeringen omver werpen en ondertussen moeiteloos bloedmooie mannen versieren. Ik wilde met Emmi laten zien dat het ook okay is om 'gewoon' te zijn.
En Lumikki?
Die overkwam me eigenlijk gewoon. Kijk, zowel Emmi als Lumikki zijn natuurlijk fictief. Er loopt echt nergens in Finland een Emmi of een Lumikki rond en ook niemand op wie ik deze personages heb gebaseerd. De bestonden gewoon opeens in mijn hoofd en ik weet – wanneer ik een personage bedenk – eigenlijk meteen alles over ze: welke muziek ze leuk vinden, hoe ze eruit zien, welke kleren ze dragen, enz. Ik word ook vaak gevraagd of ik een van hen op mijzelf heb gebasseerd, maar dat is ook niet zo.
Ik begrijp de vraag van jouw lezers wel, want je stopt vrij veel van jezelf in je boeken. Emmi deelt jouw liefde voor originele sprookjes en de Rood Als Bloed trilogie speelt zich af in je eigen woonplaats.
Klopt, maar ondanks enkele overeenkomsten zijn ze helemaal fictief.
Gezien de Spoorloos-duologie en de Rood Als Bloed-trilogie allebei elementen bevatten van populaire sprookjes ben ik heel erg benieuwd of je in de toekomst van plan bent om ook andere sprookjes te verwerken in je boeken.
Nou toevallig werk ik op een moment aan een project wat elementen bevant van De Sneeuwkoninging van Hans Christiaan Andersen én Alice in Wonderland.
Wauw dat komt goed uit, ik ga morgen namelijk verkleed als de Cheshire Cat naar het sprookjesfeest. Dus dan loop ik al voor op de overige aanwezige.
Hahaha, ja volgens mij heb je een zesde zintuig of zoiets.
Waar ik trouwens ook heel erg nieuwsgierig naar ben; ik las dat je – voordat je boeken zo wereldberoemd werden – zelf ook recensies schreef voor een krant en dat je regelmatig vertaalwerk deed. Denk je dat die functies je hebben helpen ontwikkelen als een auteur?
Absoluut. Ja, dat weet ik zeker. Kijk, voor mij waren die beide dingen eigenlijk altijd in eerste plaats een manier om geld te verdienen. In Finland kun je namelijk – over het algemeen – niet rondkomen als auteur van jongerenboeken. Nú kan ik dat wel, maar toen dus nog niet. Ik denk dat vooral mijn werk als vertaalster een goede voorbereiding was omdat je als vertaler wel eens uitdrukkingen moet vertalen die totaal geen betekenis hebben in het Fins. Dan moet ik dus een manier verzinnen om in andere woorden, de essentie van de zin over te brengen op de lezers. Vooral bij grappen is dat soms lastig. Ik moet daarvoor eigenlijk een soort detectivewerk verrichten, want ik moet eerst precies weten waar het op dat moment over gaat zodat ik kan bepalen wat de beste vertaling is. Dat doe ik nu dus ook bij mijn eigen werk.
Je boeken – en dan vooral de Lumikki-trilogie – is eigenlijk geschikt voor mensen van alle leeftijden die van crime boeken houden. Vond je het niet vervelend dat je boek de stempel Young Adult kreeg terwijl – zoals je net zelf al zei – daar eigenlijk niet veel mee te verdienen valt in Finland?
Toen ik het boek schreef dacht ik zelf eigenlijk nooit aan het genre. Ik ben niet gaan schrijven met de intentie een Young Adult boek te schrijven, of om een boek voor volwassenen te schrijven. Ik ben gewoon een verhaal gaan schrijven wat mij zelf aansprak. En ik heb natuurlijk geluk gehad omdat het zo populair is geworden.
Ja, je boeken zijn inmiddels wereldwijd vertaald en razendpopulair. Ik zag zelfs laatst op je Facebook dat ze bij de boekenbeurs in Antwerpen niet alleen een rode loper voor je klaar hadden liggen, maar dat er zelfs een heel rood tapijt lag. Hoe voelt het dat je boeken zo'n hit zijn?
Wauw, onwerkelijk eerlijk gezegd. Ik had dit natuurlijk nooit durven hopen. Soms dan lig ik 's avonds in bed en dan ben ik soms echt een beetje bang dat ik wakker word en dat dit allemaal maar een droom is.
Volgens mij moet ik plaats gaan maken voor de volgende interviewer. Heel erg bedankt voor je tijd Salla. Ik vond het echt heel erg leuk om je te ontmoeten.
Ik ook. Ik ga morgen speuren naar een Cheshire Cat op het feest.
En dat was mijn interview met Salla Simukka. Ik vond haar een ontzettend leuk persoon en het was super om zo ongedwongen met haar te kunnen kletsen. Ik wil iedereen nogmaals op het hart drukken dat de boeken van deze Finse auteur stuk voor stuk echte aanraders zijn voor crime-fans van alle leeftijden. Lumikki – de heldin uit Rood Als Bloed – wordt niet zomaar vergeleken met een zekere Liz Salander.