Schuldige genoegens - aan welke lijd jij?
Wat is een schuldig genoegen of 'guilty pleasure'?
Een guilty pleasure is net een chocoladereep of een zak chips. Je eet hem het liefst in een keer helemaal op, maar daarna voel je je toch een beetje misselijk en schuldig. Je twijfelt misschien een beetje om een boek aan te vinken op Hebban als Gelezen. En je zal niet een van je schuldige genoegens opperen binnen je leesgroep. Je schaamt je er niet voor, maar om het nou echt van de daken te roepen. Nou, nee. Je fluistert het wel gniffelend en met rode koontjes onder dit artikel ...
De kasteelroman
Het kasteelromannetje, de Harlequinboekjes, de supermarktverhaaltjes, de zwijmelboekies, de Bouquetreeks. Het zijn verhalen van dertien in een dozijn en ze zullen je zelden verrassen met een plotwending, maar wat is het genieten om zo'n veilig, knus en altijd goed aflopend verhaal te lezen. Zodra je het dichtslaat, vliegt de realiteit je weer aan en pak je het liefst meteen een volgende. De sjeiks, miljonairs, cowboys en sexy doktoren zijn welwillend en hebben jou in hun vizier! Wat een heerlijkheid om in te kunnen ontsnappen. Nee, je zult niet nog een uur napraten met je beste vriendin over het verhaal, maar dat is ook niet nodig. Het is pure ontspanning om even in deze eenvoudige wereld te mogen vluchten voor de complexiteit van het alledaagse bestaan.
'Tijdens mijn literatuurstudie verslond ik deze kasteelromannetjes als tegenhanger. Ik kocht ze per vier tegelijk bij de supermarkt en las ze dan allemaal in twee dagen uit. Tijdens een verhuizing heb ik eens alles weggedaan en daar heb ik toch wat spijt van. Het was groot onderdeel van mijn leesleven en dat zie ik nu niet meer terug.' – Anouk, Hebban Crew
Debbie's schuldige genoegen: de 'Stephanie Plum'-serie
Momenteel wacht ik op nummer 29 van de reeks, Going Rogue. Elk najaar verschijnt er een nieuwe titel over de gruwelijk onhandige premiejager Stephanie Plum. Ik loop een jaar achter, dus ik kan al vlot ook nummer 30 al bestellen, Dirty Thirty. De eerste delen zijn ooit nog wel vertaald, maar inmiddels moet je uitwijken naar de Engelse edities om verder te kunnen lezen. Deel een, One for the Money, verscheen in 1993. Stephanie's hamster Rex mag inmiddels het wereldrecordboek in, want die rent nog steeds op zijn hamsterrad rond. De twee belangrijke mannen in Stephanie's leven, af en aan-vriendje en politieagent Morelli en bad boy Ranger, hebben nog geen wandelstok nodig en zijn nog steeds hot as ever. Die dertig jaar is niet te zien aan hun ruige gezicht en bollende spieren. Om eerlijk te zijn worden de verhalen steeds dunner en zal ik de boeken zelden meer dan drie sterren geven, maar ik zou zo graag Stephanie Plum willen zijn of op zijn minst haar beste vriendin. Je leven is nooit saai, alles wordt toch wel opgelost, iemand komt je redden en jij bent alsnog de heldin. Hmm, mag ik nog even blijven dromen?
Traumaporno
Lees jij graag romans waarin het leven zo ellendig is dat je niet denkt dat de zon ooit nog weer gaat schijnen? Je emoties gaan zo diep en zijn zo rauw, dat je uren moet herstellen na het dichtslaan van dit boek. In het openbaar lezen is een risico, want je snikt en snottert wat af. Herlees jij keer op keer die ene roman die je zo aan het huilen maakt, puur en alleen omdat je zo'n zin hebt in een genezend potje janken? Je pakt het boek samen met een dot zakdoeken op en de tranen rollen al voordat je het boek hebt opengeslagen. Genieten! Vooral omdat je eigen leven nu een stuk lichter lijkt.
