Shinu gooit maatschappelijke regels overboord

Deze naargeestige winterdag lijkt uitermate geschikt om het vrolijke Vlaamse drietal - Jonas Boets, Peter Van de Wielle en Bert Baeck - over hun grimmige boek aan de tand te voelen. Vol enthousiasme vertellen ze om beurten waar hun dystopische sciencefictionboek, dat in de herfst van dit jaar verscheen bij uitgeverij Leopold. Alhoewel Shinu een beklemmend verhaal is over een wereld die door industriële vervuiling volledig is veranderd, vertellen de heren er zo enthousiast over dat het echt een feestje wordt.

Shinu greep mij als lezer meteen bij de keel. Het is een verhaal over de zestienjarige Ish. Als hij verplicht naar de stad vertrekt, weet hij – als een van de weinigen – dat er geen paradijs op hem wacht, maar op de kilheid van het rauwe systeem is hij aanvankelijk toch niet goed voorbereid. Het duurt even voordat Ish zijn weg heeft gevonden in deze harteloze maatschappij.

Dit boek is anders, heel anders dan je ooit gelezen hebt. Shinu is niet alleen een boek, het is een complete virtuele wereld die door deze drie sympathieke Vlaamse heren is geschapen en online gezet.

Daarnaast is dit boek heel anders dan we van Leopold gewend zijn, de uitgeverij die we voornamelijk kennen van jeugdboeken zoals Dolfje Weerwolfje en Woezel & Pip. Hoog tijd om te kijken wat er schuilgaat achter deze wereld van Shinu en hoe deze ogenschijnlijk wonderlijke samenwerking tot stand is gekomen. Aan het enthousiasme van de heren zal het zeker niet liggen.

Laat ik met de deur in huis vallen. Een groep van drie auteurs, dat zien we niet iedere dag. Het grote publiek kent jullie wellicht nog niet, dus stel je even voor. Wie zijn jullie? En wat doen jullie naast het Shinu Project? Jonas, laten we met jou beginnen. Jij hebt tenslotte het boek geschreven.  

Jonas: ‘Ik schrijf al mijn hele leven, of zo voelt het toch aan. Maar het is de eerste keer dat ik zo veel tijd heb gestoken in het uitbouwen van een concept. Door met zijn drieën te werken krijg je heel snel feedback en incentives om nog beter te verzinnen. Het schrijven zelf doe ik wel alleen, het zou raar zijn om met twee aan een computer te zitten. Naast het schrijven sta ik aan het hoofd van VTMKZOOM, een Vlaamse kinderzender. Projecten in de markt zetten is dus niets nieuws voor mij.’  

Peter, jij bent de architect van het concept, hoe was het voor jou om hier zoveel jaren aan te werken?  

Peter: ‘Een groep van auteurs is inderdaad wel uniek. Het hele concept voelde zo rijk aan dat er verschillende talenten nodig waren. Aangezien ikzelf in strategie en marketing werk, is het schrijven van Shinu een leuke aanvullende hobby.’  

Bert, jij doet de reality check en controleert of alles daadwerkelijk zou kunnen werken in de wereld zoals jullie die gevormd hebben. Hoe omschrijf je jouw rol in het geheel?

Bert: ‘Al mijn hele leven ben ik bezig met technologie, zowel langs de hardware als de software kant. Dit combineer ik vandaag met ondernemen in een internationaal karakter waar ik een data-analytics softwarebedrijf run met een dertigtal mensen. Met die insteek zat de rol van storyline researcher van Shinu binnen het auteurstrio me als gegoten.’  

Peter, je zegt dat het concept zo rijk aanvoelde dat Shinu vanaf het begin al meer was dan alleen een enkel verhaal. Kun je iets meer over vertellen over hoe de wereld is ontstaan?  

Peter: ‘Shinu begint bij die ene kerngedachte: Stel dat er een technologie bestaat die weet wanneer je gaat sterven… Van daaruit is een logische ketting gestart die alsmaar sterker werd. Hoe zou onze maatschappij hierop reageren? Hoe zouden machtshebbers ermee omgaan? En vooral… wat doe je met die informatie? Zou je het zelf willen weten?’  

Allemaal erg actueel…

Peter: ‘Inderdaad. Doordat die thematiek prangend actueel is, werd beleving heel belangrijk. De lezer moest echt voelen wat het is om die vragen te stellen. En wie beleving wil creëren moet op meer dan een plaats aanwezig zijn.’  

Dus het was voor jullie geheel logisch dat het verhaal zich ook online ontwikkelt. Hoe was het, Jonas, om vanuit dat idee een boek te schrijven?  

Jonas: ‘Dat basisidee vond ik geweldig intrigerend. Toen Peter vroeg om mee te doen, heb ik meteen ja gezegd. En hoe dieper we erop ingaan, hoe beter ik het vind!’  

Jullie platform wil aantonen dat de wereld van Shinu zich reeds in de huidige actuele wereld voordoet. Kun je daar meer over vertellen?  

Bert: ‘Er zijn drie rode draden doorheen de ontstaansgeschiedenis: ten eerste, de achteruitgang van de levensverwachting op aarde: deze crisis is gestart begin jaren 1960. Ten tweede de ontwikkeling van de technologie in Japan rond de millenniumwisseling en ten derde het geo-politieke complot om een nieuwe wereldorde te starten. Deze drie vormen de basis van de wereld van Shinu en hoe beangstigend echt dit kan zijn vind je in het uitgebreide Shinuleaks Dossier terug.’   