'Stiekem is dit een van mijn favoriete genres. Van Een klein leven van Hanya Yanagihara tot Op aarde schitteren we even van Ocean Vuong – hoe zieliger, hoe beter. ' – Suzette, Hebban Crew
Waargebeurd
In het verlengde van de fictieve traumaporno ligt de waargebeurde non-fictie. Levensverhalen van mensen die de meest gruwelijke dingen hebben meegemaakt, zoals Natascha Kampusch, die werd ontvoerd en acht jaar gevangen werd gehouden door haar ontvoerder, of Israel van Dorsten, die in Wij waren, ik ben vertelt hoe hij en zijn broertjes en zusjes jarenlang werden vastgehouden door hun vader. Het zijn gruwelijke feiten, de een nog akeliger dan de ander. Is het nieuwsgierigheid, een morbide fascinatie waardoor we het fijne willen weten van die vreselijke ervaringen en de details opzuigen als een ijverige Roomba?
'Ik hou van true crime en kijk nu het 's avonds eerder donker is ook het liefst ongegeneerd huiskamers binnen om een glimp op te vangen van hoe andere mensen leven. Wat er achter de voordeur speelt fascineert me enorm en ik voel me dan ook aangetrokken tot verhalen over de meest bizarre waargebeurde situaties.' – Anouk, Hebban Crew
Martijns schuldige genoegen: romantasy
Mijn twee meest geliefde genres hebben allebei hoekjes waarvan ik niet graag roep dat ik er wel eens uitgehangen heb ... Dacht ik dat dat veilig verzwegen was, komt dit artikel eraan en verklap ik zomaar een sciencefiction- én een fantasyserie uit de romantasyhoek (hoe dat voor sciencefiction heet weet ik eigenlijk niet. Suggesties?).
In mijn jeugd verslond ik alles in onze plaatselijke bibliotheek waar een serie bolletjes op de cover stond (het symbool voor speculatief, nooit geweten wat het precies uitbeeldde) en zo ook de boeken Zwaard van het lam, Het vuur en de wolf en Schaduw van de zwaan, samen 'De feniks rebellie'-serie, van M.K. Wren. Ik vond het prachtige boeken, vol met strijd, liefde, familiebanden en -vetes. Later, toen ik veel meer en breder gelezen had en terugdacht aan deze serie, realiseerde ik me dat het eigenlijk een streekroman in de ruimte was, leuk en spannend, maar zeker niet diepgravend. Niet dat alle boeken diepgravend hoeven te zijn, maar ik denk niet dat ik snel weer deze serie op zou pakken. Wel heb ik de boeken een keer bij De Slegte gekocht uit nostalgie.
Mogelijk in dezelfde bookhaul heb ik ook In strijd met de demon van Jane Routley aangeschaft (en later zelfs nog het vervolg In strijd met de vuurengel). Dit is feitelijk wat hieronder 'smut' genoemd wordt, maar dan met een vrouwelijke magiër en een zeer viriele demon: Bedazzer. Best leuk herinner ik me, maar zelfs al tijdens het lezen krabde ik me regelmatig op m'n kop over het zeer dunne verhaal, de matige wereldbouw en de zeer uitgebreide en nogal specifieke beschrijvingen...
Toch heb ik van beide series genoten en ik denk er soms met een glimlach aan terug.
Kinderboeken
Ze zijn zo lekker vlot door te lezen, je kunt ze snel afvinken, ze zijn zo lekker makkelijk en zo lekker eenvoudig en er zitten nog geen grotemensenproblemen in. De prentenboeken hebben van die prachtige tekeningen en mooie boodschappen waardoor je je eventjes vredig voelt. Wie wil nou niet een boekwinkel inlopen, langs de rijen prentenboeken aaien en er een prachtige uitkiezen dat helemaal geen cadeau is voor een neefje of nichtje, maar gewoon lekker voor jezelf? Avonturen voor lezertjes vanaf een jaar of 8 à 10 zijn dan weer zo spannend, zo hilarisch, zo heroïsch. Alles kan en alles mag, wat wil je nog meer? Je hoeft even helemaal niet met de realiteit aan de gang, gooi dat het raam uit 200 bladzijden lang. Waarom niet? Jij bent op avontuur!