Jonas: ‘De wereld van Shinu is hiervan het resultaat. We doen het onszelf aan, daar komt het een beetje op neer. En dat is voor een lezer niet eens vergezocht. Kijk maar eens naar wat er allemaal om ons heen gebeurt: kernrampen, tsunami’s, aardbevingen… Door toedoen van de mens slaat alles op hol. Mensen herkennen dat en kunnen op die manier meestappen in ons verhaal.’  

Wat is jullie doel met dit hele project?  

Peter kijkt naar de anderen. ‘Oei, te veel om op te noemen. Wat we willen is de lezer confronteren met de onvermijdelijke vraag: welke waarde heeft iemand die maar twintig jaar wordt. Wat zegt je ratio en wat zegt je gevoel?’  

Welke rol speelt het boek hierbinnen?

Jonas: ‘Het boek is één van de uitingen van het concept en op dit moment misschien wel het belangrijkste. Door het boek worden mensen geconfronteerd met een verhaal, met de persoon van Ish. Door met hem mee te leven, kunnen ze de hardheid van het Beheer aan den lijve ondervinden. Emoties zijn de beste geleiders voor een verhaal.’  

Wat verwachten jullie van jullie lezers?  

Peter: ‘We willen vooral dat ze nadenken over die harde wereld en welke impact dat heeft op hen. Wanneer je net zoals wij die klik gemaakt hebt, ga je daar vorm aan willen geven. De ene door mee te schrijven, de andere door te tekenen of te bloggen.’  

Hoe zien jullie dat voor je?  

Jonas: ‘Shinu staat niet 100% vast. Wij bepalen de grote lijnen, maar de jongeren kunnen mee invulling geven aan het concept. Al houden wij de touwtjes wel in handen natuurlijk.’  

Shinu is het verhaal van Ish. Hij probeert te overleven in de wereld waar het Beheer met strakke hand regeert. Ish maakt niet altijd de meest sympathieke keuzes. Het hele verhaal wordt erg rauw verteld. De lezer is zich derhalve steeds bewust van jullie diepere laag. Wat wilden jullie met Shinu vertellen?  

Peter: ‘Heel eerlijk, wou ik alle maatschappelijke regels overboord gooien. Alle tradities, geplogenheden, veronderstellingen en gewoon een nieuwe, logische maatschappij creëren. Waarbij je meteen de menselijkheid mist.’  

Zolang Peter aan het woord is, knikt Jonas enthousiast met zijn hoofd en zodra Peter uitgepraat is, vult hij aan: ‘Puur als schrijver is het leuk om geen typische held te hebben. Ish wordt op een bepaald moment door omstandigheden gedwongen om een eikel te zijn. Wel, dat geeft enorm veel diepte aan een personage. Het maakt van je figuren geen bordkartonnen mannetjes, maar echte mensen.’  

In de meeste YA boeken komt geen seks voor of drank of drugs. In Shinu komt dit alles wel aan bod. Welke doelgroep hebben jullie in gedachten?  

De drie mannen lachen en voor het eerst is het even kiezen wie deze vraag gaat beantwoorden. Peter: ‘We hadden geen specifieke doelgroep voor ogen. Maar je zit met een coming-of-age verhaal van Ish, wat het meteen een 15+ label geeft. Tegelijkertijd is de realiteit van de wereld ook zo hard en de thematiek zo geladen dat het echt wel deels op volwassenen gericht is. Het is zo breed dat het voor iedereen is.’  

Jonas begint te lachen: ‘Behalve als je nog geen 15 bent. Daarvoor zit er iets te veel drank en drugs in.’  

Peter lacht: ‘O ja, daar heb je een punt.’  

Het is tijd om ook de uitgever in het gesprek te betrekken. Leopold kennen we met name van die prachtige kinderuitgaven en spannende jeugdboeken. Hoe zijn deze drie Vlaamse stoere gasten bij jullie terecht gekomen?  

Manja Heerze (uitgeefster Leopold): ‘Toen Jonas, Peter en Bert zich meldden met het manuscript, waren we direct enthousiast. Het gegeven van Shinu – een toekomstige wereld waarin je levensverwachting bepalend is voor de invulling van je hele leven – vonden wij unaniem intrigerend. Ish is een sterk en origineel personage. De wereld waarin hij leeft, is bikkelhard – en dus moet hij dat zelf soms ook zijn.  

Leopold is een uitgeverij met een breed fonds. We publiceren titels voor de allerjongsten tot boeken voor tieners en jongvolwassenen. Het verhaal van Ish past uitstekend in die twee laatste categorieën. We vonden het bovendien verfrissend dat nu eens een jongen de hoofdrol heeft: in veel (vertaalde) dystopische YA-romans van de afgelopen jaren hebben vooral meisjes de hoofdrol.’  

Shinu is een complete wereld waar Ish slechts een onderdeel van vormt. Dit verhaal schreeuwt om een vervolg. Wat kunnen we van jullie in de nabije toekomst verwachten? Komt er nog een boek?  

Peter: ‘We zijn nu volop bezig zoveel mogelijk lezen in contact te brengen met de wereld van Shinu. Daarvoor werken we ook een verhaallijn uit die zich in de wereld van vandaag afspeelt als een interactieve soap. En natuurlijk is er het vervolg op dit boek.’  

Jonas: ‘En de film natuurlijk. Al zal die niet voor dit jaar zijn!’      


Lees ook de volledige 4*-recensie van Nienke Pool: 'In alles opzichten gewaagd en geslaagd.'