'Ik heb een volledige plank aan fantastisch mooie prentenboeken van Franse illustratrice Rébecca Dautremer. Elk dun prentenboek, zelfs zonder tekst, is een hele belevenis.' – Debbie, Hebban Crew
Zware kost
De tegenhanger van de lichtheid van het kinderboek is de zwaarte van een complexe literaire roman. Lees jij het liefst deprimerende Russen, romans met zinnen van een bladzijde lang, boeken van auteurs die leestekens onzin vinden? Zwoeg je graag een maand op een kloeke roman die je duizelend achterlaat? Heb jij het liefst titels die niemand in je omgeving leest, maar jij wel de baas kunt? Ben jij zo'n lezer die een boek uitleest, zuchtend weglegt en dan nog wekenlang peinst en puzzelt op wat de auteur nu precies zegt en bedoelt? Lees jij een klassieker in een nieuwe vertaling nogmaals? Geniet je van zinnen die je vijf keer moet lezen om nóg niet precies te begrijpen wat er staat?
'Het puzzelen in Vergeten reis van Silvina Ocampo samen met andere lezers vond ik een geweldige ervaring. Pak ik elke week zo'n boek op? Mijn hemel nee, wat een vermoeiende toestand! Maar ik voelde me stiekem een professor die geheimen aan het ontdekken was en ik was in mijn nopjes met de intelligentie die ik meende te voelen ontwaken bij mezelf, haha!' – Debbie, Hebban Crew
Suzette's schuldige genoegen: enemies-to-lovers en romantasy
Ik vind echt niks heerlijker dan twee personages die zó niet met elkaar overweg kunnen dat een romantische relatie tussen de twee onvermijdelijk is. Ja, ik geef absoluut toe dat mijn liefde voor enemies-to-lovers stamt uit die keer dat ik Trots en vooroordeel van Jane Austen voor mijn studie las. Wat mij betreft mag de plot puur en alleen gaan over twee mensen die voor elkaar vallen en het is nog leuker als je dat vanaf het begin al helemaal doorhebt. Bonuspunten als er een fantasy-element aan het verhaal is toegevoegd. De boeken van Evie Dunmore, India Holton en Sarah Hawley heb ik dit jaar nog verslonden. Extra bonuspunten als er een jonkvrouw in nood inzit. Mijn feministische aard stop ik dan maar even heel ver weg terwijl ik de hopeloze romanticus in mezelf naar boven laat komen en geniet van een heerlijk voorspellende romantische komedie.
'Smut'
We zien ze op Hebban langskomen, de reeksen met knappe ijshockeymannen, stoere kerels met armen vol tatoeages, covers vol blote basten en sixpacks. Je zou ze kunnen zien als Bouquet 18+. Lezers zwijmelen wat af met deze ruwe jongens, die wel van wanten weten, maar toch gevoelig zijn. In de bus of de trein lees je ze vast niet zo open en bloot. Op je ereader wellicht wel of met een boekjasje om de onthullende cover, maar je blos en je snelle ademhaling verklappen wellicht alsnog dat je geen studieboek aan het lezen bent. Met het argument 'het is fictie!' gooi je je feminisme even een kelderkast in totdat het boek uit is. Als een fictieve kerel beter weet dan jij wat je wilt, dan is het niet erg, toch?
'Ik geef TikTok hier volledig de schuld van, maar ik heb mijn fair share aan smut gelezen. Telkens als er een boek onwijs populair is op BoekTok, word ik nieuwgierig en duik ik er vaak zonder de achterflap te lezen in. Dat zou ik niet aan iedereen aanraden. De hoeveelheid smut op BoekTok is trouwens een bijzonder grote trend geworden.' – Suzette, Hebban Crew
Urban fantasy
Net zo herkenbaar zijn de covers van urban fantasy-titels. Alleen zien we nu in zwart leer geklede stoere dámes met tatoeages en norse blikken. Dit 'female rage'-subgenre is ontzettend lekker in een boze periode van je leven. Is jouw relatie net stukgelopen, vind je kracht dan terug in een heerlijke urban fantasy-roman, waarin de heldin een badass is die voor niemand onderdoet. Zit je juist in een verveelde, saaie tijd waarin er weinig spannends gebeurt in je aaneenrijgende dagen? Dan is het ook lekker om op papier mee te vechten met die ruige vrouw die precies doet wat ze zelf wil en zich niets aantrekt van welke kerel dan ook. Powerrrrr!
'En dan graag ook nog met een sexy smaakje, zo heb ik mijn urban fantasy het liefst (denk Laurell K. Hamilton). Maar als we daar even van wegblijven, is The Rook van Daniel O'Malley mijn favoriet. Monsters, smerigheid, verrukkelijk. Alleen aan te raden aan de echte liefhebber.' – Anouk, Hebban Crew
Anouks schuldige genoegen: grappig, cosy en enemies-to-lovers
Ik heb aardig wat guilty pleasures (gehad). Zo verslond ik tijdens mijn studiejaren Candlelight historische romans en soms moet ik toegeven dat de kennis die ik zo trots tentoonstel van Victoriaans Londen uit precies die boekjes komt. Er is iets inherent geruststellends aan weten hoe een boek afloopt zodra je eraan begint. Dit schuldige genoegen ben ik nooit helemaal ontgroeid, want het zet door in mijn liefde voor romantasy. Ik hou vooral van enemies-to-lovers, hoe afgezaagd ook. Kushiels pijl van Jacqueline Carey bijvoorbeeld. Maar daarnaast lees ik nog iets anders: grappige cosy crime. Laten we het funcosy noemen. Als liefhebber van Agatha Christie zou ik de dunne plots moeten verguizen, maar wanneer ik de 'Leda Foley'-boeken van Cherie Priest lees, interesseert me dat niets. Dan geniet ik gewoon van deze ontzettend chaotische soms-wel-soms-niet-helderziende reisagent die samenwerkt met een politieman. En nu we het er toch over hebben, soms hoeft er niet eens een misdaad in te zitten. Stiekem heb ik ook heel veel boeken van Katie Fforde verslonden! Vooral het nooit vertaalde Flora's lot.
Herlezen
Herlees jij elk jaar In de ban van de ring? Of de hele 'Harry Potter'-reeks? Kun je elk zinnetje van elke dialoog meepraten, maar lees je ze toch, want wat was het een fantastisch avontuur en mag ik alsjeblieft nog een keer in die achtbaan? Lees jij de grijze Nicci French-thrillers met de beelden op de covers keer op keer weer? Je weet allang hoe de plot in elkaar steekt, maar de zinderende spanning voel je tóch. Pak jij wanneer je maar in een leesdip komt je vertrouwde en uit elkaar vallende exemplaar van Het oneindige verhaal van Michael Ende, om samen met Bastiaan weer op reis te gaan naar Fantásië en dat hele land én de prinses te redden? Ja? Lekker hè?
'Ik heb boeken die uit elkaar vallen. Die van Sarah J. Maas, bijvoorbeeld. Al komt er nóg zoveel moois uit, stelselmatig kruip ik terug in het warme nestje van bekend leesplezier. Dat toegeven is soms lastig, want mensen nemen aan dat je het nu pas ontdekt. "Nee," zeg je dan wat zelfbewust, "ik lees het voor de achtste keer."' – Anouk, Hebban Crew
Tsundoku
Wie is er bekend met de neiging (veel) meer boeken te kopen dan je kunt lezen? Wie van jullie heeft een stapel, kast of huis met ongelezen boeken en kan nog steeds niet met lege handen een boekwinkel verlaten? Tsundoku is een Japanse term voor de gewoonte om boeken te kopen en niet (allemaal) te lezen, zodat ze zich hoger en hoger opstapelen. Mogelijk gaat het gepaard met het opwachten van de postbode om de hoek en het stiekem binnensmokkelen en achter de bank verstoppen van grote hoeveelheden boeken. Dit fenomeen kan veroorzaakt worden door gevaarlijke invloeden zoals Hebban.
'...' – de voltallige Hebban Crew